Búnaðarrit - 01.01.1891, Side 15

11
landi1, og í Laxdælu: „Slcógr þylckr var í dálnum (Sæl-
ingsdal) í þann iíð“2. Þannig mætti nefna ýms dæmi
úr sögunum, sem benda á það, að skógarnir hafi verið
mjög eyðilagðir og gengnir úr sjer á þeim tíma, er sög-
urnar voru ritaðar. Þar sem svo opt og iðulega er
getið um skóga í fornsögunum, þá er aptur mjög lítið
talað um þá í Sturlunga sögu. Það mundi þó eigi liafa
verið síður tilefni til að geta um skóga í Sturlunga
sögu við ýms tækifæri en í fornsögunum, ef þeir hefðu
verið eins miklir og útbreiddir á þeim tíma og þeir
voru á söguöldinni, enda er það auðsætt af ýmsu, að
meginhluti hjeraðanna hefur eigi verið skógi vaxinn á
13. öld. Skógarnir hljóta að hafa verið orðnir mjög
eyðilagðir og upprættir á þeim tíma. Þar sem Arn-
grímur ábóti lýsir íslandi í „prologu&“ fyrir sögu Guð-
mundar biskups, er rituð er um miðja 14. öld, segir
hann: „Skógr er þar engi utan björk, ok þó lítils
vaxtar". Eptir því sem ráða má af gömlum máldögum
og brjefum, lítur svo út sem skógarnir liafi verið horfn-
ir að miklu leyti í Norðurlandi á siðari hluta 14. aldar
eða um 1400, nema í Þingeyjarsýslu. Ymsir sögu-
legir vitnisburðir sýna það, að skógarnir liafa ávallt
verið að minnka og ganga úr sjer allt fram á þennan
dag; þannig er víða talað um skóga á 17. öld, þar sem
engir skógar eru nú. Það getur að vísu verið, að sum-
staðar hafi vaxið skógur á siðari tímum, þar sem lítill
eða enginn skógur var áður. En það mun þó vera mjög
óvíða, að skógur sje nú, þar sem eigi eru jafnframt
sögulegir vitnisburðir um, að skógur hafi verið um lang-
an aldur, að minnsta kosti síðan í byrjun 18. aldar, að
þeir Árni Magnússon og Páll Vídalín sömdu jarðabók
1) íslendinga sögur II, 355.
2) Laxdæla, 55. kap.