Búnaðarrit - 01.01.1922, Side 48
42
BÚNAÐARRIT
vjelin hreyfir alla vjelina fram og aftur og tæki þau, sem
tæta sundur jaröveginn. Ganghraöi vjelarinnar áfram er
þrennskonar, 2,4; 3,3; eða 5 kílómetrar á klukkustund.
Aftur á bak hefir vjelin einn ganghraða, 4,1 kílómeter
á klukkustund. Við plæeingu í órótuðum jarðvegi er not-
aður minsti ganghraði. Við aðra plægingu má nota ann-
an ganghraða, en við völtun hinn þriðja.
Pramhjólln. Þau eru 1 meter að þvermáli, en breidd á
hjólhringnum er 18 cm.; á hann er hægt að
setja hólk, sem gerír hjólin 45 eða 80 cm. breið. Á
framöxlum hvílir 1600 kg. af þunga vjelarinnar; hvílir
þannig 10 kg. þungi á hverjum cm. af breidd hjólanna,
þegar þau eru höfð með hólkum; með þessum þunga
þiýsta svo framhjólin á jarðveginn.
Aftnrhjólln. Þvermál þeirra er 2 metrar, hjólgjarðar-
breiddin er 25 cm., en utan á þessi hjól eru
settar járnplötur, svo breiddin á hjólhringnum verður
135 cm. Á afturásnum hvílir 4000 kg. þungi, þegar
vjelin er að vinnu, og verður þá þiýstingur vjelarinnar
á hvern cm. af hjólbreiddinni 15 kg. Sje vjelin eigi að
vinnu, og tætaranum lyft upp, t. d. þegar hún er flutt
úr stað, þá hvílir á framásnum 1200 kg. þungi, en
afturásnum 5400 kg. þungi, sem svarar því að á hverj-
um cm. af hjólbreidd íramhjólanna hvíli 7,5 kg., en á
afturhjólum 20 kg.
Tœtarinn. Hann er tengdur við aflvj6lina. Það er sívaln-
ingur, 2,10 metra langur og 40 cm. að þver-
máli; og á 10 járnhringum á þessum sívalningi er út-
búnaður til þess að skrúfa í hnífa af mismunandi lögun,
eftir því hvaða jarðveg á að vinna; tala þeirra getur
aerið frá 30—120, fæstir þegar vjelin á að blanda jarð-
veginn með áburði, en flestir þegar vinna þarf á seig-
um mýrarjarðvegi. Þegar vjelin er að vinnu, hvílir tæt-