Búnaðarrit - 01.01.1922, Blaðsíða 58

52
BÚNAÐARRIT
Aí þeim prentuðu skýrslum, sem til eru um Flóa-
áveituna, verður eigi sjeð, hvenær byrjað var að tala
um og gefa því gaum, hvort hægt væri að veita Þjórsá
yfir Skeið og Flóa, en líklegt er að það hafi verið kring-
um 1870; um það leyti var mikið rætt um, og talsvert
gert að vatnsveitingum hjer á landi. Hreyfing sú kom
frá Danmörku — því á þeim árum ruddu áveitur sjer
talsvert til rúms þar — einkum á Jótlandi, og þó meBt
er Heiðafjelagið var tekið til starfa.
Mál þetta hefir því vaknað fyrir mönnum, þegar áveitur
voru hjer algjörlega í byrjun — þegar menn fyrst fóru
að bera saman í huganum flæðiengjarnar meðfram án-
um, og þýfðu lielegu sinumýrarnar, sem enga áveitu eða
árflóð fengu. Með „sjálf-flæðiengin" fyrir augum fær
áveitumálið það „form", að „koma vatni á landið".
Reynslan frá flæðiengjunum sýnir mönnum, að þar er
nóg, þegar það fæst.
Þegar byrjað er að athuga, hvernig áveitan yrði til-
tækileg, er málið tekið þannig, að reyna að „ná Þjórsá
upp á“ fekeið og Flóa.
Særn. E.rjólfsson er fyrsti maðurinn, sem gerir til-
raun til þess, að gera sjer hugmynd um kostnað við
verkið. Hann gerir uppdrátt af Skeiðum sumarið 1894,
og mælir fyrir áveituskurði fyrir Skeið og Flóa um
Merkurlaut.
Þótt áætlun hans og ráðagerð sje úrelt nú, þá má
af henni ráða, hvernig málið hefir vakað fyrir mönnum
aimenr þá. Hann mælir sem sje að eins fyrir því, að
„ná vatni á“ Flóann, um Merkurlaut, án þess að gera
sjer eða öðrum grein fyrir því, hvað gera þarf í sjálfum
Flóanum. Vafalaust sennilega áætlun um kostnað við
skurðinn gerir hann 80,000 kr., með 30 feta botnbreið-
um skurði — en segir þó, að rannsaka þurfi, hve mikið
vatn þurfi, svo það er um leið geflð í skyn, að 30 feta
botnbreiddin er handahóf.