Búnaðarrit - 01.01.1928, Page 35

BÚNAÐARRIT
29
undanfömum árum hafa verið í mjög miklum uppgangi.
Stofnfje slíks samlags er venjulega fengið með söfnun
hlutafjár meðal samlagsmanna og sje það í rjettu hlut-
falli við mjólkurmagn þeirra. Úr mjólkinni er gert smjör
og úr megni undanrenningarinnar eru gerðir ostar.
Það sem meðal annars er eftirtektarvert fyrir okkur
er það, að í báðum þessum löndum taka mjólkursam-
lögin einungis á móti nýmjólk samlaganna en ekki rjóma
líkt og hjer er venja til hjá rjómabúum.
Þegar ræða er um mjólkurframleiðslu hjer á landi og
stofnun mjólkursamlaga, sem megnug sjeu að veita mót-
töku allri mjólk, er eigi þarf til heimilisnota, og vinna
úr henni seijanlegar vörur, þá fylgja því þeir annmark-
ar, að innlenda reynslu vantar að mestu, en erlendar
fyrirmyndir eru ekki nothæfar hjer á landi fyr en búið
er að samrýma þær hjerlendum staðháttum. Sú inn-
lenda reynsla, sem hjer er fyrir heDdi er rjómabúin
okkar. Þegar þau voru flest, var tala þeirra rúm 30.
Siðastliðið ár var tala þeirra komin niður í 10, og nú
í ár er mjer sagt, að þau sjeu aðeins 7. Þessi reynsla
virðist tvímælalaust benda á, að rjómabúin virðast ekki
geta fullnægt þeim kröfum, sem menn gera til þeirra.
Því liggur beint við að spyrja hvað það sje, sem valdið
hafi slíkri afturför, og það einmitt nú á siðari árum
þegar áhuginn fyrir ræktun og mjólkurframleiðslu virðist
vera vaxandi. Orsakirnar eru eflaust margar, og er hægt
að benda á nokkrar, svo sem alt of lítið rjómamagn,
sem hvert bú fær til vinslu, og reksturstíminn þar af
leiðandi aðeins þrír til fjórir mánuðir ársins, en þrátt
fyrir það þótt byggingar og áhöld rjómabúanna væru
mjög ófullkomin og ódýr, þá varð reksturinn samt ærið
úýr vegna hins litla árlega mjólkurmagns. Næst má nefna
að vegna þess að búin voru aðeins rekin fáa mánuði
ársins, þá þurftu bændur sjálfir að annast vinslu og
sölu mjólkurafurða sinna alla hina mánuði ársins. Enn-
fremur má telja það ókost að rjómabúin höfðu aðeins