Búnaðarrit - 01.01.1928, Page 39
BTJNAÐARRIT
33
Þegar litið er á þenna samanburð, skal þess gætt, aö
mjólkursamlagið vinnur söluafurðir úr allri mjólkinni,
en rjómabúið vinnur aðeins úr rjómanum.
Til samanburðar þessari rekstursáætlun fyrir rjómabú
skal þess getið, að fengið hefur verið, til athugunar,
rekstursreikningur frá tveim rjómabúum (Sandvík og
Rauðilækur) og samkvæmt þeim reikningum er rekst-
urskostnaður þessara búa sem næst 2 aurum pr. líter
nýmjólkur. Þetta nægir til að sýna að þótt samanburð-
urinn á mjólkursamlagi og rjómabúi hafi eigi orðið
glæsilegri fyrir hin síðarnefndu, þá er orsökin ekki sú,
að hallað sje að neinu leyti á rjómabúin við samanburðinn.
Rjómabússtefnan hefur átt æðimarga stuðningsmenn,
sem hafa litið svo á, að heppilegasta leiðin til að tryggja
markað fyrir aukna framleiðslu mjólkur á hinu um-
rædda svæði væri sú, að láta tvö eða þrjú rjómabú
annast smjörvinslu með svipuðu sniöi og áður hefur
verið. Þeir telja hina leiðina miður heppilega, sem er
stofnun mjólkursamlags, þar sem unnið yrði smjör og
ostur með meiru. Þessum mönnum hefur ef til vill ekki
gefist kostur á að kynna sjer og gera samanburð á
þessum tveim umræddu leiðum í þessu máli, og því
hefur hjer að framan verið leitast við að benda á ýmsa
ókosti, er fylgja rjómabús-rekstri, svo sem:
1. Tap á smjörfeiti í undanrenningunni.
2. Undanrenningin verður bændum verðlítil með því
að hafa hana aila heima.
3. Rekstur lítilla rjómabúa má telja að verði mjög dýr
í hlutfalli við þá litra-tölu, er þau fá til vinslu.
Mörg smærri atriði mætti nefna, er fara í sömu átt,
en það verður látið nægja, sem komið er.
Nauðsyn þess að eitthvað sje gert til framkvæmda í
þessu efni hjer á landi, ætti engum að vera ijósari
heldur en bændum á Suðurlandsundirlendinu, og þó eink-
um þeim bændum, sem búsettir eru á hinum nýju áveitu-
svæðum og verða í framtíðinni að standa straum af þeim
3