Búnaðarrit - 01.01.1928, Page 163
BÚNAÐARRIT
157
veikin heflr gengið á síðustu áratugum, skal jeg gefa
stutt yfirlit yflr sóttarfarið í Þýskalandi og Danmörku.
í Þýskalandi herjaði sýkin frá 1888—1892, þar næst frá
1901—1905. Frá þeim tíma og til 1910 er talið að ein-
ungis hafi verið fáein tilfelli árlega. En 1910 brýst hún
aftur út, er þá mjög skæð og leggur mikinn hluta lands-
ins undir sig. Síðan kemur stutt hlje. En 1914 geysar
hún á ný, en er þó að mestu lokið 1916. Árin þar á
eftir ber lítið á' sýkinni, þangað til á árunum 1919 —
1921 að hún æðir yfir landið, og er þá svo illkynjuð
að fádæmum sætir. í Wurtemberg drap hún t. d. 10,5
nautgripi af hverju hundraði, sem sýktist. Siðan heflr
ekki tekist að útrýma henni á fýskalandi. Sýkin heflr
blossað upp við og við, t. d. 1924, þá varð hún mjög
útbreidd og illkynjuð. — í flestum öðrum Mið-Evrópu
löndum mun ástandið vera svipað og í Þýskalandi. —
Um þetta segir próf. C. O. Jensen í sama fyrirlestrinum
sem jeg vitnaði í hjer að framan: „Á meðan heims-
styrjöidin geysaði og eftir að henni lauk, hefir gin- og
klaufaveikin haft fast aðsetur í Evrópu. í Mið-Evrópu
líta menn svo á, að hún sje orðin landlæg (permanent),
og takmarka því hið opinbera eftirlit eins mikið og
frekast er hægt“.
Árið 1822 getur fyrst um gin- og klaufaveikina í
Danmörku. Á árunum 1838—1842 breiddist sýkin yfir
naestan hluta landsins. 1862 geysar hún aftur, og enn
1869—70, og varð þá mjög útbreidd og skæð. Leifarnar
af þessum faraldri geiðu vart við s'g með dreifðum til-
fellum um land alt í nokkur ár á eftir. Frá 1879—1891
«r Danmörk alveg laus við sýkina. En 1892—1905 geiir
sýkin aftur vart við sig, en þó tókst að hefta það, að
hún næði nokkurn tíma mikilli utbreiðslu á þessu ára-
hili. 1910 kemur sýkin aftur og er fyrst lokið 1913.
Síðan kemur tæplega árlangt hlje, sem ekkert verður
vart við veikina. En 1914 — 16 geysar sýkin aftur all-
víða um landið. Á 21 mánuði sýkjast 7091 áhafnir,