Búnaðarrit - 01.01.1928, Blaðsíða 264

258
BÚNAÐARRIT
felst á það, að ef þeir drekka mjög mikið, þá
dofni þeir í bili. Það er heldur engin sanngirni í pví,
aö œtla feðrum búsœldarinnar að afkasta göfugu og
þýðinyarmildu starfi, í þágu þjóðarbúsins og hálfdrepa
þá úr þorsta. Það væri illa launað starf; þar sem
hvorki er um að ræða eftirlaun, dýrtíðaruppbót
eða ellistyrk. Jeg er á móti því að nota hrúta eins
mikið og sumir gera ráð fyrir, hrútinn handa 70—90
ám. Það verður að minsta kosti að ala þá vel og nota
þá skynsamlega, en hvorugt er gert víða hvar. Hrúta á
2. vetur ætti alls ekki að nota handa meir en 20 ám.
Það er ekki svo fráleitur mælikvarði að nota fullþrosk-
aða hrúta alls ekki meir en það, að þeir haldi fullum
þrótti og fjöri jafnt síðustu sem fyrstu daga tilhleypinga-
tímans. — Skynsamur og athugull bóndi sagði mjer
eitt sinn, að sjer hefði hætt til þess framan af búskap
sínum að vera helst til spar á hrútahaldi, oft notað
hrútinn handa 70—80 ám, en nú kvaðst hann ekki
nota nokkurn hrút handa fleirum en 40—50. Og síðan
að hann hefði breytt þannig til, fengi hann vænni og
þroskameiri lömb. — Þetta virðist ekki óskynsamleg
ályktun og jeg hallast að sannleiksgildi hennar.
Þegar óróinn dettur úr hrútunum eftir fengitímann,
eru þeir oft mjög lystugir og einnig þorstlátir. Fái þeir
nú hvorttveggja eftir vild, hey og vatn, þá verður af-
leiðingin oft sú, að þeir fá hlessing og skitu, sem fer
mjög illa með þá, og getur næstum eyðilagt, einkum
unga hrúta, ef ekki er ráðin bót á þessu í tíma. Sumir
halda því fram, að þetta stafl af varanlegri óhreysti, en
það þarf ekki að vera, það eru einmitt oft hraustir og
skarpgerðir hrútar, og sem eru óróasamir og átlitlir um
fengitimann, sem verst fara á þessu. En jeg held að
oftast megi koma í veg fyrir þetta, ef skynsamlega er
farið að, og ráðið í tíma tekið. Það verður að halda í
heygjöfina við hrútana, auka hana smátt og smátt, og
gefa þeim jafnvel aldrei iyst sína eða láta þá kviða sig