19. júní - 19.06.1978, Qupperneq 54

Samsköttun
SKATTA
Greinargerð K.R.F.Í. um
skattalagafrumvarpið 1977
Tillögur KRFI
Lög um tekjuskatt og eignarskatt nr.
Viðhorfsbreyting —
„Helmingaskiptareglan við skattlagningu
hjóna sem boðuð er í frumvarpi því, sem nú
liggur fyrir Alþingi (98. löggjþ.), og túlkuð
hefur verið sem sérsköttun . .. er í raun sam-
sköttun í nýju formi“.
„Sú aðstaða tveggja einstaklinga, að tekjur
annars hafi áhrif á skattlagningu hins, getur
verkað ýmist hvetjandi eða letjandi á at-
vinnuþátttöku þeirra“.
Stjórn Kvenréttindafélags Islands og
starfshópur félagsins um skattamál hefur
í umræÖum sínum um skattlagningu
einstaklinga og heimila ekki einskorðað
sig við frumvarp það til laga um tekju-
skatt og eignarskatt, er hún liggur fyrir
Alþingi (98. löggjþ.). Leitast hefur verið
við að finna markmið, er i samræmi við
stefnu KRFl stuðli að jafnri stöðu karla
og kvenna hér á landi.
Á grundvelli umræðna á almennum
fundum félagsins, ályktana landsþinga
KRFl undanfarna áratugi og nú fjöl-
margra funda stjórnar og starfshóps um
skattamál, er stjórn KRFl einhuga um
eftirfarandi atriði:
1. Stjórn KRFl er andvíg núverandi
tilhögun hjóna, þ.e. algerri samskött-
un með helmingsfrádrætti á launa-
tekjum giftrar konu.
2. Stjórn KRFl hafnar þeirri tilhögun á
skattlagningu hjóna, tekjuhelminga-
skiptum, sem boðuð er í frumvarpi
um tekjuskatt og eignarskatt, er nú
liggur fyrir Alþingi.
3. Stjórn KRFl leggur til að tekin verði
upp sérsköttun af séraflafé og komið á
staðgreiðslu skatta. Miðað við núver-
andi þjóðfélagsaðstæður telur stjórn-
in óhjákvæmilegt að taka tillit til j)ess
þjóðfélagshóps, sem nær eingöngu
hefur byggt efnahagsafkomu sína á
Kynferði fólks og hjúskaparstétt ræður
ekki lengur hverjir eru skattþegnar.
Hjón voru áður samsköttuð, en verða
tveir sjálfstæðir skattaðilar og eiga
NÚ hvort um sig að telja fram launa-
tekjur sínar.
ÞAÐ SEM ÁÐUR VAR NÁNAST
ALGJÖRT FRÁVIK ER NÚ MEG-
INREGLA.
Greinargerð:
Samsköttun hjóna á rætur að rekja til
vinnutilhögunar, þar sem karlinn aflaði
tekna, en konan starfaði eingöngu innan
veggja heimilisins. Með breyttum þjóð-
félagsháttum hefur staða heimilisins
breyst frá því að vera bæði framleiðslu-
eining og neyslueining, í það að vera
eingöngu neyslueining, þ.e.a.s. afla verð-
ur rekstrarfjár til að standa straum af
aðkeyplum nauðsynjum. Samsköttun hef-
ur valdið þvi að gift kona, jafnvel þótt
hún hafi eigin tekjur, hefur orðið háð
eiginmanni sínum. Skattalöggjöf hefur
grundvallast á þjóðfélagsstöðu karlsins
og gift kona nánast skoðast sem hluti
eiginmannsins, en ekki sjálfstæður ein-
staklingur.
Á undanförnum árum og áratugum
hefur markvisst verið unnið að því að
lagalegt jafnrétti kynjanna verði að
raunveruleika. Lög um réttindi og
skyldur hjóna frá 1923 byggja á, að jafn-
ræði sé með hjónum — skattalöggjöfin
hefur hins vegar alla tíð verið andstæð
|)eim grundvallarsjónarmiðum. Til á-
réttingar má benda á, að í kennslubók í
Framh. á bls. 54
vinnuframlagi á heimilum, en ekki
launatekjum eða beinum arði af
rekstri. Sem tímabilsbundið aðlögunar-
atriði fyrir þennan hóp, álítur stjórn
KRFl rétt að miða fyrst um sinn við
hjúskaparstöðu, þegar skattar eru
lagðir á hjón/sambúðarfólk og milli-
færa ónýttan persónuafslátt. Per-
sónuafsláttur verði hinn sami fyrir
alla einstaklinga án tillits til hjú-
skaparstöðu.
4. Stjórn KRFl leggur til að frumvarpið
í núverandi mynd verði dregið til
baka og fram fari heildarathugun á
því, hvernig skattlagningu einstakl-
inga og fjölskyldna verði best háttað,
miðað við breyttar aðstæður í þjóð-
félaginu.
5. Stjórn KRFl hefur kynnt sér umsögn
þá um frumvarpið, er Félag einstæðra
foreldra hefur sent fjárhags- og við-
skiptanefnd neðri deildar Alþingis, og
lýsir eindregnum stuðningi við þau
sjónarmið, er þar koma fram.
I meðfylgjandi greinargerð koma fram
nokkur þeirra sjónarmiða, er leiddu til
ofangreindrar niðurstöðu stjórnar KRFl.
52