19. júní - 19.06.1980, Blaðsíða 68
fólks á tíma þegar mikil deyfð var
yfir þessum málum hér á landi.
Soffía: Það er reyndar merki-
legt að þær hafa farið öfugt
að við flestar sambærilegar hreyf-
ingar í öðrum löndum sem byrjuðu
í því sem við getum kallað
innhverfri íhugun og fóru svo út á
við. Hér er þetta öfugt. Þær byrj-
uðu virkilega úti á meðal lýðsins,
opnuðu augu fólks, settu spurn-
ingarmerki og náðu árangri. Síðan
hefur mér fundist að þær þrengdu
sviðið fullmikið og séu nú komnar
um of inná við.
Erna: Það er áreiðanlega dæmi-
gert varðandi Rauðsokka, að á
meðan þær voru tiltölulega þver-
pólitiskur hópur, sem þær voru í
upphafi, þá var víðsýnin meiri og
þær náðu til fólks. Eftir að þær fóru
að verða einstefnupólitískari þá
hafa þau einangrast meir. Eg er
alveg sannfærð um að það er
grundvallaratriði að svona hreyf-
ingar séu á breiðum grunni með
tilliti til lífsskoðana, landsbyggð-
arsjónarmiða, þ. e. að sem flest
sjónarmið séu ríkjandi. Það er erf-
itt en þess virði.
Rannveig: Við erum hér sam-
mála um jafnréttisbaráttu jafn-
hliða stjórnmálastarfi. Eg held að
við ættum að athuga vel hvernig
við náum til almennra kvenna sem
hafa sýnt áhugaleysi en þurfa á
vakningu að halda, en mundu í
fæstum tilfellum koma á fundi.
Þetta er mikilvægt atriði og trúlega
mælikvarði á hve áhrifarík svona
samtök eins og t. d. Kvenréttinda-
félagið geta orðið. Það er fjöldi
kvenna sem eru hver á sínum stað
að kljást við vandamál sem þær
gera sér ekki grein fyrir að eru að
stórum hluta jafnréttismál. Fyrir
margar þeirra eru slík mál pólitisk
mál sem koma þeim ekkert við.
Erna: Þær eiga oft í höggi við
sameiginlegan vanda og njóta líka
árangurs af áratuga baráttu varð-
andi rétt þeirra og aðstöðu.
Dagbjört: Sem þær taka sem
sjálfsögðum hlut.
Soffía: Eg held að þetta muni nú
66
breytast við aukna atvinnuþátt-
töku kvennanna, að það verði létt-
ara að vinna jafnréttishugsjóninni
fylgi og athygli manna á nauðsyn
þess að konur séu vakandi og þá
komum við aftur að samstöðunni.
Þær verða beinlínis að gæta þess, ef
þær sjá að konur eru órétti beittar
við skulum segja á vinnustað,
ásamt öðrum konum, að slíkt gerist
ekki, í stað þess að snúa sér undan
og láta sem hlutirnir hafi ekki skeð.
Erna: Því var varpað fram
hvernig megi ná til fólks, hvað
megi gera sem leysir fundarformið
af hólmi, t. d. að nota fjölmiðla? Eg
hef nú aðeins kynnst því hvernig
ríkisfjölmiðill er rekinn og ég held
að ég megi segja að það sé hægt að
hafa meiri stefnufestu og fræðslu í
þessum efnum en gert er og skapa
þannig um leið fordæmi og aðhald
fyrir aðra fjölmiðla í landinu, eins
og t. d. blöðin. Varðandi blöðin má
nefna að sum þeirra hafa haft sér-
stakar síður sem skuli fjalla um
jafnréttismál. Eg er þeirrar skoð-
unar að svona siður séu ekki til
góðs. Þær virka of predikandi,
menn taka ekki verulegt mark á
þeim. Svo er tilhneiging til þess að
þessi mál séu afgreidd í afmörkuð-
um pakka, í stað þess að þau eru og
eiga að vera hluti af öllu mögulegu
öðru efni, hluti af stefnu fjölmiðla
sem annarra stofnana þjóðfélags-
ins, sem vilja á annað borð vera
teknar alvarlega.
Soffía: Já, ég tel ekki heppilegt
að vera með svona sérstaka síðu.
Hún þyrfti þá að vera ákaflega vel
unnin í þeim skilningi að margir
kæmu þar við sögu, starfandi
blaðamenn á blöðunum sjálfum.
Mér finnst að efni eins og þetta sé
best komið innan um og saman við
annað efni blaðanna.
Dagbjört: En þurfum við þá ekki
sérstakt blað, nýjan fjölmiðil?
Rannveig: Nei, það nær ekki lil
þeirra sem við viljum ná til. Dag-
blöðin eru betri.
Dagbjört: Mér finndist ekki úr
vegi að saintök eins og Kvenrétt-
indafélagið kæini á fót hópi sein
tæki að sér að skipuleggja skrif í
blöð, gerð útvarpsþátta, erindi um
dag og veg, hádegiserindi o. fl. Það
þyrfti að koma þessu upp og taka
eitt ár í það. Svona er skipulagt af
öllum flokkum fyrir kosningar, því
skyldi ekki félag eins og Kvenrétt-
indafélagið ekki vinna á svipaðan
hátt.
Soffía: Við eigum umfram allt
að laga okkur að nýjum aðstæðum.
Eg er handviss um að þetta hefð-
bundna fundarform er búið að
ganga sér til húðar . . .
Rannveig: og hér er e. t. v. kom-
inn einn mikilvægur þáttur sem
hefur tafið framgang þessara mála,
að við höfum verið of bundin í
gömlu formi og ekki nýtt okkur ný
tjáningarform.
Soffía: Kvennahreyfingar virð-
ast allar hafa verið í einhverri
blindgötu í seinni tíð. Við höfum
verið í nokkur ár að sýna fram á
réttmæti jafnréttisbaráttunnar,
skilgreina ástand, gefa dæmi, en
spurningin er hvernig við fylgjum
því eftir og hvað við gerum næst?
Ertia: Þær leiðir eru án efa
margar og ólíkar enda er einmitt
greinileg þörf á margbreytni í
þeirri baráttu sem framundan er ef
marka má þær umræður sem fram
hafa farið í þessum hópi. Um
meginmarkmið sýnist mér að
nokkur einhugur ríki.
A leiðinni út í bíl varð mér litið á
greniplönturnar fyrir utan bústað-
inn. Þær hafa verið 10 ár að komast
upp úr moldinni, hurfu niður í
jörðina fyrstu árin en nú standa þó
nokkrar þeirra bara keikar. Skyldi
vera svipað háttað um konurnar?
Fyrst þurfa þær jarðtengsl, að
skjóta rótum, aðlagast nýjum jarð-
vegi, loftslagi og umhverfi, — eftir
það getur eitthvað farið að gerast.