19. júní


19. júní - 19.06.2000, Blaðsíða 44

19. júní - 19.06.2000, Blaðsíða 44
Hulda Dóra. langt í land að við stöndum jafn- fætis grönnum okkar á Norður- löndum sem eiga rétt á allt að tveggja ára fæðingarorlofi á miklu betri kjörum en hér. En það er ekki síður mikilvægt að gera hverri fjölskyldu kleift að vinna sem best úr sínum aðstæðum þegar barn fæðist - að sjálfsögðu í samráði við atvinnurekendur. Það hefur verið þannig hér á landi að foreldri hefur ekki getað tekið fæðingar- orlof í köflum og það hefur ekki getað tekið t.d. orlof hálfan dag- inn og unnið hálfan daginn ef það hentar. Krafan hefur verið sú að foreldri velji á milli atvinnu- þátttöku og þess að vera hjá barni sínu og þessi krafa hefur komið konum mjög illa. Sveigjan- leikinn er ekki síður mikilvægur en lengd orlofsins og ég get ekki séð betur en að það henti öllum að hafa einhverja sveigju í þessu. Jóhanna: Við verðum að vara okkur á því að tala ekki aðeins um þekkingarfyrirtækin. Fyrirtæki eins og FBA væru ekki til ef önnur fyrirtæki væru ekki í grunnframleiðslu. FHverjir eru þar á böndunum? Sá hópur verður alltaf til og má ekki fyrir nokkurn mun falla algjörlega í skuggann af hámenntuðu konunum. Bryndís: Eg er að vissu leyti sammála þér, Jóhanna, og vissu- lega eru framleiðslufyrirtæki líka þekkingarfyrirtæki, enda er þekk- ing ekki endilega byggð á mennt- un. Hún getur líka verið byggð á starfsreynslu. Aftur á móti megum við ekki gleyma því að þróunin á vinnumarkaði er sú að í sérþekkingunni felast tækifærin og menntun er þar stór þáttun Hulda Dóra: Eg var í hópnum um kynjahlutverk karla og kvenna á ráðstefnunni um konur og lýðræði í haust. Umræðurnar snerust því um bæði kynin og alls ekki bara konur: Eins og þú varst að tala um, Bryndís, held ég að fæðingarorlof karla skipti alveg hreint rosalegu máli. Eftir að karlar eru farnir að fá að vera heima með börnunum sínum á eigin forsendum alveg frá byrjun fara hlutirnir að breytast sjálf- krafa. Pabbarnir fara að kjósa að bera jafna ábyrgð til móts við mæðurnar á uppeldi barnanna. Jóhanna: Já - alveg rétt. Konur voru gerendur og börðust fyrir því að ná fram ákveðnum laga- ramma í okkar heimshluta á 20. öldinni. Nú held ég að karlarnir þurfi að koma meira inn í umræðuna og ýta undir almenna hugarfarsbreytingu. Bryndís: Eg sé þróunina svolft- ið fyrir mér í öldum og er bara nokkuð bjartsýn ef litið er heila öld aftur og fram í tímann. Jóhanna: Já - veltið því fyrir ykkur að konur voru að berjast við kreddur á borð við staðhæf- ingar fræðimanna um að konur yrðu óbyrjur af því að afla sér menntunar því allt blóðið færi upp í heilann. Að konur á blæð- ingum skyldu ekki ganga framhjá ökrum þvf að tíðablóðið væri eitrað og ylli því að blómin föln- uðu. Konur höfðu hugrekki til að brjóta niður úreltar hugmyndir og mynda ákveðinn lagaramma um sjálfsögð réttindi sín. Okkar hlutverk verður að láta reyna á lagarammann að fullu, svo rétt- indin verði ekki áfram að hluta til dauður bókstafur. Karlmenn þurfa líka að koma þarna inn. Sigríður: Eg er sammála. A hinn bóginn hefur mér fundist dálítið eins og konur hafi verið að taka orðið af körlum. Aðeins örfáir karlar hafa tjáð sig um almenn hagsmunamál karla í jafnréttisbaráttunni, eins og t.d. fæðingarorlof og fleira. Jóhanna: Kvennabaráttan er að ég held að ganga í gegnum svipað ferli og önnur réttinda- barátta, t.d. í tengslum við kyn- þáttamismunun. Fyrst þarf hóp- urinn að aðskilja sig frá hinum til að afla sér nægilegs innri styrks til að byggja brýr og vinna á jafn- réttisgrundvelli. Nú er rétti tím- inn til að byggja brýr yfir til karla. Nú langar mig til að biðja þig, Brynhildur, um að rýna í kúluna og spó fyrir um ástandið eftir eina öld? Brynhildur: Úps, þú biður ekki um lítið. Ég er nánast of heila- þvegin af hugmyndum úr Star Brynhildur. Trek og Star Wars til að spá nokkru fyrir um framtíðina. Ég held þó að við vitum alveg að hverju við viljum stefna í framtíð- inni. Spurningin er aðeins hverjir séu að vinna að því að ná settu marki. Kvennabaráttan heldur vonandi áfram að stuðla að því konur verði sterkari rödd f sam- félaginu. Ef tekið er mið af því að aðeins ein kona er í forsvari fyrir 50 stærstu íslensku fyrirtækin er auðvitað talsvert verk að vinna. Hvað karla varðar hef ég orðið fýrir vonbrigðum. Karlar þurfa að vakna til vitundar um hvernig heimurinn muni batna við fullt jafnrétti karla kvenna. Ég er ekki tilbúin að byggja brú yfir til karla fyrr en karlarnir hafa sjálfir hafið baráttu fyrir sínum réttindum. Karlar eiga langt í land og fara vonandi á flug á nýrri öld. En ég er bjartsýn á framtíð jafn- réttisbaráttunnar á Vesturlönd- um i 21. öldinni. Ég vona aðeins að aðstæður í öðrum heimshlut- um fari batnandi líka. Bryndís: Karlarnir eru að byrja að koma inn í umræðuna.t.d. um fæðingarorlof. Sá hópur er öflug- ur og fer vaxandi. Ef til vill finna karlarnir fýrir sömu fordómun- um og þú finnur fyrir sem ungur feministi. Baráttan er að hefjast og um leið og karlarnir fara að sjá sína hlið á málinu fara þeir að sjá kvennabaráttuna í nýju Ijósi. Brynhildur: Þeir hafa auðvitað sína James Bond ímynd við að berjast eins og við berjumst við Barbie ímyndina. Jóhanna: Ég held að störf kvenna verði sýnilegri og frekar reiknuð inn í hagkerfið. Hulda Dóra: Með breyting- unni yfir í þekkingarþjóðfélag held ég að verði önnur athyglis- verð breyting, þ.e. að gerð verði meiri krafa til hefðbundinna kvennastarfa eins og í leikskólum og skólum. Þrýstingur á að virki- lega vel menntað og vel launað fólk sjái um börnin okkar á eftir að aukast til muna. Jóhanna: Við verðum að gæta að því að launin lækki ekki þegar konur fara að koma meira inn í ýmsar nýjar stéttir eins og t.d. í tölvugeiranum. Hulda Dóra: Að laun ýmissa stétta á borð við kennara hafa lækkað skýrist ekki eingöngu af því að konur urðu fjölmennari í stéttunum. Hluti af skýringunni er að áður fyrr var æðri mennt- un ákaflega sérstök. Nú er menntun útbreiddari og því ekki nærri því eins sérstök. Aftur á móti held ég að áherslan á menntun sé alltaf að aukast og þar með hljóta launin að hækka, t.d. á leikskólunum. Annars sækir ekki eftirsóknarvert fólk inn í þessar stéttir. Sigríður: já, trúlega er ekki ástæða til að vera með svartsýni varðandi jafnréttismál ef litið er 100 til 150 ár aftur í tímann. Eins og fram hefur komið á hugarfar- ið auðvitað talsvert langt í land. Aftur á móti hafa orðið gífurleg- ar breytingar og ekkert virðist benda til að sú þróun haldi ekki áfram. ■ 44
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

19. júní

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: 19. júní
https://timarit.is/publication/671

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.