19. júní - 19.06.2000, Side 53
hvort þær voru að tala um
jákvæða eða neikvæða hluti,
hvort þær voru fegurðardísir
eða fátækar og tannlausar; þeim
fannst eðlilegt að tjá sig í sjón-
varpi. Hér á landi, aftur á móti,
óttast margir smæðina og
nálægðina. Það gæti verið að ein-
hver vissi meira um málið eða
kæmi betur fyrir. Mörgum
konum finnst vissara að gefa
boltann frá sér og það er segin
saga að karlmaður grípur hann á
lofti og nýtir sér tækifærið.
Fleira kemur til. Fréttir endur-
spegla valdakerfi samfélagsins og
einnig má nefna að fjölmiðlafólk
vill gjarnan gera sig gildandi með
því að ræða við þá sem valdið
hafa, breiðu bökin og þekktu
ráðamennina. Fjölmiðlamenn
eru líka í tímaþröng og tala oft
við þá sem auðveldlega gefa kost
á sér og sem koma fyrstir upp í
hugann. Þetta eru allt skiljanlegar
ástæður en þær bara duga ekki
lengur
Hvað er til ráða?
Varla getur nokkur maður viður-
kennt það að íslenskt sjónvarp
sýni eðlilega mynd af lífinu
meðan konur tala 15% tímans
en karlar 85% tímans. Konur
verða að gefa oftar kost á sér,
bjóða sig fram. Margir karlar gefa
kost á sér að fyrra bragði og hafa
frumkvæðið að því að benda á
áhugaverð mál. Þarna geta konur
lært af körlum. Konur þurfa líka
að efla sjálfstraustið svo þær
treysti sér í viðtal með stuttum
fýrirvara. Og þær þurfa að venja
sig á að segja „já“ ef til þeirra er
leitað í stað þess að segja: „Er
ekki betra að tala um þetta við
Jón, hann er svo vanur að tala við
fjölmiðla".
Ahorfendur þurfa að kvarta.
Konur þurfa að láta í sér heyra
um þetta mál og yfirmenn
sjónvarpsstöðvanna þurfa að
veita starfsmönnum sínum
aðhald í þessu efni. Fjölmiðlar
hljóta að vilja hafa orð á sér fyrir
að vera nútímalegir og hlutlaus-
ir: 30/70% reglan ætti að heyra
sögunni til. ■
Konur, kristni og
bókaútgáfa
Kristnitökuhátíð er á næsta leiti og það
virðist hafa haft þau áhrif að mikil gróska
hefur hlaupið í bókaútgáfu tengda krist-
inni trú. Síðasta haust komu út sögur og
tilvitnanir úr Biblíunni, predikanir, hugleið-
ingar presta, speki frá fyrstu árum kirkj-
unnar, fræðilegar bækur og einnig tvær
bækur sérstakiega ætlaðar konum. Ásdís
Sigmundsdóttir skoðaði þessar bækur og
velti fyrir sér mikilvægi þeirra.
Kvennakirkjan hefur verið áberandi í samfélag-
inu vegna þeirrar kvennaguðfræði sem þar er
lögð til grundvallar Síðasta haust gaf Kvenna-
kirkjan út bókina Vinkonur og vinir Jesú - valdir
Biblíutextar á máli beggja kynja sem í eru, eins
og nafnið gefur til kynna, valdir kaflar úr
Biblíunni sem búið er að umskrifa þannig að
orðin vísi til beggja kynja. Einnig eru í bókinni
nokkrar endursagnir af sögum úr Biblíunni sem
eru heimfærðar upp á reynsluheim kvenna í
nútímanum. I formála bókarinnar skýra
aðstandendur hennar hverjar þær forsendur
eru sem þær unnu eftir og rökstyðja þá hug-
myndafræði sem liggur henni að baki.
Kemur á óvart hve lítið breytingin truflar
„Málfar mótar" er i' raun kjarni hugmynda
Kvennakirkjunnar Þær telja að vegna þess að
Biblían og aðrir kristnir trúartextar tala ætíð til
hinna trúuðu í karlkyni þá útiloki það konur og
geri að verkum að þeim finnist fyrirheit orða
Guðs ekki hljóma til þeirra. Þær rökstyðja
breytingar sínar á hinum viðurkennda texta
með því að í þeim hópi sem fylgdi Jesú og
hlustaði á orð hans hafi líka verið konun þó svo
að sagnaritarar Biblíunnar hafi ekki séð ástæðu
til að nefna þær. Það verður að segjast að það
kom mér á óvart hve breytingin truflaði mig
lítið. Það er talað um Guð en ekki Föðurinn,
vinkonur og vini Jesú í stað lærisveinanna en að
mestu leyti eru breytingarnar þær að karlkyni
er breytt í hvorugkyn þannig að: „Sæl eru fátæk
í anda, því að þeirra er himnaríki“ kemur í stað
„Sælir eru fátækir í anda, því að þeirra er
himnari1<i". Hvort þessi breyting leiðir til þess
að orðið nái beturtil kvenna er erfitt að dæma
um en þetta er þarft framtak þó ekki væri til
annars en að benda fólki á það hvernig texti
getur mótað og viðhaldið viðhorfum og for-
dómum.
Fá lesandann til að hugsa um Biblíuna
og kristna trú á breyttum forsendum
Hin bókin sem fjallað er um er bók Solveigar
Láru Guðmundsdóttur Augliti til auglitis - Ihug-
anlr handa konum. En henni er ætlað að
aðstoða konur við að takast á við vandamál sín
og lífið almennt með hjálp trúarinnar. Bókinni
er skipt í þrjá hluta. Sá fyrsti er inngangur og
almenn umfjöllun um íhugun og þá sérstaklega
kristna íhugun. Þar er fjallað um sögu íhugunar;
hver tilgangur hennar er og almennt um
aðferðin I öðrum og stærsta hlutanum eru
íhuganir hannaðar fyrir sérstök vandamál, s.s.
iltugun konu sem gengur með barn og íhugun
konu í sorg. Ihuganirnar eru byggðar þannig
upp að fyrst er tilvitnun í Biblíuna, svo kafli þar
sem farið er í gegnum þær tilfinningar sem
verið er að vinna með og þær hugsaðar út frá
tilvitnuninni og kristinni trú almennt. I lokin er
tilvitnun í Passíusálmana. I þriðja kafla bókarinn-
ar eru teknar fyrir persónur og atburðir úr Bibl-
íunni og reynt að sjá atburðina frá persónuleg-
um sjónarhóli þeirra einstaklinga, oftast kvenna,
sem upplifa þá og þá sérstaklega þær tilfinning-
ar sem persónurnar eru að upplifa.
Þessi bók er allt annars eðlis en Vinkonur og
vinir Jesú þó svo að hún sé einnig byggð á
kristnum viðhorfum og ætluð konum. Henni er
ekki ætlað að koma á framfæri pólitískum boð-
skap en hún byggist samt á þeirri grundvallar-
forsendu að þarfir karla og kvenna séu ólíkar.
Bókin tekur á þeim vandamálum sem konur
þurfa að glíma við sérstaklega en hún fjallar lika
um vandamál sem allar manneskjur þurfa að
takast á við, bæði konur og karlar
Helsti kostur bókanna beggja og það sem
gerir þær áhugaverðar er að þær fá lesandann
til að hugsa um Biblíuna og kristna trú á breytt-
um forsendum. Vera ekki óvirkur viðtakandi
heldur lesa þessa texta með öðru hugarfari og
velta fyrir sér hvað í þeim býr og vil ég benda
sérstaklega á þriðja hluta bókar Solveigar Láru
í þessu samhengi. ■
53