Faxi - 01.04.2006, Blaðsíða 42
iliiosmvndíflóinivlágg
Á sjó vildi ég komast
s
Erindi sem Olafnr Bjömsson flutti á Lionsfundi 13. nóvember 2002
Lengst af voru keflvískir sjómenn nær
eingöngu bátasjómenn. Þegar ég var
strákur var það fjarlægður draumur að
komast á togara. Eg var einn um þann draum
af mínum félögum. Þessa bakteríu drakk ég í
mig í kjallaranum hjá Sören Valentínussyni,
en hann var giftur Vigdísi föðursystur minni.
Lengst af var Sören nánast eini maðurinn hér
um slóðir, sem bætti nct og splæsti víra, auk
þess sem hann saumaði segl fyrir menn um allt
land. Þessa iðju stundaði hann í kjallaranum
hjá Sæmundi Sveinssyni að Vallargötu 25, en
fjölskyldan bjó þar í risinu.
Ég var langdvölum í kjallaranum hjá Sörra,
þótti tjörulyktin góð og langt innan við fermingu
lærði ég að bæta slétt net, stinga saman tóg og
seinna að splæsa vír.
Sören sagði margar mergjaðar sögur af sjónum,
hann hafði verið á allskyns skipum, m.a. siglt
víða um heim með Dönum, en lýsingar af togur-
um hrifu mig mest. Mér fannst að vart yrði lengra
komist í þessum heimi en að fá pláss á togara.
Fragtskipin leist mér síður á, þar voru menn mest
í að skúra og skrúbba. Ut yfir allt tók að þurfa svo
að þéra yfirmennina.
Vertíðina 1941 var ég í landi við mb. Geir
upp á hálfan hlut eins og þá tíðkaðist. Ég varð
16 ára um vorið og strax eftir vertíð fór ég að
vinna hjá Ingva múrara, sem þá var helsti múr-
arinn í Keflavík. Meðal verkefna þá var að steypa
upp “kanslarahöllina” en svo var Vatnsnesvegur
15 nefndur, þegar Helgi S Jónsson og Sigurður
Guðmundsson voru að byggja húsið. Eitthvað
var faðir minn búinn að ræða við Ingva um að
taka mig sem lærling og hafði hann tekið þvf vel,
en það var nú ekki það sem ég hafði hugsað mér
að gera að ævistarfi.
Guðfinnsbræður áttu sinn fyrsta Guðfinn, 18
tonna bát. Pabbi hafði verið í landi við Guðfinn
og ég að hluta til alinn upp í skúmum þar. Pabbi
fór norður á síld um sumarið á mb. Keflvík-
ing. Reknetabátar fóru norður nokkru seinna
en snurpubátarnir. Mb. Guðfinnur fór á reknet.
Þegar til kom vantaði kokk og tókst mér að fá
embættið. Ég þekkti alla áhöfnina vel, Steinþór
Sighvatsson lofaði að skóla mig til og Sigurgeir,
Geiri, einn af Guðfinnsbræðra bauðst til að vera
mér innan handar við eldamennskuna. Stuttu eftir
að við komum til Siglufjarðar kom Keflvíkingur
inn og fór ég til aö hitta föður minn. Ekki get ég
sagt að hann hafi fagnað mér, en múrverkið var
aldrei nefnt eftir það.
Um haustið fór ég kokkur á mb. Bryngeir, sem
Sigurþór Guðfinnsson átti með Snorra Þorsteíns-
syni. Við vorum á trolli í Bugtinni, það þótti
mér góður forskóli. Mér líkaði vel við þá ágætu
menn sem ég var með á Guðfinni og Bryngeir, en
ekki rénaði mér togarasóttin, eins og þeir nefndu
áhuga minn á að komast á togara, þegar þeir voru
að stríða mér.
Af einhverjum ástæðum stoppuðum við fyrir
páska. I þá daga var æði þröngt í höfninni inn-
an við Vatnsnesið, bátunum var því lagt úti við
múrningu á Keflavíkinni, ef eitthvað var stopp-
að.
Að morgni skírdags kom Bv. Venus frá Hafn-
arfirði inn til Keflavíkur. Togararnir hættu að
sigla um hríð eftir mikla skipsskaða af völdum
stríðsins. Mælirinn þótti fullur þegar stærsti tog-
arinn, Reykjaborg, var skotin niður 10. mars
1941. Margir togarar fóru þá á “skrap” og lönd-
uðu í fisktökuskip. Venus o.fl. fóru á salt. Óvænt
höfðu þeir lent í miklu karfafiskiríi og komu inn
til þess að landa karfanum í fisktökuskip.
Bresk stjórnvöld leigðu skip til þess að taka fisk
og flytja til Englands. Hér var í þetta sinn stór
finnskur togari, sem sloppið hafði undan þjóð-
verjum. Hann hét Finnland og annar samskonar,
Grænland, hafði líka sloppið og var í fiskflutn-
ingum á vegum bresku stjórnarinnar.
Þegar Venus fór frá Hafnarfirði hafði hjálp-
arkokkurinn ekki verið mættur, þá var ekki sið-
ur að bíða eftir mönnum það var sleppt á settum
42 FAXI