Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Page 41

IÐUNN
Andinn frá Worms og örlög hans.
35
III.
»Samt snýst hún«, sagði ítalski stjörnufræðingurinn
og heimspekingurinn Galilei. Flestir kannast við sögu
hans. Hann var einn af þeim fágætu mönnum miðald-
anna, sem lét sér þau býsn í hug koma, að reyna að
uppgötva einhver áður ókunn sannindi. Og hann færði
mönnunum þann boðskap, að jörðin svifi í lausu lofti
og snerist þar í sífellu. Þá leizt mönnum ekki á blik-
una. Þegar jörðin tók að snúast, þá fór að verða erfitt
að vita, hvað upp væri og niður á hlutunum. Og villu-
trúarmaðurinn var kallaður fyrir rétt og þess krafist,.
að hann afturkallaði kenningu sína, að öðrum kosti var
honum ógnað með bálinu. Galilei var maður hniginn að
aldri, og treysti sér ekki að láta brenna sig lifandi, en
kaus heldur að sverja þess dýran eið, að jörðin væri
marflöt og bifaðist hvergi. En sagan segir, að þegar
hann hafði unnið eiðinn, þá hafi hann muldrað með
sjálfum sér: »Og samt snýst hún«.
Og sú varð líka reyndin á. Jörðin lét eiðstafi alla sig
engu skifta. Hún snýst og snýst, hvað sem hver segir.
Og nú er hverju barni um fermingaraldur gert það að
skyldu að vita það. Það hefir ekki tekist að kæfa rann-
sóknir. En það fór svo, eins og miðaldamann mun hafa
grunað, að það fór fleira að snúast fyrir augum mann-
anna, þegar jörðin var komin af stað. Þá var brotinn
niðun óskeikulleiki eldri hugmynda. Heimurinn er allur
annar í augum okkar en hann var í augum miðalda-
manna. Og lífsskoðanir breytast á ýmsum sviðum. Nýr
boðskapur kemur úr þessari áttinni og annar úr hinni.
Það berst svo mikið að, að stundum finst manni naum-
ast tími veitast til að átta sig á því öllu og velja og
hafna. Allur fjöldi manna er kominn inn í hinn nýja