Morgunn - 01.01.1978, Qupperneq 19

AIjDAHV örf
17
gata lífsins hefur farið vaxandi í sama mæli og vísindin, er
augljóst að eitthvað Jiað er við lífveruna, sem vísindin ráða
ekki við. Hér verður boðskapur biblíunnar um það að „deyja
dauðanimi“ eftir „neyzluna af skilningstrénu11 að óhaggandi
staðreynd. „Neyzlan af skilningstrénu11 er sama og ástundun
reynsluþekkingar raunvísindanna. Þar sem þessi ástundun
eykur ráðgátu lífsins eða lífverunnar, jafnframt því sem bún
bindur lífið efninu, tima og rúmi og Jiar með tilviljuninni,
sem aftur er sama og skipulagsleysi og þar með lífleysi, þá
höfum við hér það ástand, sem uppfyllir frásögn biblíunnar
um að „deyja dauðanum11.
En úr því að til eru framkvæmdir sem leiða til „dauðans11,
hljóta einnig að vera til framkvæmdir, sem leiða til „lífsins11,
enda hefur biblían hent á slíkar framkvæmdir með hugtakinu
«hfsins tré“. Með neyzlunni af skilningstrénu urðu Adam og
Eva viðskila við lífsins tré. Neyzla af lífsins tré hlýtur Jivi að
vera skynjanaform, sem er andstætt hinu lága. Þetta skynj-
anaform hlýtur að vera hæfileiki til að skynja og kynnast
þeirri hlið lífverunnar eða lífsins, sem hið lága skynjanaform
gerir að ráðgátu. En til þess að geta ráðið gátu lífverunnar
verður að koma til hæfileiki til skynjunar utan tima og rúms.
Það verður að vera hæfileiki til að skynja það samband óend-
anleika í tíma og rúmi, sem við nefnum „eilífð11. Þar sem
þetta skynjanaform er gagnger andstæða hinnar „lágu11 skynj-
unar, nefnum við Jiað hina „háu“ skynjun.
Mismunurinn á háu og lágu skynjanaformi er þá fólginn
1 því að gegnum lága skynjun er ekki unnt a'S skynja hlut
fyrir upphaf hans og eftir endalok, en gegnum háa skynjun
e>' hœgt að skynja hann bœði fyrir upphaf hans og eftir enda-
l°k. Vegna þessa verður niðurstaða skynjunar sérhvers hlutar
tvenns konar, „lág“ og „há“. Lágskynjuð útkoma hvers hlut-
ar merkir þá lilveru hans frá upphafi til endaloka. Háskynj-
ub' útkoma merkir aftur á móti tilveru hlutarins fyrir upphaf
btins og eftir endalok. Nú vilja menn ef til vill gera þá at-
bugasemd við þetta, að enginn hlutur geti verið til fyrir upp-
baf sitt og eftir endalok. Og vitaskuld verður að játa, að fyrir
2