Viðar - 01.01.1939, Qupperneq 43

Viðar]
HVAÐ Á ÉG AÐ GERA?
37
betlarans. Þegar sú leið lokaðist einnig, kom hungurdauð-
inn og heimti herfang sitt.
Þetta er dapurleg mynd af ástandi, sem skapaðist meðal
annars vegna þess, að þjóðin var ekki jafnvíg á báðar
hendur í atvinnulífi sínu.
Við vonum og trúum því, að slíkt ástand skapist ekki
í landi okkar aftur. Hvað um það. Hitt er víst, að okkur er
hollt að hafa þessa sögulegu staðreynd í huga. Einnig nú
hefur orðið svo alvarleg röskun á hlutfallinu milli þessara
tveggja aðila í landinu, milli bæja og sveita, að það er orðið
eitt alvarlegasta vandamál þjóðarinnar.
Þeir tímar fara nú í hönd hér á landi sem annarsstaðar,
að nú reynir á það fyrir alvöru „að búa að sínu“. Þá er
það staðreynd, sem ekki verður umflúin, að bein framleiðsla
til lands eða sjávar er eini lífsvegurinn. Við vitum, að það
hlýtur að draga úr verzlun og viðskiptum við útlönd. Iðn-
aður okkar dregst saman. Þetta snertir það fólk í landinu
fyrst og fremst, sem ekki vinnur að beinni framleiðslu,
launastéttina, iðnaðar- og verzlunarstéttina í kaupstöðum
landsins og verkamennina þar.
Þessa staðreynd þarft þú, ungi maður og kona, að gera
þér fullkomlega ljósa, þegar þú hugsar um framtíðarstarf.
Það er fullkomin fásinna, hve fólkið nú á seinni árum hefur
flykkzt í kaupstaðina, þó sérstaklega til Reykjavíkur. Þessi
sannleikur var þegar orðinn ljós öllum hugsandi mönnum,
þótt styrjaldarástandið hafi skýrt þetta enn betur. Við
skulum þó ekki miða einvörðungu við styrjaldarástand
heldur við framtíð íslands.
Það form fyrir lífsbaráttu þjóðarinnar, sem hún er neydd
til að taka upp á styrjaldartímabili, þegar sundin lokast
svo mörg, hlýtur líka að mörgu leyti að eiga við á friðar-
tímum. Og hvaða höfuðráðstafanir hlýtur þjóðin að gera
á styrjaldartíma? Framleiðsla og sparnaður er fyrsta grund-
vallaratriðið. Þessa eiginleika þurfum við íslendingar sann-
arlega að tileinka okkur betur en við kunnum enn, þótt
friður komist á aftur. Við ættum að kappkosta að temja