Viðar - 01.01.1939, Blaðsíða 140
134
FRANZ SCHUBERT
[ViSar
lag síðar til þess að opna honum veg til frægðar, afla hon-
um opinberrar viðurkenningar, auka hróður hans.
Vetrarferðin.
Frægasti og fullgjörðasti lagaflokkur Schuberts heitir
Vetrarferðin. í flokki þessum eru 24 einsöngslög með píanó-
undirleik.
Ljóö þessa flokks eru eftir þýzka skáldið Wilhelm Miiller.
Lýsa þau tilfinningum og hjartasorg hins óhamingjusama
elskhuga, eftir að heitmey hans hefur rofið tryggðir. í
ljóðum þessum og tónum Scnuberts koma fram á skýrasta
hátt margvíslegar hugarhræringar þessa hrygga elskhuga.
Endurminningar hans um fyrri samfundi ástmeyjar hans
vekja angurværð í brjósti hans (sbr. Linditréð). Stundum
fellur hann í þunga þanka og er alveg utan við sig, en annað
veifið er hann gripinn örvæntingu og bölsýni, svo að allar
vonir hans slokkna og hjarta hans þjáist. Hann líkir lífi
sínu við vetrarferð. Fyrrum hafði linditréð, sem geymdi
ástamál hans í berki sínum, verið blaðkrýnt, nú stefndi
hann þar fram hjá í stormi og vetrarhríð, einmana og yfir-
gefinn. — Á þessari löngu og torsóttu vetrarferð, — æfi-
skeiðinu sjálfu með vályndum veðrum, — mætir honum
hvarvetna eitthvað, sem rifjar upp söknuð hans og eykur
beiskju hans og gremju.
Eitt lagið í flokki þessum heitir Vordraumurinn, dásam-
legt lag með yndislegum undirleik. Þetta ljóð fjallar um
draum elskhugans. Hann dreymdi marglit blóm, gróandi
tún og margraddaðan, fjörugan fuglasöng. En svo um
morguninn, þegar hanarnir vöktu hann með gali sínu,
þá varð hann þess vísari, að þetta hafði aðeins verið
draumur. Raunverulega var ennþá kalt og dirnmt og
hrafnarnir görguðu á burstunum, en rúðurnar voru hélaðar
eftir næturfrostið. En elskhuginn sá þó, þrátt fyrir dapur-
leik sinn, hvílíka dásemd töfrafingur náttúrunnar höfðu