Viðar - 01.01.1939, Blaðsíða 71

ViSar]
Á ERLENDUM SLÓÐUM
65
Á sunnudaginn var ekið til Hamars. Þangað er um 30
km. vegur. Var þar fyrst hlýtt á messu, en síðan gengið að
minnisvarða Arvesens. Eftir stutt ræðuhöld og söng var
gengið til Sögutúns. Þar er stór minnisvarði um þau hjón-
in, Hermann og Mix Anker. Voru lagðir sveigar hjá minn-
isvarðanum og voru ennþá ræðuhöld og söngvar. Þar talaði
m. a. menntamálaráðherra Norðmanna, Hjelmtveit að
nafni. Hann mætti fyrir ríkisins hönd og mælti á nýnorsku.
Mér hefur oft fundizt nýnorska og færeyska svo lík ís-
lenzku, að mér hefur fundizt, að þar væri barn eða fáráð-
lingur að tala, sem ekki hefði fullt vald á hinu beygingar-
ríka móðurmáli okkar. En í munni Hjelmtveits fannst mér
hún sjálfstætt, fastskorðað mál, fallegt mál.
Þar við varðann talaði m. a. hinn gamli lýðháskólamað-
ur, Lars Eskeland frá Voss. Hann er nú 72 ára. Hefur skóli
hans haft frægðarorð bæði í Noregi og á íslandi og hefur
sennilega enginn norsku lýðháskólanna haft fleiri íslenzka
nemendur en hann.
Var síðan miðdegisveizla á Hamri. Veittu þar þrjú hrepps-
félög af rausn mikilli. Liðkaðist þar um málbein manna og
voru þar ræður miklar.
Við þessi hátíðahöld voru börn og tengdabörn Ankers,
þ. á m. Ella Anker, sem skrifað hefur bók um Sögutún og
safnað saman kvæðum, er þar voru ort. Sonur hans, Nils
Anker, var þar og þökkuðu þau þann sóma, er minningu
föður þeirra var sýndur.
Nils Anker hafði með sér eldspýtur úr verksmiðju föður
síns, sem hafa sennilega verið yfir 50 ára gamlar. Þær
glóðu lengi, eftir að á þeim slokknaði. (Það gjöra eldspýtur
nútímans ekki, því að af því stafar eldshætta).
En verk Ankers var líkt eldspýtunum hans. Skólinn á
Sögutúni glóði lengi í minningum nemendanna og af hon-
um kviknaði eldur í hugum manna, og lifði hann lengi, —
eldur göfugra lífs.
Gaf Anker formanni kennarafélagsins, Níls Sivertsen frá
Saksahaugi í Þrándheimi, einn eldspýtustokk til menja.
5