Morgunblaðið - 06.09.2009, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6. SEPTEMBER 2009
Herra Níels hét hann, apinn
hennar Línu Langsokks. Hann
klifraði upp um alla veggi, eða
upp á herðar á eigandanum.
Þessi litli api er hins vegar svo
smár, að hann heldur um vísi-
fingur eins og hann sé að klifra
upp trjástofn. Hann er ungur
enn, en fullvaxinn verður hann
ekki nema um 20 sm. Hann og
ættingjar hans búa í trjám í
Suður-Ameríku og lifa á skor-
dýrum, ávöxtum og laufi.
Að vefja
apa um
fingur sér
Elian Gonzalez sneri heim til Ha-vana á Kúbu 28. júní árið2000. Þessi sex ára drengur
var þá orðinn tákngervingur 40 ára
baráttu kúbverskra útlaga í Banda-
ríkjunum gegn kommúnistastjórn-
inni á Kúbu. Kúba hafði sigur í þetta
sinn.
Elian litli flúði frá Kúbu ásamt
móður sinni og tólf öðrum í nóvember
1999 á litlum bát. Í miklu hvassviðri
bilaði vél bátsins og honum hvolfdi.
Aðeins þrír komust af, Elian og tveir
aðrir og fundust á hjólbarðaslöngu í
hafinu undan strönd Flórída. Móðir
hans, Elísabet, drukknaði.
Elian var komið fyrir hjá ætt-
ingjum í Flórída, en faðir hans á
Kúbu krafðist þess að fá drenginn
heim á ný. Foreldrar Elians höfðu
skilið að skiptum nokkru fyrr og ætt-
ingjarnir voru ekki á því að dreng-
urinn sneri aftur til Kúbu. Þeir vísuðu
m.a. til þess að móðir hans hefði viljað
að hann freistaði gæfunnar í Banda-
ríkjunum.
Málið vakti upp heitar tilfinningar,
jafnt í Bandaríkjunum sem á Kúbu.
Farnar voru kröfugöngur í báðum
ríkjunum, þar sem þess var ýmist
krafist að drengurinn yrði áfram í
Bandaríkjunum, eða fengi að snúa
heim til Kúbu. Fidel Kastro Kúbu-
leiðtogi lét ekki sitt eftir liggja og
krafðist þess að drengurinn fengi að
snúa heim á ný.
Repúblikanar og demókratar tók-
ust heiftarlega á. Tveir menn stefndu
á embætti forseta Bandaríkjanna
þetta sumar, þeir Al Gore varaforseti
og George W. Bush ríkisstjóri í Tex-
as. Þeir reyndu að stíga varlega til
jarðar. Í Miami í Flórída er stórt og
öflugt samfélaga fólks frá Kúbu, sem
hefur gríðarmikil áhrif í stjórn-
málum. Stuðningur þess hóps er
stjórnmálamönnum mikilvægur.
Hörðustu baráttumennirnir vísuðu til
Elians sem „litla kraftaverksins“ og
líktu honum gjarnan við Móses, sem
fannst í sefinu.
Al Gore vildi ekki styggja þennan
hóp og gaf til kynna að besta lausnin
væri að Elian og faðir hans fengju að
búa í Bandaríkjunum, nokkuð sem
faðirinn, Juan Miguel, hafði aldrei
hugsað sér að gera. Bush var á því að
drengurinn ætti að vera áfram í
Bandaríkjunum.
Bill Clinton forseti studdi þá af-
stöðu innflytjendayfirvalda, að
drengurinn færi úr landi. Al Gore tók
undir þá afstöðu, þrátt fyrir fyrri yf-
irlýsingar. Sú breytta afstaða hans
gerði honum erfitt fyrir í kosninga-
baráttunni og margir vilja rekja
naumt tap hans fyrir Bush í Flórída
til þessa máls.
Erlendir ráðamenn tóku afstöðu
með og á móti og hver einasti frétta-
tími var undirlagður fréttum af litla
drengnum og hvað yrði um hann.
Elian var eltur af fjölmiðlum í
Disney World og hitti stjórn-
málamenn, ráðvilltur á svip. Tveir af
hverjum þremur Bandaríkjamönnum
voru á því, hvað sem allri pólitík leið,
að faðirinn ætti að fá drenginn sinn
heim.
Sóttur af lögreglu
Ættingjar Elians urðu ekki við fyr-
irmælum Janet Reno dóms-
málaráðherra um að afhenda dreng-
inn. Sérsveitarmenn sóttu hann inn á
heimili þeirra fyrir birtingu 22. apríl.
Sá atburður var afar umdeildur og
þótti mörgum harkalegt að senda
menn með alvæpni að sækja dreng-
inn. Á hitt bera að líta, að ættingj-
arnir höfðu gefið í skyn að þeir ættu
vopn á heimilinu og myndu ekki láta
drenginn af hendi baráttulaust. Þeg-
ar til kom var sérsveitin örfáar mín-
útur að fara inn á heimilið og taka
drenginn. Hann var í fangi frænda
síns, sem reyndi að dyljast í fataskáp
með barnið í fanginu.
Fjórum tímum síðar var Elian
kominn í fang föðurins, sem hafði
flogið frá Kúbu til að endurheimta
soninn. Þeir feðgar biðu svo end-
anlegs úrskurðar í Bandaríkjunum,
um hvort drengurinn ætti að vera þar
eða fara.
Áfrýjunardómstóll bandaríska al-
ríkisins komst að þeirri niðurstöðu að
ættingjar Elians í Bandaríkjunum
hefðu ekki rétt til að fara fram á póli-
tískt hæli þar fyrir hans hönd. Dreng-
urinn væri ólögráða og aðeins á færi
föðurins að ákvarða framtíð hans.
Hæstiréttur Bandaríkjanna heimilaði
svo föður hans að taka hann með sér
til heimalands síns.
Við komuna til Kúbu 28. júní árið
2000 varð Elian þjóðhetja. Í Cardé-
nas, þar sem Elian býr, hefur verið
sett upp „Safn um baráttu hug-
mynda“. Þar er sérstakt Elian-
herbergi, þar sem bronsstytta af
drengnum með steyttan hnefa á lofti
er í öndvegi. Heima hjá ættingjum
hans á Flórída hefur líka verið komið
upp eins konar safni, þar sem svefn-
herbergi drengsins er óbreytt frá því
sem var þegar hann dvaldi þar í fimm
mánuði.
Fidel Castro Kúbuleiðtogi er vinur
Elians, að því er drengurinn sagði í
viðtali fyrir fjórum árum. Hann sagð-
ist raunar líta á leiðtogann sem föður
sinn og sést oft við opinber tækifæri á
spjalli við leiðtogann.
Elian er nú á 16. ári. Í fyrra gekk
hann í Samtök ungra kommúnista á
Kúbu. rsv@mbl.is
Deila „Skilið drengnum okkar“ stóð
stórum stöfum undir mynd af Elian
á veggspjaldi á götu í Havana, höf-
uðborg Kúbu, þegar deilan um
drenginn stóð sem hæst.
AP
Félagar Kúbuleiðtoginn Fidel Castro og Elian Gonzales spjalla saman á
Menningardegi Kúbu í október 2004. Elian var þá tæplega 11 ára.
Milliríkjadeila
um lítinn dreng
Ráðstefna – 10. september 2009
Dagskrá / Agenda
13:00 Setning / Welcome–Chairman of The Icelandic Travel Industry Association
Hr. Árni Gunnarsson, formaður Samtaka ferðaþjónustunnar
13:05 Ávarp / Address
Fr. Katrín Júlíusdóttir, ferðamálaráðherra / Minister of Tourism
13:15 Almennt um fundamarkaðinn – Hver er staðan í dag?
General introduction to the meetings sector – What is happening today?
Mr. Paul Flackett, Managing Director IMEX
14:00 Fundamarkaðurinn og ávinningur samfélagsins
The meetings industry & benefits to the local community
Mr. Patrick Delaney, Managing Director, Co – Founder OVATION Global DMC
14:45 Kaffihlé / Coffee break
15:00 Hvernig náum við í viðskiptin? / Winning the business
Mr. Lutz Vogt, General Manager, German Convention Bureau
15:45 Möguleikar Íslands / Iceland potential
Fr. Anna R. Valdimarsdóttir, verkefnastjóri Ráðstefnuskrifstofu Íslands
16:05 Framtíðarstefna Tónlistar- og ráðstefnuhússins við höfnina
Future strategy of the new Conference Centre by the harbour
Hr. Pétur J. Eiríksson, chairman of Portus Group
16:25 Hlé / Break
16:40 Pallborð - Ráðgjöf til íslenskra fyrirtækja
Panel Session – Professional advice to Icelandic companies
Paul Flackett, Patrick Delaney, Lutz Vogt and Árni Gunnarsson
17:30 Ráðstefnuslit – Conference close
Ráðstefnustjóri – Rósbjörg Jónsdóttir, Dir. of Marketing Hotel Holt / Chair of the
Accommodation Committee of SAF
Verð: 4.900 kr. (3.500 kr . per mann umfram einn frá sama fyrirtæki).
Þátttaka tilkynnist í síma 511-8000 eða með tölvupósti info@saf.is
Hilton Reykjavík Nordica
Mikilvægi fundamarkaðarins
Importance of the meeting industry