Saga - 1967, Blaðsíða 56

348
HARALDUR SIGURÐSSON
víst minnst af því máli borið mér fyrir augu og líklega
bættur skaði, ef dæma má eftir sumu því, er um kort-
grey þetta hefur verið ritað. Einna veigamest er ritgerð
eftir Finn Gad („Vinlandskortet“, [Dansk] Hist. tidsskr.,
12 r., bd. II, bls. 57—90). Aldursrök útgefenda telur
hann góð og gild, en hefur margt að athuga við vinnu-
brögð þeirra og rannsóknaraðferð. Sumar aðfinnslur Gads
eru þó vafasamar og aðrar skipta minna máli en hann
vill vera láta. Gad vill lesa erissonnis í stað erissonius, þar
sem ætla má að greint sé faðerni Leifs, og bendi þetta til
þess að textahöfundur hafi ekki haft hugmynd um, hvað
hann var að skrifa. Á stækkaðri eftirmynd lesmálstextans,
sem um er að ræða (The Vinland Map, Pl. IV), virðast fjór-
ir síðustu stafir orðsins ritaðir svo, að fremst eru tveir dá-
lítið sveigðir leggir, tengdir að ofan, allgreinilegt n. Þá
koma þrír sams konar leggir, ótengdir og engu ólíkari iu
en ni. S rekur lestina og skiptir engu máli efnislega. Um
vafaatriði sem þetta er sjálfsagt að lesa fremur í málið
en úr því, fá skynsamlegan leshátt í stað endileysu. Ég
fæ ekki heldur séð, að það skipti verulegu máli, hvort Ei-
ríkur biskup ferðaðist „ad orientem hiemalis“ að vilja guðs
eða annarra yfirboðara sinna, meðan ekkert annað er vit-
að um ferðir hans og erindi.
Niðurstöður sínar orðar Gad svo, að „Kortet har i ovrigt
ingen kildeværdi, og teksteme bringer ingen ny viden og
bidrager iklce til at verificere noget som helst af den nor-
rone tradition og det ældre kildemateriale“. Sumum kann
að þykja, að með þessum orðum sé árinni tekið nokkuð
djúpt í, en varla fara þau fjarri sanni.
En er þá engin leið að leysa ráðgátu Vínlandskortsins
og komast að fastri niðurstöðu um uppruna þess og aldur.
Mörg vandkvæði eru á slíkri rannsókn. Þótt það komi a
daginn, að önnur rithönd og annað blek sé á kortinu en
fylgiritum þess, sannar það ekkert. öðrum manni mátti
fela gerð kortsins en þeim, sem ritaði upp SöguskuggsJa