Ný saga - 01.01.2000, Qupperneq 43

Steinunn Jóhannesdóttir
Islendingar í Alsír
ETJA ER ÉG EKKI - EN ÉG ER PRÁ.
Ég sat í niatsal International Alger Hotel að
kvöldi 22. júní og reyndi að koma niður heila-
stöppu. Ég var ásamt manni mínum Einari
Karli Haraldssyni að halda upp á að þann
dag fyrir 364 árum kvöddu 36 íslenskir
leysingjar Alsírborg eftir níu ára ánauð og
sigldu út á Miðjarðarhaf með stefnu í norður
lil hins kristna heims. Stappan var mjúk í
munni, hlaupkennd og minnti á vanillubúð-
ing, nema liturinn sem var gráhvítur. Hún
var alls ekki bragðvond en samt klígjaði mig
við henni. Einar, sem er sannur sælkeri, dró
mig að landi. Okkur þótti líklegt að landar
okkar hefðu bragðað slíkar delíkatessur á sín-
um tíma í Barbaríinu, eins og lönd Norður-
Afríku voru kölluð þá. Og heili var reyndar
ekki með öllu ókunnugur í íslenskri matar-
gerð fyrr á öldum, þótt nútíma íslendingar
leggi sér hann lielst ekki til munns. Ég hef
lítið fyrir að kyngja létt sýrðum æxlunarfær-
unum al' hrúti en heilanum úr sömu skepnu
kem ég varla niður.
Ég er líklega mótfallin því að éta heila úr
skepnu sem er heimskari en ég, sagði ég hálf
skömmustuleg fyrir matvendnina. - Ég gæti
forheimskast.
Maðurinn minn stríddi mér á því að ég gæli
líka orðið enn þrárri en ég er og við rifjuðum
upp skoðanir Bjarts í Sumarhúsum á þráan-
um í sauðkindinni annars vegar og hins vegar
í kvenkindinni. Kvenkindin var ennþá þrárri
en sauðkindin að dómi Bjarts. Og við urðum
sammála um að það væri mest fyrir þráann í
mér sem við værum nú stödd í þessari l'or-
vitnilegu og að margra dómi háskalegu borg.
Það fyrsta sem mætti okkur í ljósaskiptun-
um þegar við komum í gegnum öryggishliðin
á Huari Boumediene-nugvellinum var tryllt-
ur fuglasöngur. Smáfuglar sem þyrluðust milli
fagurkrýndra pálmatrjáa. Það virtist ólmur
fögnuður í loftinu. Heitur andvari. A götun-
um, alls staðar, hermenn og öryggisverðir
með byssur.
Alsír - heillandi land - ofbeldisfull þjóð.
Barbarí
Það var veganestið í gról'um dráttum, tínt lil
úr gömlum heimildum um Tyrkjaránið 1627,
bókum eins og De lci barbarie en général
et de rintégrisme en particulier eftir Rachid
Mimouni, opinberum skýrlum um Alsírstríð-
ið 1954-62 og fréttum liðins áratugar eins og
þær hafa birst í heimspressunni. Fréttir
heimspressunnar eru þannig. Hún skráir það
sem er spektakúlert, sláandi, það sem stingur
í augu. Þegir um hið hversdagslega, hljóða,
góða. Og það stingur sannarlega í augu að
lesa um þjóð þar sem borgararnir skera hver
annan á háls í innbyrðis átökum. Það er svo
barbarísk leið til að útkljá deilumál, óhugnan-
leg aðferð við að taka fólk af lífi. Það er sama
aðferð og enn er talin kórrétt við slátrun
sauðfjár í þessum menningarheimi og var
praktíseruð einnig í okkar heimshluta þar lil
tæknivædd sláturhús tóku upp nýrri siði. Það
er árþúsundagömul aðferð við fórnarathafnir,
aðferð Abrahams, hins sameiginlega ættföður
Gyðinga, kristinna manna og múslíma, tákn
ýtrustu undirgefni við guð og vilja hans. Það
eru ofstækisfyllstu trúmennirnir í Alsír sem
grípa til hnífsins og sveðjunnar. En skotvopn-
in liafa heldur ekki verið spöruð, ekki heldur
bílasprengjur og þvíumlík hryðjuverkatól.
Það hel'ur ríkt ógnaröld í landinu frá því í
ársbyrjun 1992, þegar síðari umferð fyrstu
frjálsu kosningannna í 26 ár var blásin af.
41