Teningur - 01.04.1986, Blaðsíða 41
eins og hann brýni í sífellu fyrir sjálf-
um sér: „nú er ég að ganga niður
, stiga. (42)
Istra píparans kallast á við sama líkams-
hluta föðurins þegar hann er borinn í
líkbörum niður stigann heima. Lík
þeirra sem við þekkjum verða álíka
framandi hlutir og ókunnur pípari sem
stormar skyndilega inn í líf okkar:
Það mótar fyrir líkama pabba undir
teppinu, ístran skelfur líkt og hristist
úr hlátri. (241)
Og okkur verður hugsað til tengsla hlát-
urs og dauða rétt eins og þegar Andri
hlær á sinni síðustu síðu. (204) í sam-
bandi við dauðann er alltaf einhver und-
arleg gleði, Oðurinn til gleðinnar hljóm-
ar þó forgengilegu lífi einstaklinganna
ljúki. Kannski við eigum að skilja harða
niðurkomu vélarinnar sem flytur Andra
til Reykjavíkur sem slys þar sem hann
ferst. Hann er að minnsta kosti úr sög-
unni við sams konar undirleik og heyrist
í kringum dauða föðurins, Haraldar.
Þegar Guðmundur Andri þekkir nafn
píparans á ökuskírteini, breytist sam-
band þeirra. Þeir verða eitthvað hvor
fyrir öðrum og taka „rispu í sameigin-
legri fortíð.“ (63) Þó umræðuefnin
þrjóti fljótt þá sjáum við af þessu hvem-
ig sögulegt samhengi staðsetur fólk í til-
verunni og tengir það saman.
Skortur á þessu samhengi endar í tómu
rugli í Grikklandsferð Andra og Bylgju:
Rifjaðist upp fyrir þeim að hér stóð
vagga vestrænnar menningar, þau
vissu ekki almennilega hvar og fyrir
bragðið var hún alls staðar: Sókrates
tók á sig gervi blaðasala, Hómer þandi
harmónikku á götuhomi og rang-
hvolfdi blindum augunum eins og
, bensíndæla. (92)
A ferð sinni um tímann reynir fólkið að
lífga gamla sælu, leita að fortíðinni í nú-
inu eins og á 17.júní þegar fólkið hélt
>>að það væri skrúðganga og Bessi en
það voru bara foreldrar á fertugsaldri í
leit að veröld sem var.“ (119) Slíkar til-
raunir ganga ekki frekar en þegar Guð-
mundur Andri á ungum aldri á að taka
að sér hlutverk frænda síns sem dó og
fylla upp í skarðið með því að klæðast
fötunum hans. (127-135)
Steinar Sigurjónsson
Þrír þættir
Eftir endilöngu steingólfinu
Við sáum hana koma heim í húsið eftir að hafa gengið lengi um
ströndina og við sáum hár hennar slást um herðar. En það var með
miklum svip: hún hló án þess að líta á nokkum og gekk inn eftir
steingólfinu. Hún var þama komin!
Þetta vissum við allir. Við vomm agndofa af tilfinníngum. En þá,
einmitt þá sagði hún blátt áfram: Eg hef gengið um ströndina frá því í
morgun.
Við sögðum ekki orð. Hún hafði hvort eð er komið.
Hún talaði um sandinn. Hún hló þegar hún gekk inn eftir steingólf-
inu, og það var einmitt þá sem maður fann það á sér og skildi það
ekki: Hve allt var fallega staðsett! En þá, einmitt þá hellti hún sandi
úr hinum einföldu strigaskóm sem við áttum eftir að dá svo mjög. Því
það gerðist einmitt þá. Einmitt þá setti hún á sig skóna og gekk. Og
þegar hún var komin öndvert yfir endilangt steingólfið þá var það að
hún dró til reim í skónum.
Þá sagði enginn eitt aukatekið orð. Svo einstakt var þetta á stein-
gólfinu.
Hún opnaði glugga, svo að andvarinn lék um okkur og fyllti okkur
ýmsum tilfinníngum sem við fundum hvað helst til þegar við vorum
við þessa strönd, og við fundum ilm af sítrónu, því það gerðist ein-
mitt einn af þessum dögum að við sáum hana með sítrónu við glugg-
ann.
Hve okkur lángar að verða þreyttir af göngu um sandinn síðan
klukkan sjö í morgun og finna til okkar mikla lífshvöt, var sagt við
eldinn. Hve við mundum vilja gefa mikið fyrir það að hlæja á sama
hátt og hún og gánga eftir endilöngu steingólfinu.
Þetta var rétt hjá honum, því það sanna var að við vorum allan
daginn heima í húsinu að spyrja okkur sjálfa ráða um hvað gera
skyldi.
39