Vera - 01.06.2003, Blaðsíða 63
Þorbjörg Gunnlaugsdóttir
Sjálfstæðisflokki, í ritstjórn
tikarinnar.is
Hvað finnst þér um hlutfall kvenna á þingi? Er mikil-
vsegt að kynjahlutfall sé sem jafnast á Alþingi eða er
nóg að jafnréttismál séu í brennidepli?
„Ég held það sé eðlilegt að hafa nokkuð jafnt hlutfall
karla og kvenna á Alþingi, rétt eins og mér finnst eðli-
legt að fólk úr sem flestum atvinnugreinum sitji á Al-
þingi. Alþingi á að endurspegla þjóðina og löggjafar-
valdið nær því einfaldlega ekki ef þar situr einsleitur
hópur. Jafnréttismál eru ekki einkamálefni kvenna og
það þarf að virkja fleiri karlmenn í stjórnmálaumræðu
um þennan málaflokk."
Hvers vegna skiptir máli að konur séu á þingi? Telur
Þú að þinn flokkur muni beita sér fyrir aðgerðum til að
jafna hlutfall kynjanna?
„Ég hugsa að karlmaður yrði seint beðinn um að út-
skýra hvers vegna skipti máli að hafa karla á þingi. Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur verið gagnrýndur í jafnréttis-
málum og mér hefur fundist flokkurinn sýna viðleitni
til að gera betur. Nokkur áhersla var lögð á jafnréttismál
í kosningabaráttunni og að loknum kosningum voru
tvær konur gerðar að ráðherrum. Á hinn bóginn virtist
verða afturför hjá samstarfsflokknum í ríkisstjórninni
og er það miður. Það er ekki nóg að konur taki þátt í
starfi stjórnmálaflokkanna, þær verða líka að sjást í
framvarðarsveitum flokkanna.“
Hvernig fannst þér áherslan á jafnréttismálin í
kosningabaráttunni?
„Mér fannst athyglisvert að sjá hversu mikið rúm
jafnréttismál fengu. Ég bjóst eiginlega ekki við því að
Jafnréttismál yrðu kosningamál með jafn beinum hætti
og raunin varð. Stjórnmálaflokkarnir virðast flestir vera
að vakna til vitundar um að jafnréttismál eru mála-
flokkur sem skiptir raunverulega máli og virðast jafn-
framt skilja að stefna í jafnréttismálum geti haft áhrif á
fylgi flol<kanna.“
Hver eru helstu jafnréttismálin sem vinna þarf í?
„Brýnasta úrlausnarefnið hlýtur að vera kynbundinn
launamunur kynjanna. Allir hljóta að sjá og skynja
óréttlætið í því að kona fái lægri laun fyrir sama starf og
karlmaður, einvörðungu sakir kynferðis. Ég held að til-
koma fæðingarorlofs feðra geti verulega breytt ástand-
inu til batnaðar enda lít ég svo á að löggjöfin um fæð-
ingar- og foreldraorlof sé fyrst og fremst jafnréttis-
löggjöf. Lögin bæta stöðu kvenna á vinnumarkaði og
styrkja stöðu karla á heimilinu."
Svo virðist sem ein ástæðan fyrir því að ekki
komust fleiri konur á þing hafi verið sú að margar kon-
ur voru í baráttusætum lista. Finnst þér konum gert
nógu hátt undir höfði í vali á framboðslista og telurðu
að þar megi bæta úr?
„Ég er ekki hrifin af því að raða konum og körlum
upp eftir svokölluðum fléttulistum en tel mikilvægt að
hafa hlutfall karla og kvenna sem jafnast á framboðslist-
unum. Konur þurfa ekki endilega að vera betur settar
þó þær skipi efsta sæti á lista heldur en í baráttusæti.
Niðurstaðan í Framsóknarflokknum sýnir þetta með
ótvíræðum hætti. Flokkurinn stærði sig af því í kosn-
ingabaráttunni að konur skipuðu efsta sæti í þremur
kjördæmum og af því hefði mátt ætla að þessum konum
yrði treyst fyrir áhrifastöðum. Engu að síður er raunin
sú að hlutfall kvenna í ríkisstjórn batnar ekkert fyrir
vikið. Hlutfallið virðist raunar ætla að versna þar sem
allt útlit er fyrir að Siv Friðleifsdóttir verði fórnarkostn-
aðurinn af forsætisráðherrastóli Halldórs Ásgrímsson-
ar.“
Ertu sátt við stöðu kvenna þegar skipað var í ráð-
herraembættin?
„Ég er mjög sátt við þá leið sem Sjálfstæðisflokkurinn
fór. Tvær konur munu sitja í stólum ráðherra. Valið
sýnir viðleitni til að koma til móts við þá gagnrýni sem
flokkurinn hefur fengið á sig. Nýju ráðherrarnir koma
úr sama kjördæminu þar sem þær skipuðu 2. og 4. sæti.
Þetta sýnir að allt er hægt ef viljinn er fyrir hendi. Val
Framsóknarmanna er mér ekki að skapi enda var aug-
sýnilega gengið framhjá Jónínu Bjartmarz, oddvita
flokksins í Reykjavík suður, til að koma Árna Magnús-
syni í stól ráðherra. Hann var í 2. sæti í Reykjavík norð-
ur og er ólíkt Jónínu nýliði á þingi.“
Af 18 nýjum þingmönnum eru 3 konur. Heldurðu
að þetta hlutfall gefi vísbendingar um það sem koma
skal, þ.e. hlutfall kvenna og karla á þingi í framtíðinni?
„Ég veit ekki hversu mikið er hægt að segja um fram-
tíðina út frá þessum kosningum. En ef litið er til þeirra
flokka sem héldu próflcjör sést að mun fleiri ungir karl-
menn tóku þátt en ungar konur. Við þurfum kannski að
vera duglegri við að fara fram enda virðast stjórnmála-
flokkarnir gefa ungu fólki tækifæri þegar eftir því er
sóst.“
vera / 3. tbl. / 2003 / 63