Vera - 01.06.2003, Qupperneq 46

Með ömmubarni sínu
Guðrúnu Diljá Agnars-
dóttur. Guðrún litla fór
með ömmu sinni á mót-
mælafund á Austurvelli
í vetur og hlustaði
lengi þegjandi á fólkið
hrópa: „Þjóðarat-
kvæði." Þegar amma
hennar spurði hana á
heimleiðinni hvað fólk-
ið hefði verið að hrópa
sagði barnið: „Góða
happadís" - sem gæti
hafa átt að þýða Harpa
Dís en það er vinkona
hennar á leikskólanum.
upp á fundum þá lendir maður í einhverju.“
Heilbrigðishópurinn hefur að sögn Guðrúnar verið
að hittast og ræða hvaða mál er brýnast að taka fyrir.
„Þar hafa verið áhugakonur um meðgöngu og fæð-
ingar sem hafa mikinn á hug á að bæta það ferli svo að
konur fái betri þjónustu og fleiri valkosti. Við viljum
líka fjalla um konur á öllum aldursskeiðum vegna þess
að hvert aldursskeið hefur sinn heilbrigðisvanda. Þá
erum við að tala um ungar stúlkur, við erum að tala um
ofbeldi gegn konum á öllum aldri, þennan þrýsting á
ungu stúlkurnar, við erum að tala um meðgönguna,
fæðinguna, stuðninginn. Breytingaskeiðið, eldri konur,
vinnuaðstæður kvenna og hvaða heilbrigðisáhrif þær
hafa. Lífsstíl kvenna, t.d. reykingar. Við ætlum að taka
þetta heildrænt og líka hvaða upplýsingar standa kon-
um til boða. Það er mikill áhugi í hópnum og jákvæðar
undirtektir. í sumar ætlum við að fara á fundi með ýms-
um ráðamönnum og rabba um þessi mál og halda síðan
ráðstefnu í haust.“
Heldurðu að Femínistafélagið spegli Þriðju bylgju
femínismans, sem svo mikið hefur verið talað um? Og
hvernig tengist það tímabilinu sem þú kannt svo góð
skil á?
„Já, ég er sannfærð um það. Ég er líka sannfærð um
að Kvennalistinn hafði mjög mikil áhrif. Ekki bara í
gegnum þau þingmál sem við fluttum og hafa valdið
breytingum í samfélaginu. Mikilvægustu breytingarnar
voru ekki síst þessi fræ sem var sáð og hafa valdið hug-
arfarsbyltingu og ég er viss um að hluti af þeim fræjum
er að spretta núna í Femínistafélaginu, í ungu konunum
sem hlustuðu á sínum tíma a.m.k. með öðru eyranu.
Þær sem þekktu mömmur eða frænkur eða einhverjar
konur sem aðhylltust femínisma og voru vaktar til vit-
undar urn réttláta stöðu sína í samfélaginu en eru núna
að komast til vits og ára til þess að seilast eftir sínu plássi
í sólskininu.
Þó að ég sé ekki að eigna Kvennalistanum það þá er
ég samt viss urn að hluti af áhrifum Kvennalistans er að
koma fram núna í þessum kraftmiklu ungu konum.
Gaman líka að sjá marga þessa karla, hvað þeir eru já-
kvæðir og vel með á nótunum. Þeir eru svo viljugir í því
að taka þátt án þess að aðgreina sig. Mér finnst heillandi
að vera með í þessu. Ég hef þó aldrei nægan tíma fyrir
allt sem ég vil gera og ég vildi vera öflugri. En mér finnst
líka mikilvægt að vera þarna til þess að sýna ákveðið
samhengi. Þó að það sé ekki nema til að vera hlekkur í
keðju. Ég er viss um að þetta verður mjög sterk bylgja.“
Meðfram sterkri bylgju er líka mikið bakslag og
sterkur andfemínismi í samfélaginu. Finnst þér það ekki
áberandi núna líka?
„Á vatnaskilum verður svo gríðarleg ólga og hreyfmg
þar sem mætast ólíkir straumar og kannski vegna þess
að bylgjan er að rísa kemur þetta andóf en þar er líka
mikill sköpunarkraftur. Það sem ég hef hins vegar aldrei
getað skilið er af hverju menn berjast gegn svona rétt-
látri hreyfingu eins og femínisma. Ástæðan hlýtur að
vera sú að það hefur einhver hag af því að halda konum
á ákveðnum stöðum, innan ákveðinna markalína.
Hvort sem þær ganga með blæjur yfir höfðinu eða eru
„á bakvið“ eldavélina. Eins og skólabróðir minn hag-
fræðingurinn sagði: „Ef öll vinna kvenna væri reiknuð
inn í þjóðhagsreikningana þá litu þeir allt öðruvísi út.
Það er gríðarlega mikil vinna sem er án endurgjalds 1
launasamfélagi okkar, sem aldrei er reiknað með, og i
raun hefur það ekkert breyst.
Ekkert kemur að sjálfu sér
Verðurðu ekkert svartsýn þegar þú skynjar að sagan
endurtekur sig að þessu leyti?
Nei, það verður hvert tré að berjast fyrir því að kom-
ast upp úr jörðinni. Þau gera það alltaf, en það skiptir
náttúrlega máli hvort þau vaxa á ísöld eða á einhvers
konar hlýviðrisskeiði. Það skiplir máli að skapa hlýindi
til þess að tréð nái góðum vexti og fullum blóma. Til
þess er þessi pólitíska barátta, til þess að sleapa betri að-
stæður. En ég held við þurfum alltaf að berjast. Það
kemur ekkert að sjálfu sér. Það er ekki hægt að taka það
frá þér að þurfa að berjast fyrir þínu Iífi, fyrir þínu svig-
rúmi, fyrir þinni tilveru og þínum femínisma. Þegar við
í Kvennalistanum vorum að tala fyrir hönd allra
kvenna, þá meintum við ekki að allar konur væru ems
og vildu endilega það sama. En við vorum að berjast
fyrir hlýrra loftslagi þannig að hver kona og þess vegna
hver einstaklingur gæti notið sín á eigin forsendum." **
46 / 3. tbl. / 2003 / vera