Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1960, Blaðsíða 37

TlMARIT VPl 1960
67
Sveinn Björnsson:
Ég ætla að gera örfáar athugasemdir og reyna að
vera stuttorður. Ég vildi koma fyrst að síðasta atriðinu,
þessu, hvers konar pólitik verkalýðshreyfingin hefur
rekið hér í kaup- og kjaramálum. Ég held, að hún hafi
verið í ákaflega slæmri aðstöðu til þess að gera sér raun-
verulega grein fyrir hlutunum, eins og þeir eru og hafa
verið, og kannske sé það einmitt skýringin á því, að
vinnubrögð verkalýðshreyfingarinnar hafa ekki verið
eins og æskilegt hefði verið. Ég vildi bara benda á þetta.
1 sambandi við hagnýtingu frystihúsanna sem atvinnu-
tækja, þá er það hlutur, sem ég þekki ekki til fulls. Ég
hef kynnt mér sjénarmið hagfræðings Fiskifélagsins,
sömuleiðis verkfræðings hjá Sölumiðstöð hraðfrystihús-
anna og úr báðum áttum, eftir því sem mér skilst, er að
hafa þær upplýsingar, að afkastanýtingin í þessari at-
vinnugrein sé ekki eins hagkvæm og þyrfti að vera.
Þetta er sem sagt atriði, sem við afgreiðum ekki hér,
en er sýnilega umdeilanlegt.
Nú, gagnvart þessum stuðlum, sem við höfum leyft
okkur að nota, dr. Gunnar og ég, taldi ég mig vera
búinn að undirstrika það mjög ítarlega í gær (hef
sennilega ekki gert það nógu vel), að það má ekki taka
þessa stuðla sem neina goðgá. Þær stærðir, sem eru
notaðar til þess að fá þá út, eru mörgum breytingum
háðar og þess vegna verður að túlka þá með gætni.
Þegar ég stóð hér upp áðan benti ég á, hvað ég áliti
vera aðalatriðið í því máli, sem hér er um að ræða, að
það sé tekin upp markviss stefna til þess, að við kynn-
umst betur, öðlumst meiri þekkingu á því, sem er að
gerast í atvinnulifinu. Ef til vill erum við með erindi
dr. Benjamíns og þeim konstruktivu athugasemdum,
sem hann hefur gert við erindi okkar Gunnars, þegar
komnir á rétta leið i því að finna þá aðferð, sem mundi
bezt fallin til þess að gera þessum hlutum skil.
Svo var aðeins eitt atriði ennþá, sem dr. Benjamín
nefndi hér áðan, að með því að nota þessa stuðla eins
og gert hefði verið í erindum G.B. og S.B. að þá væri
eins og ekkert skipti máli nema fjárfesting. Þetta er
fjarri lagi og vísa ég í því sambandi til erindis míns á
blaðsíðu 10, þar sem talað er um rannsóknir Svía í þessu
sambandi.
Steingrímur Jónsson:
Ég þakka fyrir. Ég vildi þá nota þessar fáu mínútur,
sem eftir eru, til þess að ræða dálítið um og bera upp
þessar tillögur, sem við höfum. Fyrri tillaga okkar, sem
nefndin bjó út og er nokkuð löng, var samin áður en
við þekktum erindi dr. Benjamíns. Við höfðum fyrir okk-
ur hin erindin og það má vel vera, eins og fram hefur
komið hér í kritik hans, að við tökum fulldjúpt i ár-
inni með fyrri hluta þessarar tillögu, þessarar löngu til-
lögu, um vélvæðingu, hagræðingu og efnahagslegar
framfarir, Hins vegar er það þannig, að frá neðstu máls-
grein á bls. 2, kemur það ekki máli við, og ég vildi
spyrja nefndina, hvort hún hefði nokkuð við að athuga,
þó ég bæri ekki upp nema þennan seinni part af til-
lögunni, þar eð hann felur í sér allt það, sem við vild-
um fá fram í þessu sambandi. Og þennan inngang get-
um við látið liggja milli hluta eins og það sé ekki neitt
deiluatriði í því. Og þá vildi ég leyfa mér að lesa það
upp þannig:
,,Það er álit ráðstefnunnar, að Islendingar geti ekki
fremur en aðrar þjóðir viðhaldið lifskjörum sínum hvað
þá bætt þau, nema þeir taki upp vísindalegar nútima
vinnuaðferðir í rekstri atvinnuvega sinna, og raunar í
rekstri þjóðfélagsins alls.
Til þess að þetta sé mögulegt verður nú og fram-
vegis að leggja hina ríkustu áherzlu á að þjálfa með
þjóðinni mikinn fjölda vel menntaðra sérfræðinga á
sviðum hverskonar náttúruvísinda, tækni, viðskipta- og
efnahagsmála, og nota þekkingu þeirra við úrlausn
hinna margvíslegu vandamála, sem steðja að í fram-
leiðslustarfseminni og rekstri þjóðfélagsins.
Þó eitt brýnasta viðfangsefnið í bráð sé vafalaust það
að auka afrakstur þeirra framleiðslutækja, sem þjóðin
ræður nú yfir, þá ríður ekki minna á að einbeita kröft-
unum að því, að kanna og undirbúa hagnýtingu hrá-
efna og orkulinda landsins á fjölbreyttari hátt en nú
er gerf og með stofnun nýrra framleiðslugreina fyrir
augum.
Á þessu sviði bíður fjöldi rannsókna- og tilraunaverk-
efna, sem ekki má fresta um of, þvi öll rannsókna- og
tilraunastarfsemi tekur óhjákvæmilega langan tíma.
Þau vandamál, sem hér hafa verið gerð að umtals-
efni, eru vissulega ekkert sérmál verkfræðingastéttar-
innar, heldur varða þau þjóðina alla. Ráðstefna íslenzkra
verkfræðinga heitir þvi á stjórnarvöld landsins, forráða-
menn rannsóknarstarfsemi, atvinnufyrirtækja og almenn-
ing allan að gefa þeim fyllsta gaum“,
Þetta ætti að vera ábending, sem ekki á að valda
deilum, og ég veit ekki hvort nokkur kærir sig urn að
segja nokkuð í sambandi við það. Ef svo er ekki, þá
vil ég leyfa mér að bera það upp og biðja þá félags-
menn, sem vilja samþykkja það, að rétta upp hönd. Þökk
fyrir. Er nokkur á móti? Ekki? Þá er það samþykkt.
Svo er þessi seinni tillaga, sem kom fram hér um
rannsóknastarfsemi sérstaklega:
,,Ráðstefna íslenzkra verkfræðinga, haldin í Reykja-
vík 22. og 23. september 1960, telur tímabært að gerð-
ar séu ráðstafanir til að hafnar séu reglubundnar rann-
sóknir á nýtingu (framleiðni) vinnuafls og fjármagns i ís-
lenzku atvinnulífi, og niðurstöður slíkra rannsókna birtar
reglulega. Telur ráðstefnan slíkar rannsóknir nauðsynleg-
ar til þess að þróun íslenzks atvinnulífs samræmist sem
bezt hagsmunum þjóðarinnar".
Steingrímur Hermannsson:
Ég vil taka það fram, að ég er algjörlega fylgjandi þess-
ari tillögu, en mér virðist orðið rannsókn notað í rangri
nrerkingu, það er oft misskilið, og í þeirri merkingu,
sem við höfum reynt að nota það, á það ekki heima
hér. Ég myndi vilja nota athugun í staðinn fyrir rann-
sóknir og orða tiilöguna þannig:
„Ráðstefna íslenzkra verkfræðinga haldin í Reykja-
vík 22. og 23. september 1960, telur tímabært að gerðar
séu ráðstafanir til að hafnar séu reglubundnar athuganir
á nýtingu (framleiðni) vinnuafls og fjármagns í ís-
lenzku atvinnulifi og niðurstöður slikra athugana birtar
reglulega. Telur ráðstefnan slíkar athuganir nauðsyn-
legar til þess að þróun íslenzks atvinnulífs samræmist
sem bezt hagsmunum þjóðarinnar".
Ég er með tillögu til ályktunar, sem mig langar til
að bera undir ráðstefnuna. Ég leyfi mér að lesa hana: