Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1960, Blaðsíða 73

TÍMARIT VFl 1960
103
Þegar flytja á verðlag og virkjunarkostnað til ársins
1958 mætti hugsa sér að vélakosturinn væri kominn í
eina stóra vatnsaflstöð 56.000 kw, er kosta myndi um
6000 kr. á kw, en eigi þykir það alls kostar rétt að ganga
fram hjá þeirri þróun, sem átt hefur sér stað og er því
kostnaður hverrar stöðvar færður fram til verðlags
1958 eftir þvi sem stærð hennar nemur. Verður stofn-
fjárstuðullinn við það hærri, en ef hlaupið hefði verið
yfir raunverulega þróun.
Samkvæmt útreikningi á fylgiskjali I verður stofn-
fjárstuðullinn við orkuvinnslu á orkuveitusvæði Sogs-
virkjunarinnar, miðað við samstarf fjögurra aflstöðva
og verðlag 1958, þessi:
567 • 10“
(43,294 — (28,35 + 4,691)) ■ 10“
567
10,253
= 55
afkastastuðullinn verður:
10,253 • 10"
60 ~
= 171000
Starfsmannafjöldinn er talinn 60 og eru þá aðeins taldir
þeir, er starfa við reksturinn sjálfan, en ekki við aukn-
ingar eða undirbúning þeirra. Er það að nokkru leyti
matsatriði hvort taiið er. Verður afkastastuðullinn því
ekki nákvæmur.
2. Þegar Rafmagnsveita Reykjavíkur tók til starfa
j 921, hafði verið lagt veitukerfi um aðalbæinn ásamt
flutningslínu frá Elliðaánum til bæjarins 5 krn vega-
lengd. Þetta kerfi kostaði þá 1,5 milljónir króna og
var miðað við ljósanotkun aðallega og vélanotkun litils-
háttar. Með vexti bæjarins og vaxandi þörf á aukinni
ljósa- og vélanotkun þurfti að auka kerfið árlega, þegar
á fyrsta rekstursári og alla tíð siðan i vaxandi mæli.
Fyrst í stað námu aukningarnar 200 til 300 þúsundum
á ári fram til 1942, en þá fór verðhækkun að koma
fram, svo að kerfisaukningarnar urðu æ kostnaðarsam-
ari og nema nú um og yfir 10 millj. kr. á ári. Jafn-
framt beinum aukningum hafa verið gerðar breytingar
á línum og spennistöðvum, loftlínur teknar niður, spenni-
stöðvar fluttar o. fl., en gamla efnið notað að nýju á
öðrum stöðum í kerfinu. Það er því ógerningur að meta
kostnað núverandi kerfis eftir tilkostnaði hvers árs og
verðbreytingum fram til 1958. Hefur því verið farin sú
leið að reikna út kostnað þann, sem kerfið myndi hafa
árið 1958, ef það hefði verið lagt að nýju þá, með sömu
taugalengdum og gildleikum og sama spennistöðvaf jölda
og afli þeirra þetta ár, en um þann kostnað eru til nokk-
uð nákvæmar tölur.
Kostnaðurinn er þessi:
1. Háspennukerfi ................... 67.500.000
2. Aðveitu- og spennistöðvar ...... 78.800.000
3. Lágpsennukerfi og heimtaugar . . 76.900.000
4. Götuljós ....................... 21.600.000
5. Mælitæki ........................ 6.700.000
6. Bílar og vinnuvélar.............. 8.000.000
7. Geymsluhús og verkstæði ......... 2.500.000
8. Áhöld og tæki ................... 3.000.000
9. Efnisbirgðir .................... 5.000.000
Samtals kr. 270.000.000
Samkvæmt útreikningi á fylgiskjali I fæst þá stofn-
fjárstuðull raforkudreifingarinnar og smásölunnar þann-
ig:
270 • 10“
(74,243— (16,452 + 24,583 + 13,5) 10“
270
19,708'
afkastastuðullinn verður:
19,708 ■ 10“
166
119.000
Um starfsmannafjöldann er hið sama að segja og
sagt var um orkuvinnsluna, að hér eru taldir aðeins þeir
er starfa við rekstur kerfisins, en reynt að meta hversu
margir verði taldir af heildinni, er starfa við árlegar
aukningar. Er þetta á sama hátt að nokkru leyti mats-
atriði.
3. Séu þessir tveir liðir hér að framan teknir saman
í eina heild, til að fá orkuvinnsluna ásamt dreifingunni,
má gera það með því að meta hlutdeild Rafmagnsveitu
Reykjavíkur í orkuvinnslu allra stöðvanna eftir tekjun-
um að dæma.
Heildartekjur Sogsvirkjunarinnar voru 38.137.020.40
Raforkukaup Rafmagnsveitu Reykjavikur 24.582.788.00
Raforkukaup annara hjá Sogi 13.554.232.40
Raforkukaup Rafmagnsveitunnar eru því 64,5%.
Þátt'taka Rafmagnsveitunnar er þá þessi:
1 fjárfestingu
við orkuvinnslu 64,5% af 567 • 10“ = 366 • 10“
í tekjum af
raforkuvinnslu
1 reksturskostnaði
við orkuvinnslu
1 fyrningu af
aflstcðvum
— 43,294.10“ = 27,9.10*
28,35 .10“ = 18,3-10“
— — 4,691 - 10* = 3,0 • 10“
Talið í heild verður þá stofnfjárstuðullinn:
(366 + 270) 10“
(74,243 + 27,9 — (41,035 + 18,3 + 16,5)) 10“
= — = 24,2
26,308
afkastastuðullinn verður:
26,308 • 10“
166 + 0,645-60 _
135,000
FYLGISKJAL I.
Fjárfesting.
Samkvæmt útreikningimi Raforkumálaskrifstofunnar
er endurnýjunarkostnaður vatnsaflsstöðva, áður en síð-
asta gengisfelling kom til, en með 55% gengisskatti:
500 kw aflstöð kr. 25.000.00 pr. kw
2800 — — — 15.000.00 — —
27 000 — — — 8.000.00 — —
Með þvi að nota þessar tölur við vatnsaflsstöðvar Sogs-
virkjunarinnar og Rafmagnsveitunnar fæst
3.000 kw aflstöð ca: kr. 14.000.00 pr. kw
27.000 — — — — 8.000.00 — —
14.000 — — — — 10.000.00 ---
32.000 — — — — 7.000.00 — —
Til þess að fá inn kostnaðinn eftir síðustu gengisfellingu
eru þessar tölur hækkaðar um ca: 30%, og þá ekki gert
ráð fyrir neinni hækkun hins innlenda kostnaðar, nema
á tollum.
Tölurnar verða þá:
3.000 kw Elliðaárstöð 18.000.00 kr/kw
14.000 — Ljósafoss 13.000.00 ------
27.000 — Efstaver 10.400.00 ------
32.000 — Irafoss 9.000.00 -----