Freyr - 15.12.2004, Page 69

um með erfðavísi fyrir leirljósu í
næstu ættliðum. Einnig var slóð
ljósa erfðavísisins fylgt eins langt
aftur og upplýsingar leyfðu.
Niðurstöður
Rúm 4% þeirra hrossa í Feng,
sem fædd eru á árabilinu 1984-
2003, eru leirljós, moldótt eða
hvítingjar. Brún og móálótt hross
geta borið erfðavísi fyrir leirljósu
án þess að það komi skýrt fram.
Þegar þau eru tekin með kemur í
ljós að um 7 % stofnsins bera
þennan erfðavísi.
Samkvæmt kenningunni er
kampavínslitur ríkjandi þannig að
hross sem bera hann eiga að hafa
ákveðin einkenni í húð-, hára og
augnlit sem fylgja litnum kynslóð
fram af kynslóð. Þannig ættu brún
hross með þennan erfðavísi alltaf
að verða kampavínslituð o.s.ifv.
Ef glóbrúnt væri sami litur ættu
öll brún hross með þennan erfða-
vísi að verða glóbrún, öll jörp gló-
moldótt o.s.frv. en það var hins
vegar ekki raunin. Glóbrán hross
hér á landi virðast greinilega
tengjast erfðavísi fyrir leirljósum
lit. Kampavínslitur, eins og hon-
um er lýst erlendis, virðist því
ekki vera sama eðlis og glóbránt
hér. Það er þó ekki nóg að bránt
hross fái erfðavísi fyrir leirljósu til
að það verði glóbránt, það þarf
hjálp ffá öðrum erfðavísum. Um
13% af brúnum hrossum, sem
bera með sér leirljóst, verða gló-
brún samkvæmt upplýsingum úr
Feng. Þau, sem ekki verða gló-
brán, verða samt flest fyrir ein-
hverjum áhrifum af ljósa erfðavís-
inum og verða t.d. móbrán. Það
virðast ekki vera erfðavísar í
þekktum sætum sem þama hafa
áhrif. Ef til vill eru það erfðavísar
sem valda mismunandi litblæ í
öðram litum sem ráða því hvort
hrossið verður glóbrúnt eða ekki.
Það geta einnig verið aðrir erfða-
vísar sem vinna eingöngu með
Leirljós hryssa, mikið gul (Þóra frá Sölvholti).(Ljósm. Guðni Þorvaldsson).
Glóbrúnn, brúnn og jarpur hestur.(Ljósm. Guðni Þon/aldsson).
leirljósa erfðavísinum. í framhaldi
af þessu vaknar einnig sú spum-
ing hvort skýra megi kampavínslit
í erlendum kynjum með svipuðum
hætti. Að hann komi fram við
samspil erfðavísis fyrir leirljósu
við aðra erfðavísa.
Skoðun á hrossum
Alls voru 15 glóbrún hross
skoðuð af höfundi. Flest þeirra
voru móeyg, hárin bránleit og oft
mátti sjá ljósari hár undirliggjandi
í feldinum. Húðin var yfírleitt
dökkgrá og hófar sömuleiðis.
Glómoldóttur litur og glóbjartur
hefur ekki verið til í því litaflokk-
unarkerfí sem Bændasamtökin
hafa notað til skráningar í Feng.
Þess vegna var ekki hægt að leita
eftir hrossum með þessum litum
þar. í skoðunarferðum og eftir
ábendingum fólks fundust þó átta
moldótt hross sem voru með mik-
ið mórautt í faxi, tagli og á fótum.
Þó að augun væru jafnan móleit
voru þau oft fremur dökk og ekk-
ert þeirra hafði ljósbrán augu eins
Freyr 11-12/2004 - 69 |