Prentarinn - 01.01.1972, Blaðsíða 54

Sænskir
bókagerðarmenn
sameinast
Undanlari
Um fjölda ára liafa umræður staðið yfir í Svíþjóð
milli bókagerðarfélaganna um sameiningu þeirra f
eitt félag. Árið 1926 var samþykkt tillaga þessa efn-
is í bókbindarafélaginu og send öðrum félögum, en
hún fékk ekki nægilegt fylgi. I>ó náðist sá árangur,
að samband var stofnað þeirra f milli (kartell) um
ákveðna málaflokka, en var þó aðeins ráðgefandi og
gat því ekki haft þau áhrif á gang mála sem þurft
hefði.
Á árinu 1963 samþykktu svo bókbindarar aftur
að gera þessa tilraun og hófust umræður f alvöru
um sameiningu. Á árinu 1968 voru samningar milli
bókbindara og prentara langt komnir og bæði féiög-
in höfðu ákveðið að sameinast þótt ekki næðist sam-
komulag milli allra félaganna. — Litografafé-
laginu hafði jrá ekki verið meirililuti fyrir slíkri
sameiningu, en þegar Ijóst var að af sameiningu 2ja
félaga yrði, endurskoðuðu litografar sína afstöðu
og samþykktu þá að vera með f umræðu um að öll
félögin sameinuðust f eitt félag. Mikil og liröð
tæknileg þróun í bókaiðnaðinum í Svíþjóð á und-
anförnum árum, og ekki sízt nauðsyn á samstöðu
félaganna í samningum við atvinnurekendur, sann-
aði betur en nokkuð annað nauðsynina á að sam-
cina félögin.
Sameining ekki langt undan
Sameiningaitillagan, sem nefnd allra bókagerðar-
félaganna hafði samið, var svo lögð fyrir aukaþing
litografa í mai í vor og var Jrar samþykkt með yfir-
gnæfandi meirililuta. Var nú flcstum hindrunum
rutt úr vegi og hægt að snúa sér að framkvæmdum.
Tillögum um lög fyrir nýja félagið, sem BLT-nefnd-
in (B.L.T. — bókbindarar, litografar og typografar)
hafði samið, var nú dreift meðal allra félagsmanna
og voru ræddar í deildunum út um landið og í
starfsmannafélögum. Að síðustu á jringum hvers fé-
lags fyrir sig og loks endanlega samþykktar á samein-
ingar-þinginu nú í ágúst f sumar.
Undirrituðum var boðið að sækja þing Svenska
typografförbundet og síðan sameiningarjringið, en
Jjcssi þing voru haldin dagana 14.—18. ágúst eins og
áður er sagt. Það yrði langt mál að skýra frá öllu
Jrvf sem séð varð og heyrt, en ég vil reyna að skýra
frá því markverðasta, sem mér finnst okkur hér
lieima koma við.
PrentaraþingiS 13. og 14. ágúst
Þing prentaranna var sett við hátíðlega athöfn í
Folkets hus þar sem spiluð var kammermusik og
leikarar frá Pro-teatret sungu nokkra söngva úr leik-
riti, sem þeir eru að semja um sögu prentara og
baráttu Jreirra gegnum árin. Er leikrit þetta samið
í hópvinnu og leggja prcntarar til góð ráð og pen-
inga. Það sem við fengum að heyra lofar virkilega
góðu um árangur, en leikritið átti að frumsýna í
haust.
Eormaður prentarafélagsins, Erik Alderin, flutti
skýrslu félagsins, sem náði yfir árin 1968—1971 og
sömuleiðis voru ársreikningar þessara ára til um-
ræðu og samþykktar. Var greinilegt af andrúms-
loftinu að menn væntu annarra og mikilvægari verk-
efna en að þjarka um ársskýrslur og reikninga fé-
lagsskapar sem nú var að því kominn að leggja sig
niður og hefjast á ný í nýju félagi. Menn væntu
mikils af Jressu nýja félagi og því varð að vanda vel
til þess. BLT-nefndin hafði unnið mjög mikið starf
og var formaður hennar Olle Ástrand, formaður fé-
lags bókbindara. Hann var eitinig frumkvöðull að
þeim alvarlegu umræðum, sem hófust 1963.
Umræðurnar um lög fyrir hið nýja félag voru
fjörugar og höfðu komið fram fjölmargar breyting-
artillögur frá deildum utan af landi og Stokkhólmi,
einnig frá einstaklingum. Höfðu þær verið ræddar í
stjórn félagsins og annað hvort lagt til að þær yrðu
felldar og J)á með rökstuðningi fyrir J)ví, eða sam-
þykktar. Þær breytingatillögur, sem samjrykktar
voru á hverju þingi fyrir sig (öll félögin þinguðu
hvert í sínu lagi þessa sömu daga) voru síðan lagð-
ar fyrir sameiginlegan aðalsljórnarfund 16. ágúst
og reynt að ná samstöðu um þær fyrir sameiningar-
þingið 17. ágúst. Þær tillögur, sem mestar umræður
urðu um í sambandi við lögin, voru þessar:
1) Búseta í Stokkhólmi skal ekki vera skilyrði fyr-
ir vali í aðalstjórn nýja félagsins.
2) Ákvarðanir í stærri og þýðingarmeiri málum
sktilu fara til atkvæðagreiðslu á vinnustöðunum.
3) Á nýja félagið að vera sem heild aðili að Sósíal-
demókrataflokknum?
4) Skulu fulltrúar í aðalstjórn vera kosnir úr tölu
allra félagsmanna, eða aðeins þeirra sem eru á
vinnustöðum (ekki starfsmenn félagsins)?
50
PRENTARINN