Prentarinn - 01.01.1972, Blaðsíða 48

Framhaldsnámið eflt í Noregi
Næst kom röðin að Norðmönnum, og byrjaði
Rcidar Langás, formaður Norsk Grafisk Forbund,
á því að lýsa kjarasamningunum sem gerðir voru
snemma á árinu.
Hann sagði, að við samningsgerðina hefði verið
iögð áherzla á að hækka lægstu launin, og þau cru
nú 540 (norskar krónur) á viku. Lágmarkslaun
sveina hækkuðu úr 525 kr. í 600 kr. og sarnið var um
hærra vaktaálag. Vikukaup vélsetjara og rótasjón-
prentara er 10 kr. (n.) hærra en kaup handsetjara
og pressumanua. Fólk sem vinnur við innskrifta-
borð fær 20 kr. hærra vikukaup en vélsetjarar.
Ncmakaupið hækkaði nokkuð, en minna en von-
ir stóðu til, og Langás taldi, að ef prentiðnaðurinn
ætlaði að laða til sín hæfileikafólk, yrðu ncma-
kjörin að balna. Unglingar ættu það marga val-
kosti.
Ncmi á fyrsta ári fær nú 240 kr. á viku, á öðru
ári 270 og 310 á 3. ári. Námstíminn er aðeins þrjú
ár í Noregi, því hann var styttur fyrir nokkrum
árum, þótt Nordisk Grafisk Forbund væri algjör-
lega andvígt þeim breytingum.
Ncmi í hæðarprentun eða offsetprentun getur
þó bætt við 4. námsárinu og fengið að því loknu
iðnréttindi í báðum prentunaraðfcrðunum. Fjórða
árs kaupið er 360 kr.
Nú var i fyrsta skipti gerður sameiginlegur
kjarasamningur fyrir offsetprentara og mynda-
mólasmiði, og Langás vænti þess, að sá samningur
yrði undanfari annarra hliðstæðra fyrir skildustu
greinarnar innan Norsk Grafisk Forbund.
I>á voru fjarlægð úr samningnum öll ákvæði sem
gátu valdið launamisrétti milli kynjanna, og 1.
janúar 1973 verður eftirlaunaaldurinn lækkaður f
Noregi úr 70 árum í 67, en á þessu sviði hafa Norð-
menn verið eftirbátar annarra Evrópuþjóða.
í vor var sett á laggirnar nefnd, sem Langás vænti
sér mikils af. Hann sagði að mörg undanfarin ár
hafi prentsmiðjur f Noregi misst verkefni vegna
þcss að fyrirtæki og stofnanir, sem kaupa út mikla
prcntvinnu, hafa fengið sér innskriftarborð og látið
skrifstofufólk sitt vinna á þau. Gataræmurnar eru
sendar í prentsmiðjurnar, og stundum jafnvel full-
unnar síður, og þá er prentunin það eina sem
kemur f hlut smiðjanna. Nefndinni er ætlað að
leggja fram tillögur, sem gætu orðið til þess að
auka aftur hlut prentsmiðjanna.
Langás sagði, að mikill tími hafi farið í að end-
urskoða námsreglurnar og koma framhaldsnáminu
f betra horf.
Gengið var frá nýrri námsskipan fyrir allan
prentiðnaðinn, og verða námssviðin fimm: Offset-
ljósmyndun, skeyting/plötugerð, setning, prent-
un og bókband. Innan þeirra eru hins vegar
margar sérgreinar. Eftir breytinguna verður nám-
ið víðtækara en áður, en námstíminn lengist ekki.
Hann verður áfram þrjú ár.
Þvf var talið nauðsynlegt að efla framhaldsnám-
ið mjög mikið svo menn gætu haldið áfram að viða
að sér verkmenntun að loknu sveinsprófinu. Til
þess að standa undir kostnaðinum af framhalds-
menntuninni, var stofnaður nýr sjóður, og i hann
leggja atvinnurekciulur 2 (n.) kr. á viku, pr.
slarfsmann, 50 aurar á viku koma frá hverjum
launþega í prentiðnaði, og auk þess greiðir hvert
fyrirtæki vikulega 1,50 í sjóðinn.
Norðurlandablöðin kaupa lestrartæki
Langás endaði sína skýrslu á því að gcta nýjustu
fréttanna úr prentiðnaðinum í Noregi:
Nokkruin dögum áður en við lögðum upp f
íslandsferðina, sagði hann, áttum við fund með
atvinnurekendum og forsvarsmönnum dagblaðsins
Verdens Gang í Osló. Blaðið hafði þá fyrir stuttu
keypt lesara af geiðinni Compuscan 172, scm „les"
vélrituð handrit og framleiðir gataræmur fyrir setn-
ingarvélarnar.
Við vissum, sagði Langás, að Berlingske Tidende
f Kaupmannahöfn, Sydsvenska Dagbladet og fyrir-
tæki eitt í Stokkhólmi hafði áður fest kaup á svip-
uðum vélum. Nú vildu eigendur Verdens Gang ná
samningum um lesarann. Við settum það skilyrði,
að einungis iðnlært fólk og félagar í NTF ynnu
við þetta nýja tæki, og var gengið frá bráðabirgða-
lausn, þar sem Verdens Gang gaf tveimur setjurum
við blaðið kost á starfinu. Endanlegt samkomulag
verður væntanlega gert við næstu kjarasamninga.
Langás gat þess einnig að lesarinn yrði ekki ein-
vörðungu notaður við setningu blaðsins, heldur líka
við margvísleg skrifstofustörf.
Louis Andersen upplýsti að danska blaðið Poli-
tiken væri líka að fá lesara og dagblöðin utan
Kaupmannahafnar hcfðu hug á að fylgja á eftir.
Dagens Nyheter f Stokkhólmi fær lesara f sína
prentsmiðju nú um áramótin.
Sænskir bókagerðarmenn mynda eitt samband
Aldcrin, formaður sænska prentarasambandsins,
sagði, að 1971 hefðu samningaviðræðurnar við
prentsmiðjueigendur tekið 8 mánuði og lokið með
þriggja ára kaup- og kjarasamningi. Samkvæmt
honum fá prentarar launahækkanir í áföngum á
samningstímanum og kvað Alderin þær að minnsta
kosli jafn miklar og hjá öðrum iðnstéttum.
Hann skýrði frá því að f Svíþjóð væri nú verið
að gera könnun eða spá um breytingar sem verða
muni f prentiðnaðinum á næstu 10—15 árum og
taldi að sú áætlun gæti orðið prentarasamband-
inu að góðu liði.
44
PRENTARINN