Prentarinn - 01.01.1972, Síða 33

Prentarinn - 01.01.1972, Síða 33
mannafé með lánum, styrkjum og 1 íkisábyrgðum. Það er ekki til það fyrirtæki í landinu, sem ekki nýtur styrkja í einhverri mynd nema fyrirtækið fjölskylda. Og þeir styrkir og þær bætur, sem kall- að cr að hún njóti hefur allt verið af henni dregið áður í þá sjóði sem húu fær bæturnar greiddar úr. í öllu því sjónarspili sjáum við inn í kjarna sléttaþjóðfélagsins, andstæðurnar milli þeirra, scm aðeins hafa vinnuafl sitt að selja sér til lífsfram- færis, og hinna, sem atvinnutækin „eiga“ og skammta vinnuna, launin og lífsgæðin. Mér segir svo liugur um, að næsti nýi þátturinn í verkalýðs- baráttunni á Islandi verði sá að svipta blekking- unni af þeim sýndarrétti, sem eignarréttur á at- vinnufyrirtækjum er í raun og veru og endurnýja hina gömlu kröfu verkalýðshreyfingarinnar um að þeir stjórni, sem raunverulega ciga — kröfuna um yfirráðin til alþýðunnar. Hvað segir þú svo um lýðræðið innan verkalýðsfélaganna? Um það mætti hafa langt mál. í mfnum huga er verkalýðsfélagið að uppruna og eðli lýðræðisleg- asta stofnun þjóðfélagsins. Það var stofnað fyrir J)á fátækustu og stjóruað af þeim fátækustu. Margt hefur breytzt á 75 árum. Enn eru hinir fátækustu í verkalýðsfélögunum, eu hlutur þeirra í stjórn þeirra hefur miuukað. Kosningafyrirkomulag margra verkalýðsfélaga býður upp á flokkadrætti og möguleika samstilltra hópa til þess að ráða þar öllu. Og það eru ekki þeir fátækustu sem not- færa sér slíka mögtileika, þeir fylgja gjarna þeim sem mcira láta. Og víða gætir þess í verkalýðsfélög- unum, að þeir sem seztir eru í stjórnarstólana eiga erfitt með að standa upp úr þeim aftur. Hér er ekki tími til þess að nefna dæmi þess hvc hæpnum ráðum er stundum beitt til [)ess að viðhalda óbreyttu á- standi.Ég er alveg sammálaþeim, sem segja að skipta þurfi um í stjórnum verkalýðsfélaga svo ekki leggist yfir þau vanabundin lognmolla cða jafnvel mengað andrúmsloft. Þessi réttmæta gagnrýni kemurhelzt frá þeim ungu og er [)á meðalaldur stjórnarmanna gjarn- an látinn fylgja með sem sönnunargagn. En það cr bara ekki nóg að vera ungur. Svo cinfalt er það nú ekki; hins vegar er hverjn félagi hollt og nauðsynlegt að fá hina ungu til starfa svo þeir fái tækifæri lil þjálfunar með þeim sem eldri eru og sýni hvað í þeim býr, — cn félagið eflist að nýjum og hæfum starfskröftum. HvaS finnst þér um þróunina í prentara- félaginu hvað þetta snertir? Ég er mjög bjartsýnn á prentarafélagið. Þar eru margir ungir og áhugasamir mcnn að koma til starfa og ég tel að endurnýjunin síðasta áratug- iun hafi orðið með nokkuð eðlilcgum hætti hvað aldur og starfsreynslu snertir. Sé þess jafnan gætt af hendi nýrrar íorustu að tileinka sér og hafa í heíðri lýðræðishcfð prentarafélagsins, hlíta lögum þess á hverjtim tíma og hafa ætfð fullt samráð við félags- menn um allt sem máli skiptir er engu að kvíða um framtíðina. Prentarafélagið hefur í lögum síiium þaulhugsað kosningafyrirkomulag þar sem ekki er viðhöfð lista- kosning, heldur valið í sæti og helmingur stjórnar kosinn í senn. Þetta fyrirkomulag tel ég það réttlát- asta sem tfðkast og mættu fleiri félög taka það upp. Ég hcld að naumast verði lengra komizt, með regl- um, að [iví marki að búa frjálsri skoðanamyndun félagsmanna sem eðlilegust skilyrði í kosningum, og bægja frá hættunni af óeðlilegum flokkadráttum. En eins og ég gat um áðan liefur þetta fyrirkomu- lag ekki reynzt einhlítt til verndar lýðræðinu i fé- lagi okkar. Lýðræðið í verkalýðshreyfingunni er vandmeðfarinn hlutur. Af hverju frekar í verkalýðshreyfingunni en annars staðar? Verkalýðsfélagið er í raun og veru cina félags- formið í okkar þjóðfélagskerfi (auk samvinnufélag- anna í upphafi), sem hugsað er og grundvallað á jafnrétti. Þess vegna ber okkur öllum, og ekki sízt stjórnum félaganna og öðrum trúnaðarmönn- um, að vera sífellt vakandi fyrir því, að fyllsta jafn- réttis sé gætt. Ég segi þetta vegna þcss, að víða gleymist þetta grundvallaratriði vcrkalýðsfélags- skapar. Lögum hefur fyrr og nú verið misbeitt þannig, að stjórn og stjórntæki, og valdið og á- hrifin, sem þeim fylgja, liafa verið notuð til þess að hafa áhrif á eðlilega skoðanamyndun óbreyttra félagsmanna í kosningum til trúnaðarstarfa og í af- stöðu til inikilvægra mála. Hvað segir þú um afskipti heildarsamtakarma af samningamólum? Ég álít það vera hlutverk heildarsamtakauna, stjórnar ASÍ og verkalýðssambandanna, að sam- ræma kröfugerð og aðgerðir félaganna, sjá um að kraftarnir nýtist svo árangur geti orðið sem mest- ur. Eu kröfugerðina sjálfa og fullnaðar umboð til ákvarðana um samninga mega verkalýðsfélögin sjálf hins vegar aldrei láta af hendi. En það er ein- mitt það sem hefur verið að gerast og við prent- arar höfum mátt súpa seyðið af. Af okkur hefur beinlínis verið samið l stóru samflotunum og nú síðast urðum við að hcyja verkfall til þess að standa ekki uppi slyppir hvað sérkröfur okkar snerti og hefði þó sannarlega betur mátt fara. Þegar ein- stakir leiðtogar sambandanna eða félaganna taka að segja fyrir verkum, standa í samningamakki án samráðs eða umboðs og stilla svo að lokum hinum óbreytta félagsmanni upp fyrir gerðum hlut, þá er lýðræðinu liætta búin. Með slíkum aðgerðum er ver- ið að brjóta niður sjálfsákvörðunarrétt verkalýðs- 1’ RF.NTARI N N 31

x

Prentarinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Prentarinn
https://timarit.is/publication/732

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.