Fréttablaðið - 31.03.2012, Blaðsíða 42

31. mars 2012 LAUGARDAGUR42
S
alvar bóndi í Vigur er
mættur á bryggjuna
og bæjarhrafninn situr
álengdar. Teistan leik-
ur við landsteinana,
fyrst vorboða og veiði-
hugur gerir vart við sig hjá sumum
ferðafélögum. „Það væri hægt að
ná fimm í einu skoti,“ segir einn.
„Teistan er alfriðaður fugl í Vigur.
Hún er aldrei veidd hér,“ segir
Björn Böðvarsson fararstjóri ákveð-
inn. Sumir hrista höfuðið.
Vigur hefur verið byggð frá land-
námi. Þó minjar um þá búsetu séu
ekki sjáanlegar þá er fortíðinni mik-
ill sómi sýndur af núverandi eig-
endum með varðveislu bygginga og
muna, miðlun sögulegs fróðleiks til
ferðamanna og íslenskri gestrisni.
Vigur hefur verið í eigu sömu
ættar frá 1880 og íbúðarhúsið er
byggt 1884. Þar býr Salvar Böðv-
arsson nú og hefur verið mest einn
í vetur meðan frúin er í námi. Fjár-
og kúabúskapur hefur verið lagður
niður í eyjunni, nema hvað fáeinar
kindur eru eftir. Þær sjást þó ekki
þennan daginn, Salvar segir þær
uppteknar af gróðurnálinni sem
komin er í kringum lundaholurnar
nyrst á eyjunni. Björn fararstjóri er
bróðir hans og var bóndi í Vigur í 20
ár en flutti til Ísafjarðar fyrir átta
árum. Hann viðurkennir að hafa
saknað eyjarinnar mjög fyrst eftir
flutningana, sérstaklega á vorin en
hann hafi meðal annars flutt til að
koma börnum sínum í skóla. Sjálfur
hafi hann verið í heimavistarskóla
á Reykjanesi, farið þangað fyrst
átta ára, bæði vor og haust, hálfan
mánuð í hvort skipti.
Sjórinn verður svartur
Selum hefur fjölgað við Vigur síð-
ustu ár að sögn Björns og lundan-
um líka. Hvort tveggja er augna-
yndi fyrir ferðamenn og kemur sér
vel fyrir Vigurbúskapinn sem nú
snýst mest um ferðaþjónustu og
hlunnindi. „Þegar lundinn kemur
svona um miðjan apríl þá verð-
ur sjórinn kringum eyjuna bara
svartur, algerlega. Svo fer hann að
hreinsa út úr holunum,“ lýsir Björn
og segir brúnir eyjarinnar allar
útgrafnar eftir fuglinn. Því sé viss-
ara að stíga þar varlega til jarðar.
Æðarvarpið er ósvikin tekjulind
því það skilar 55 til 60 kílóum af
dún árlega úr um 3500 hreiðrum.
Í fyrra var dúnninn þó með minna
móti að sögn Björns sem kennir
erni um að hafa vomað yfir varp-
inu á nóttum og skelft íbúa þess.
„Ef kollurnar verða varar við örn
þá fljúga þær allar út á haf og
sumar koma ekkert aftur,“ lýsir
hann.
Mjög sérstakur réttarveggur
liggur meðfram fjörunni neðan
við útihúsin. Fjörumegin er hann
með ótal hólfum og lítur út eins
og heljarlangt raðhús fyrir fugla
en hinum megin er hann áheldi
fyrir kindur. „Kristján Guðmunds-
son Dannebrogsmaður var mikill
búhöldur hér í byrjun 19. aldar og
hlóð þennan garð fyrir æðarfugl-
inn. Hann var heiðraður af danska
kónginum árið 1830 fyrir framtak-
ið og fékk silfurbikar sem enn er
til,“ lýsir Björn sem segir vegginn
hafa verið hlaðinn reglulega upp
síðan, enda sé oft orpið í 60-70%
hólfanna.
Elsta skip Íslands, Vigurbreið-
ur, er í hlaðvarpanum, rétt við
fjörukambinn og gamalt gangspil
við hlið þess. Enn einn forngripur
setur svip á umhverfið, kornmylla
sem var byggð 1840 en notuð síðast
1917. Í fyrra fauk annað vængja-
settið af henni en búið er að smíða
nýtt að sögn Björns. „Hún verður
væntanlega komin í stand fyrir
sumarið,“ segir hann.
Rafmagn klukkan sex
Þótt bæði byggingum og munum
sé vel við haldið þá hefur nútím-
inn ekkert sneitt hjá garði í Vigur.
Rúllubaggatæknin er viðhöfð við
heyskap og sjálfvirki síminn kom
í byrjun 9. áratugarins, áður var
hringingin ein löng og tvær stuttar.
Rafmagnið kom úr landi 1984 og þá
þagnaði dísilmótorinn sem keyrð-
ur var til raforkuframleiðslu hluta
úr sólarhring. „Það var svakaleg-
ur munur að fá rafmagnið,“ rifj-
ar Björn upp. „Þegar ég var púki
þurfti ég alltaf að fara til pabba
þegar klukkan var að verða sex
á sunnudögum og biðja hann að
kveikja á mótornum svo ég gæti
horft á Stundina okkar.“
Áður en hópurinn yfirgefur eyj-
una fögru og heldur út á Djúpið
býður Salvar bóndi í kaffi og góm-
sætt meðlæti í sérstöku gestahúsi,
sem að hluta til er frá 19. öld og að
hluta til mun nýrra. Að því loknu
fylgir hann okkur til skips.
Lífið snýst um fugla
og ferðamenn
Þó loft sé suddalegt yfir Ísafjarðadjúpi nær sólargeisli að brjótast í gegn yfir Vigur
um leið og báturinn skríður að bryggju. Aðstandendur rokkhátíðarinnar Aldrei
fór ég suður eru innanborðs, ljósmyndarar og blaðamenn fljóta með, þeirra á
meðal Gunnar V. Andrésson og Gunnþóra Gunnarsdóttir.
Vigur
Drangajökull
Hornstrandir
Ísafjörður
ÍSAFJARÐARDJÚP
DÝRAFJÖRÐURARNARFJÖRÐUR
BREIÐAFJÖRÐUR
Jökulfirðir
HORFT TIL BÆJAR FRÁ BRYGGJUNNI Snyrtimennska og virðing fyrir umhverfinu er allsráðandi í Vigur.
Fleiri myndir úr ferðinni má sjá á Vísi
FRAMHALD Á SÍÐU 44 BÚKLETTUR Hér var leikið fyrrum með leggi, skeljar og glerbrot. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA