Heimilisritið - 01.01.1955, Síða 44

Mílanó ákvarðanir um búning
þann, er vændiskonur skyldu
klæðast.
Á síðara tímabili hinnar forn-
grísku menningar, var skækju-
Starfsemin orðin liður í félags-
lífi yfirstéttanna. Grískar eigin-
konur áttu að gæta heimilisins.
Þær voru með öllu ómenntaðar
og gátu á engan hátt veitt mönn-
um sínum andlegt föruneyti.
Þær áttu bara skilgetin börn.
Þeim var ekki leyft að láta sjá
sig að leikum eða sækja leik-
húsin. Utan heimilis báru þær
blæju fyxir andliti. í samkvæm-
islífinu voru léttúðardrósirnar
sálufélagar grískra karlmanna.
Fínni hluti þessa kvennavals
voru þjálfaðar og menntaðar
gleðikonur. Þátttaka þeirra í
veizlum með tilheyrandi ásta-
leikjum er á leið hófið, verður
ekki mælt þeim málum sem nú-
tíminn leggur á siðgæði al-
mennt. Þetta gerðist fyrir opn-
um tjöldum og þótti kurteisi.
Hinar einu konur, sem risu til
manvirðinga meðal Grikkja,
voru slíkar gleðikonur. Sókrates
vílaði ekkert fyrir sér að heim-
sækja Aspasíu, sem var innflytj-
andi frá Mílesíu og hafði stofn-
að vændiskvennahús í Aþenu.
Hann gaf henni jafnvel heim-
spekileg heilræði viðvíkjandi
starfrækslu hússins. Síðar náði
Aspasía svo sterkum tökum á
Periklesi, að hann skildi við
konu sína. Hann var síðan sak-
aður um, að hann léti Aspasíu
ráða stjórnargerðum sínum og
hún varð mjög óvinsæl meðal
fjöldans. Völd Periklesar fóru
þverrandi og Aspasía var kærð
fyrir guðleysi og leidd fyrir rétt.
Fyrir réttinum mætti Perikles
sem verjandi hennar, enþá brást
honum mælskan og hann fékk
aðeins þrýst Aspasíu að brjósti
sér og grátið. Hún var sýknuð,
en yfirgaf síðan Perikles og gift-
ist ríkum kornvörukaupmanni.
Hinn hái sess, sem sumar
grískar gleðikonur skipuðu á
þessum tíma, varpar engum
ljóma á stéttina í heild sinni.
Hin venjulega skækja var þá
eins og alls staðar og alltaf au-
virðileg og sóðafeng. Aspasía og
hennar líkar voru jafnhátt yfir
hinar vangefnari starfssystur
sínar hafnar eins og madame
Du Barry, hjákona Lúðvíks XV,
bar af skækjum síðari tíma.
Hinum fornu Grikkjum þótti
það engin vanvirða að eiga
skipti við vændiskonur. í Róma-
borg, á hinn bóginn, taldist slíkt
saurlifnaður og hór og varðaði
þungum refsingum. Þar til seint
á hnignunartímibili Rómaborg-
ar, dirfðist enginn heldri maður
að leggja leið sína í pútnahús
42
HEIMILISRITIÐ