Læknablaðið - 01.10.1967, Qupperneq 65

LÆKNABLAÐIÐ
207
svipuðum rannsóknum vinna og hafa unnið, svo sem framkvæmda-
áætlun ríkisstjórnarinnar, skýrslugerðum landlæknisembættisins, áætl-
unargerðum efnahagsmálastofnunarinnar, Háskóla íslands, stjórnar-
nefnda og læknaráða hinna stærri sjúkrahúsa o. s. frv.
Þá ber einnig að samhæfa niðurstöður úrvinnslunnar við sambæri-
legar rannsóknir og forspár á þörfum heilbrigðisþjónustu, sem gerðar
hafa verið og eru í gerð, m. a. á Norðurlöindum, Stóra-Bretlandi og í
Bandaríkjunum.
V. Skipuleg áætlunargerð
Að fengnum þeim upplýsingum, sem getur hér um að framan, og
að lokinni úrvinnslu þeirra, liggur fyrir mikið magn tölulegra upp-
lýsinga, er leyfir skipulega nálgun þess verkefnis, sem hér er um rætt:
allsherjarskipulag heilbrigðismála á íslandi. Má þá beita tölulegum úr-
lausnaraðferðum, er verða kerfisbundinn grundvöllur fyrir ákvörðun-
um, grundvöllur, er gerir yfirstjórn heilbrigðismála kleift að taka
beztu framkvæmdarákvörðun á hverjum tíma og geri jafnframt kleift
að ákvarða, hvaða lausnir séu æskilegastar á rekstrarvandamálum.
Hér er átt við „Operationsanalysis“, og mun í næsta kafla hér á eftir
stuttlega gerð grein fyrir hugsanlegri notkun þeirrar úrlausnaraðferð-
ar.
VI. Framkvæmdaáætlanir
Augljóst er, að hér er um mjög margbrotin verkefni að ræða, og
margar leiðir finnast til úrlausnar þeirra. í stuttu máli má ætlast til
þess, að kerfisbundin framkvæmdaáætlun byggi á eftirfarandi for-
sendum: Stjórnunaratriði, sem varða rekstur kerfisins, séu tekin til
greiningar. Að lokinni nauðsynlegri upplýsingasöfnun séu upplýsing-
arnar skilgreindar og sett fram ein eða fleiri stærðfræðimyndir af
kerfinu. Gerð sé athugun á því, hvernig þessar stærðfræðimyndir hagi
sér við mismunandi aðstæður og forsendur, enn fremur að gera megi
ýmsar tilraunir með þær, og að lokum forspár, sem grundvalla megi
rekstrarákvarðanir á.
Þegar slík kerfismynd eða kerfismyndir hafa verið gerðar, má
breyta þeim á hvern þann hátt, sem æskilegt þykir, hvort heldur um
er að ræða fjárfestingaratriði eða rekstraratriði á núverandi kerfi, og
þá finna áhrif breytinganna á kerfismyndirnar um lengri eða skemmri
tíma með aðstoð rafreiknis. Rafreiknirinn gæti líkt eftir (simulated)
allri starfsemi kerfisins eða kerfanna, um ár eða árabil, með gefnum
breytingum á fáum mínútum, og þau svör, sem slík eftirlíking gæfi,
fela í sér upplýsingar um afköst og hegðun einstakra liða kerfisins við
breyttar aðstæður. Hér er um mjög sérhæfða reiknifræði að ræða, og
ákvarðanir um frumþróun og framþróun slíkra kerfa hljóta að verða
teknar af sérfræðingum á því sviði.
SKIPULAG HEILBRIGÐISMÁLA UTAN SJÚKRAHÚSA
Áætlanagerð um heilbrigðis- og heilsugáezluþjónustu í dreifbýli og
þéttbýli utan sjúkrahúsa og annarra heilbrigðisstofnana er snar og að-