Læknablaðið - 15.04.1997, Síða 40

232
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
sjúklingar nota parkódín forte eftir aðgerð.
Marktækur munur var á verkjum fyrir og eftir
aðgerð mælt með GRS (Graphic Rating Scale)
p<0,01, en það þýddi þó ekki örugglega aftur-
hvarf til vinnu. Röntgenrannsóknirnar sýndu
seinan gróanda í tveimur tilvikum. I átta tilvikum
voru skrúfulos, þar af 10 skrúfur í spjaldhrygg og
þrjár í lendhrygg. Hjá þremur sjúklingum höfðu
spengingartæki verið fjarlægð vegna óskýrðra
verkja. Staphylococcus albus ræktaðist frá þeim
öllum, en ekki þurfti frekari meðhöndlun.
Ályktun: Spenging á mjóbaki vegna illvígra
verkja eykur lífsgæði fólks sem ekki hlýtur ann-
arri hefðbundinni meðferð með tilliti til þeirra
þátta sem athugaðir voru. Það þýddi þó ekki ör-
uggt afturhvarf til vinnu. Þörf er á langtímarann-
sókn til að meta varanleika batans.
E-26. Skurðaðgerð borgar sig þjóðhags-
lega við vaxandi hreyfílömun af völdum
mænuþrýstings vegna meinvarpa í
brjósthrygg
Bogijónsson*, Halldór Jónsson*, Claes Olerud**
Frá *bœklunarskurðdeild Landspítalans, **bœkl-
unarskurðdeild Háskólasjúkrahússins í Uppsöl-
um
Tilgangur: Að bera saman kostnað skurðað-
gerðar við mænuþrýsting af völdum meinvarpa í
brjósthrygg við þann kostnað ef skurðaðgerð
hefði ekki verið framkvæmd og sjúklingur lamast.
Efniviður og aðferðir: Athugunin er grundvöll-
uð á upplýsingum frá 24 sjúklingum, átta konum
og 16 körlum (meðalaldur 67 ár), sem fóru í að-
gerð á bæklunarskurðdeild Háskólasjúkrahússins
í Uppsölum vegna vaxandi lömunar af völdum
mænuþrýstings vegna meinvarpa í brjósthrygg.
Miðtölulífslíkur voru 10,5 mánuðir. Kostnaður-
inn var reiknaður fyrir hvern sjúkling með því að
bæta við kostnaði við rannsóknir fyrir aðgerð
(röntgenmyndir og að minnsta kosti ein nevróra-
dílógísk rannsókn, venjulega segulómun), svæf-
ing, aðgerð, spengingartæki (pedicle screw spine
fixator), gjörgæsla eftir aðgerð og hjúkrun á legu-
deild svo og aðrir kostnaðarliðir eftir aðgerð.
Þessi kostnaður var borinn sarnan við þann kostn-
að ef sjúklingar hefðu orðið lamaðir.
Niðurstöður: Heildarupphæð fyrir að með-
höndla þessa 24 sjúklinga með lömun var 26 mill-
jónir króna (1992) sem þýðir 1.090.000 króna fyrir
hvern sjúkling. Meðan á athuguninni stóð var
kostnaður á langlegudeild 15.000 krónur á dag og
fyrir heimahlynningu (hospital based home care)
5090 krónur. Þannig að kostnaður fyrir aðgerð
jafnast á við kostnað fyrir 10 vikna dvöl á legu-
deild eða 30 vikna heimahlynningu.
Álit: Skurðaðgerð borgar sig þjóðhagslega þar
sem aðgerðin getur komið í veg fyrir hreyfilömun,
viðhaldið göngugetu og gert sjúklingi kleift að
vera heima án hjálpar og þannig sparað kostnað
sem legupláss á stofnun nemur.
E-27. Aðgerðir vegna brjóst- og Iend-
hryggjaráverka á Sjúkrahúsi Reykjavík-
ur 1992-1996
Sverrír Þ. Hilmarsson, Ragnar Jónsson
Frá bœklunarlœkningadeild Sjúkrahúss Reykja-
víkur
Inngangur: Óstöðuga hryggjaráverka á mótum
brjóst- og lendhryggjar má meðhöndla með eða
án skurðaðgerðar. Flestir slíkir áverkar eru þó
meðhöndlaðir með innri festingu og spengingu.
Fyrir 1992 voru notaðir Harrington-teinar við
slíkar aðgerðir á Sjúkrahúsi Reykjavíkur. Frá og
með 1992 hafa verið notuð Steffee-Isola tæki við
meðferð á slíkum áverkum. Tilgangur þessarar
rannsóknar var að kanna árangur af þessum að-
gerðum á sjúkrahúsinu.
Efniviður: Farið var yfir sjúkraskrár og rönt-
genmyndir sjúklinga sem höfðu hlotið áverka á
brjóst- eða lendhrygg á umræddu tímabili. Kann-
aður var aldur sjúklinga, kynjahlutfall og orsök
áverka. Brot voru flokkuð samkvæmt flokkun
Denis. Athugað var samfall liðbols og skekkja
fyrir og eftir aðgerð. Fylgikvillar og legutími
kannaður.
Niðurstöður: Eitt hundrað og sjö einstaklingar
hlutu áverka á brjóst- og lendhrygg á umræddu
tímabili. í aðgerð fóru 33 sjúklingar, 10 konur og
23 karlmenn. Einn með þverlömun og þrír lamað-
ir að nokkru. Tveir sjúklingar höfðu taugarótar-
einkenni. Meðalaldur var 33 ár (12-65). Meðal-
samfall liðbols fyrir aðgerð var 36% (8-65) en eftir
aðgerð5% (0-23%). Einnsjúklingurfékklungna-
bólgu eftir aðgerð. Þrír sjúklingar sem ekki höfðu
rótareinkenni fyrir aðgerð fengu rótareinkenni
frá öðrum ganglim eftir aðgerð og var einn þeirra
endurskorinn vegna þrýstings á taugarót frá
skrúfu. í öllum tilfellum gengu rótareinkenni
alveg tilbaka. Enginn sjúklingur fékk segarek eða
sýkingu eftir aðgerð.
Umræða: Niðurstaða könnunar þessarar sýnir
að sú tækni og tæki sem notuð eru við þessa
áverka hefur reynst vel. Hægt er að nota saman
skrúfur í liðbogarætur og krókafestingar og er
rétting og innri festing því örugg. Rétting skekkju
var góð. Árangur er betri en áður fékkst með
notkun Harrington-teina.