Læknablaðið - 15.04.1997, Síða 52

240
LÆKNABLAÐIÐ 1997; 83
og leysa jafnvel fyrri aðferðir/aðgerðir af hólmi.
Lýst er tveimur „vopnum“ sem við reyndum á
síðastliðnu ári.
Aðferðir: Sett var gerviloka (AMS-800 sphinct-
er) í karlmann sem skaðaði þvagloku við grindar-
hols- og þvagrásaráverka og bjó við nær stöðugan
þvagleka. Þá fóru þrír sjúklingar í aðgerð vegna
þrengsla á nýrnaskjóðu-þvagleiðaramótum
(congenit uretero-pelvic obstruction) og notaður
var skurðarbelgur (acucise endopyelotomy cat-
heter) sem settur var um þvagleiðara að nýrna-
skjóðuþrengslunum. Hefðbundið er að fram-
kvæma slíkar aðgerðir um síðuskurð.
Niðurstöður: Ári eftir ísetningu á gerviþvag-
loku er viðkomandi með fullkomna stjórn á þvag-
látum. Tveir af þeim sem fóru í acucise-meðferð-
ina eru án einkenna fjórum og sex mánuðum eftir
aðgerðina og nýrnamyndir sýna betri nýrnatæm-
ingu. Hjá þeim þriðja er ekki komin reynsla á
meðferðina. Vandamál skapaðist vegna nýrna-
stíflu og þvagleka hjá einum sjúklinganna. Sýndar
verða myndir til nánari útskýringar á þessum að-
gerðum.
Ályktun: Mikilvægt er að geta boðið upp á nýj-
ungar í meðferð til þess að bæta líðan og minnka
umfang aðgerða. Þó ber að fara varlega í að kasta
frá sér aðgerðum sem staðist hafa tímans tönn fyrr
en nægjanleg reynsla er fyrirliggjandi á nýjum
aðferðum.
E-46. Brottnám blöðruhálskirtils vegna
staðbundins krabbameins í blöðruháls-
kirtli
Eiríkur Jónsson, Guðmundur Geirsson, Geir
Ólafsson, Hafsteinn Guðjónsson
Frá þvagfœraskurðdeild Sjúkrahúss Reykjavíkur,
handlœkningadeild Sjúkrahúss Akraness
Inngangur: Finnist staðbundið krabbamein í
blöðruhálskirtli kemur aðallega þrennt til greina:
eftirlit, geislameðferð eða brottnám kirtilsins (ra-
dical retropubic prostatectomy). Brottnám þessa
líffæris er tæknilega erfitt og getur haft í för með
sér alvarlega fylgikvilla, svo sem miklar blæðing-
ar, áverka á endaþarm, þvagleka og getuleysi.
Aðferðir: Á síðustu tveimur árum hafa 17 karl-
menn á okkar vegum farið í aðgerð á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur í þeim tilgangi að láta fjarlægja
blöðruhalskirtilinn, en fjórir reyndust hafa niein-
vörp í grindarholseitlum í byrjun aðgerðar og var
því látið staðar numið. Lýst er nánar afdrifum
þeirra 13 sem gengust undir brottnám. Leitast var
við að hlífa errectile taugum og æðum.
Niðurstöður:
Fjöldi 13
Aldur 61 (49-66)
Pre-op PSA 12,3 (3,7-35)
Pre-op Gleason 5,3 (4-7)
Blóðtap (ml) 730 (200-800)
Áverkar á endaþarm 0
Blóðgjöf 0
Blóðsegar 0
Legudagar 7,5 (6-10)
Eftirlitstími (mán.) 11,8 (1-48)
Getuleysi lengur en eitt ár
eftir aðgerð 2/4 (50%)
Þvagleki lengur en þrjá mán.
eftir aðgerð 1/10 (10%)
Blöðruhálsþröng 1/10 (10%)
Tveir legudagar fóru í aðgerðarundirbúning
(meðal annars úthreinsun). Allir eru án klínískra
eða lífefnafræðilegra (PSA) sjúkdómsmerkja.
Sýndar verða aðgerðarmyndir til að leggja
áherslu á tæknileg atriði aðgerðarinnar.
Ályktun: Brottnám blöðruhálskirtils er fram-
kvæmanlegt hérlendis með sambærilegri tíðni
fylgikvilla við það sem best gerist erlendis. Hugs-
anlega mætti stytta legudaga um tvo með undir-
búningi aðgerðar utan sjúkrahúss og fella út eða
minnka úthreinsun. Mun lengri eftirlitstíma (yfir
10 ár) þarf til að meta árangur aðgerðarinnar á
krabbameinið.
E-47. Ómun í aðgerð til stigunar á æxlis-
vexti í kviði
Pétur Hannesson*, Margrét Oddsdóttir**, Jónas
Magnússon**
Frá *röntgen- og **handlœkningadeild Landspít-
alans
Ómun í aðgerð getur verið mikilvægt hjálpar-
tæki við stigun á æxlum í kviðarholi. Hægt er að
nota ómtæknina bæði við opnar aðgerðir og kög-
unaraðgerðir. Með ómrannsóknum í aðgerð er
unnt að greina meinvörp og ífarandi vöxt sem
ekki hafa sést við rannsóknir fyrir aðgerð, enn-
fremur breytingar sem ekki þreifast í sjálfri að-
gerðinni. Meta má eðli þessara breytinga og stað-
setja þær fyrir sýnatöku.
Niðurstöður ómrannsóknarinnar geta haft af-
gerandi áhrif á ákvarðanatöku í aðgerð.
E-48. Stigun á æxlisvexti í kviði
Margrét Oddsdóttir, Pétur Hannesson, Jónas
Magnússon
Frá handlœkninga- og röntgendeild Landspítalans
Nákvæm stigun á æxlum fyrir aðgerð er mikil-