Læknablaðið - 15.04.1998, Side 37

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
303
telpum og tveimur drengjum) vegna hryggskekkju
á Sjúkrahúsi Reykjavíkur. Tveir sjúklinganna féllu
úr úrtakinu vegna tæknilegra örðugleika við notkun
blóðskilju. Aðgerð var framkvæmd í tveimur þrep-
um hjá einum sjúklingi, fyrst fremra hryggjarlið-
þófabrottnám og síðar aftari aðgerð og reiknast það
sem tvær aðgerðir í þessu úrtaki. Blóðskilja var
notuð við báðar aðgerðirnar. Leitast hefur verið við
að nota blóðskilju við þessar aðgerðir. Annar sjúk-
lingur fór í hryggjarliðþófabrottnám og aftari að-
gerð strax á eftir. Þessi sjúklingur hafði einnig safn-
að þremur einingum af eigin blóði fyrir aðgerðina.
Aldursdreifing sjúklinganna var 12-52 ár, meðal-
aldur 18 ár (miðgildi 15 ár). Af sjúklingunum sem
rannsóknin nær til voru 25 á aldrinum 12-21 árs,
einn var 27 ára, einn 42 ára og einn 52 ára.
Niðurstöður: Meðalblæðing í aðgerð var 2486
ml (800-6000 ml) og eftir aðgerð 1160 ml (240-
3235 ml). Heildarblæðing var því 3646 ml. Hér er
ekki skráð blæðing í einn brjóstholskera og skrán-
ing frá einum bakkera eftir aðgerð er ekki til.
Gefnar voru í aðgerð að meðaltali 1,9 (0-6) ein-
ingar rauðkornaþykknis frá blóðgjöfum. í aðgerð
voru gefnar að meðaltali 1,5 einingar endurunnins
blóðs. Eftir aðgerð voru gefnar að meðaltali 1,7 (0-
4) einingar rauðkornaþykknis frá blóðgjöfum.
Alyktanir: Nálægt helmingi meira blæðir í að-
gerð en eftir hana. Allt að helmingur blóðgjafar í
aðgerð er eigið endurunnið blóð. Einn sjúklingur
þurfti enga blóðgjöf, 12 sjúklingar fengu eina til
tvær einingar blóðgjafablóðs. Tveir sjúklingar
fengu þrjár einingar og þrír sjúklingar fjórar ein-
ingar. Hægt er að safna allt að fjórum einingum eig-
in blóðs fyrir aðgerð og miðað við niðurstöður ættu
allt að 67% sjúklinganna ekki að þurfa blóðgjafa-
blóð.
E-19. Mænuvökvadeyfing með 26G
Sprotte nál og utanbaststækni við 100
keisaraskurði á kvennadeild Landspítal-
ans. Mat á árangri deyfinga og tíðni höf-
uðverkja eftir deyfingarnar
Gísli Vigfússon, Jón Sigurðsson, Astríður Jóhann-
esdóttir
Frá svœfingadeild Landspítalans
Inngangur: Verulegur munur er á höfuðverkja-
tíðni eftir mænuvökvadeyfingar. Mismunandi
tíðnitölur eru einkum taldar háðar aldri og kyni
sjúklings, nálarstærð og nálaroddagerð auk stungu-
tækni. Tilgangur rannsóknar þessarar var að kanna
tíðni höfuðverkja eftir aðgerðir og meta hve oft
höfuðverkur telst spínalhöfuðverkur. Jafnframt var
gerð úttekt á höfuðverkjatíðni almennt og borin
saman við höfuðverk eftir aðgerð.
Efniviður og aðferðir: Eitt hundrað konur á
aldrinum 19-42 ára sem gengust undir keisaraskurð
voru með í rannsókninni. Utanbastsrými var fundið
á hefðbundinn hátt og 26G nál stungið um utan-
bastsnálina inn í mænuvökva og staðdeyfilyfi
sprautað. Utanbastsleggur var lagður hjá 42 þessara
kvenna. Tækni við stunguna var metin auðveld,
fremur auðveld, erfið eða mistókst. Almenn
höfuðverkjatíðni var skráð sem: vikulega,
mánaðarlega, árlega eða sjaldnar. Höfuðverkur eft-
ir aðgerð var skráður sem dæmigerður, ólíklegur
eða ekki spínalhöfuðverkur.
Niðurstöður: Þrjátíu og tvær konur fengu
höfuðverk eftir aðgerð. Af þeim höfðu tvær dæmi-
gerðan spínalhöfuðverk. í báðum tilfellum var um
að ræða auðvelda tækni og þær höfðu mánaðarlega
vanabundinn höfuðverk. Aldur þessara kvenna var
21 og 34 ára. Þrjátíu konur fengu höfuðverk sem
ekki var talinn spínal. í öllum þeim tilfellum var
tæknin metin auðveld eða fremur auðveld. Vana-
bundinn höfuðverkur kom fyrir oft hjá 22 (73%)
þeirra en sjaldan hjá átta (26%). Konur án
höfuðverkjar eftir aðgerð voru 68 og af þeim höfðu
44 (65%) vanabundinn höfuðverk sjaldan og 24
(35%) oft. Tækni við deyfingu þeirra var auðveld í
62 tilfellum og erfið eða ómöguleg í sex tilfellum.
I 13 tilfellum var lagður utanbastsleggur hjá konum
sem fengu höfuðverk og 29 sem ekki fengu
höfuðverk. í sex tilfellum reyndist deyfing ófull-
nægjandi og var þá utanbastsleggurinn notaður (2),
stungið aftur (2) eða svæft (2).
Alyktanir: Notkun grannra spínalnála hefur
lækkað tíðni spínalhöfuðverkjar eftir aðgerðir. Töl-
ur úr sambærilegum rannsóknum sýna að tíðni
spínalhöfuðverkjar er 0-2,5% og tíðni ófullkominn-
ar deyfingar um 4% við keisaraskurði. 1 ofan-
greindri rannsókn var fylgni milli höfuðverkjar eft-
ir aðgerð og vanabundins höfuðverkjar. Hins vegar
var ekki fylgni milli tæknilegra vandkvæða'eða
gjöf deyfingar í utanbastslegg og höfuðverkjar eft-
ir aðgerð. Notkun utanbaststækni og grannrar
mænuvökvanálar sameinar kosti beggja aðferða.
Stytta má biðtíma deyfingar, öruggari deyfing fæst,
minni hætta verður á alvarlegum höfuðverk svo og
má verkjastilla sjúkling með notkun utanbasts-
leggjar eftir aðgerð.
E-20. Mænuvökvadeyfing með utan-
baststækni. Skal nota loft eða saltvatn til
að leita að utanbastsrými?
Gísli Vigfússon, Jón Sigurðsson, Astríður Jóhann-
esdóttir
Frá svœfmgadeild Landspítalans
Inngangur: Mænuvökvadeyfing með notkun
grannrar nálar sem stungið er gegnum Tuohy nál
hefur vissa kosti umfram hefðbundna mænuvökva-
ástungu. Við leit að utanbastsrými með viðnáms-
hvarfi hafa svæfingalæknar ýmist notað loft eða