Læknablaðið - 15.10.1999, Blaðsíða 25

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
789
Table I. Observed (Obs) and expected (Exp) numbers of cancers, standardised incidence ratio (SIR) and 95% confidence intervals
among 13,934female industrial workers (person-years 209,970.0), follow-up time 1975-1997. No lag-time apptied.
All cancers (ICD code, 7th revision) Obs no of cancers Exp no of cancers SIR Lower Upper
All cancers (140-205) 724 682.45 1.06 0.99 1.14
Stomach (151) 24 29.48 0.81 0.52 1.21
Colon (153) 48 38.05 1.26 0.93 1.67
Rectum (154) 12 13.19 0.91 0.47 1.59
Pancreas (157) 14 17.33 0.81 0.44 1.36
Lung(162) 88 70.05 1.26 1.01 1.55
Breast (170) 192 182.97 1.05 0.91 1.21
Cervix (171) 41 31.14 1.32 0.94 1.79
Corpus uteri (172) 44 34.14 1.29 0.94 1.73
Ovary (175) 34 48.61 0.70 0.48 0.98
Kidney (180) 16 21.64 0.74 0.42 1.20
Bladder(181) 17 12.47 1.36 0.79 2.18
Mal melanoma of skin (190) 18 19.26 0.93 0.55 1.48
Skin (191) 13 11.38 1.14 0.61 1.95
Brain (193) 34 26.53 1.28 0.89 1.79
Thyroid (194) 35 31.73 1.10 0.77 1.53
Connective tissue (197) 6 4.62 1.30 0.47 2.83
Non spec (199) 13 17.51 0.74 0.39 1.27
Lymphosarcoma (200) 14 12.20 1.15 0.63 1.93
Hogkin's disease (201) 4 4.11 0.97 0.26 2.49
Other lymphomas (202) 0 0.18 - - -
Multiple myeloma (203) 8 6.65 1.20 0.52 2.37
Leukemia (204) 14 9.55 1.47 0.80 2.46
All other cancers 35 39.66 0.88 0.61 1.23
sem dóu á árabilinu 1970-1974 höfðu verið
teknar af skrám sjóðsins, var ákveðið að fylgi-
tíminn yrði 1975-1997, það er talning mannára
í hópnum hófst fyrst 1975. Þau krabbamein og
dauðsföll sem urðu fyrir þann tíma teljast því
ekki með, en með því að afmarka hópinn strax
1970 var hægt að ná stærra hópi. Þar eð búast
má við að það taki nokkum tíma fyrir krabba-
mein að myndast, eru rök fyrir því að afmarka
hópinn nokkru fyrr en fylgitími hefst. Konur
með erlendum nöfnum, sem dvöldust tíma-
bundið á landinu og erfitt var að henda reiður á,
vom felldar úr rannsóknarhópnum og einni konu
með íslensku nafni var sleppt, þar eð kennital-
an passaði ekki við nafn samkvæmt þjóðskrá.
Þegar þetta hafði verið gert voru 13.934 konur
eftir í hópnum. Með samkeyrslu við Krabba-
meinsskrána (20) sást hvaða krabbamein höfðu
komið upp í hópnum á fylgitímabilinu. Fjöldi
krabbameina í rannsóknarhópnum var síðan
borinn saman við fjölda krabbameina meðal ís-
lenskra kvenna á sama aldri á sama tfmabili
með óbeinni stöðlun. Reiknuð vora stöðluð ný-
gengihlutföll (standardised incidence ratios,
SIRs) og 95% öryggisbil (confidence interval,
CI) (21). Fyrst var reiknað á hópinn í heild
(tafla I), en síðan var heildarhópurinn skoðaður
og notaður 10 ára biðtími (lag-time), það er
beðið var með að fylgjast með hverri konu þar
til 10 árum eftir fyrstu greiðslu hennar í sjóðinn
(tafla II). Eftir þetta var hópurinn takmarkaður
við þær konur sem greitt höfðu til lífeyrissjóðs-
ins eftir að þær urðu 20 ára, þótt þær hefðu
getað byrjað fyrr. Þetta var gert til að útiloka
skólastúlkur sem vinna tímabundið við verk-
smiðjustörf en tilheyra hópnum ekki að öðru
leyti. Eftir þessa takmörkun var hópurinn skoð-
aður, bæði án biðtíma (tafla III) og með 10 ára
biðtíma (tafla IV). Loks var litið sérstaklega á
krabbamein í hópi þeirra kvenna sem höfðu
greitt til Lífeyrissjóðs Iðju/Framsýnar lengur
en á 10 ára tímabili og notaður 10 ára biðtími
(tafla V). Greiðslur þurftu ekki að vera sam-
felldar heldur var litið til fyrstu og síðustu
greiðslu í sjóðinn. Á þennan hátt reyndum við
að komast nær þeim hópi sem ætla má að unnt
sé að kalla raunverulegar iðnverkakonur. Tím-
ann frá fyrstu greiðslu til hinnar síðustu skil-
greindum við sem starfstíma (employment-
time) (tafla V). Þetta var gert á þennan veg
vegna þess að ekki lágu fyrir aðgengilegar
upplýsingar um hversu lengi né við hvað hver
og ein kona hafði unnið á hverju ári, en við
töldum að konur sem höfðu verið viðloðandi
sjóðinn í lengri tíma væru líklegri til að tilheyra
félagslegum hópi iðnverkakvenna en þær sem
skemur höfðu greitt til sjóðsins.
Samkvæmt lögum Landssambands iðn-