Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.2007, Blaðsíða 25
DV Helgarblað Föstudagur 11. maí 2007 25
S
ólin braust
fram úr skýj-
unum eftir
þungbúinn
dag. Dálítið
táknrænt fyrir
stundina sem
Margrét Frí-
mannsdóttir
var að upp-
lifa. Hún var
að kveðja Alþingi á þann hátt sem
er dæmigert fyrir hana, með því að
bjóða starfsfólki Alþingis í óvissu-
ferð.
„Ég vissi ekki hvernig ég gæti
betur kvatt starfsvettvanginn en
með því að þakka starfsfólki Alþing-
is sem eru einstakar manneskjur,“
segir Margrét þegar hún rifjar upp
kveðjustundina fyrir rétt rúmum
mánuði. „Ég bauð þeim í óvissu-
ferð heim á Stokkseyri og þar sem
við stóðum og horfðum út á sjóinn
braust sólin fram úr skýjunum.“
Tilviljun eða ekki, en þá var sú
stemning nákvæmlega fönguð í
málverkinu „Byr undir báða vængi“,
sem starfsfólkið færði Margréti í
kveðjugjöf. Málverki, þar sem tvær
kríur hefja sig til flugs á vit nýrra
ævintýra.
Framkvæmdavaldið með of
sterk ítök
Það er nákvæmlega það sem
Margrét Frímannsdóttir gerir nú.
Alsæl að rækta garðinn sinn í orð-
ins fyllstu merkingu tekur hún á
móti mér í glampandi sólskini fjór-
um dögum fyrir kosningar.
„Tilfinningin að vera ekki í fram-
boði í kosningunum á morgun er
góð þar sem ég tók sjálf ákvörð-
un um að hætta,“ svarar hún fyrstu
spurningunni. „Það er meira en ár
frá því ég tók þessa ákvörðun, fyrst
með sjálfri mér og svo með fjöl-
skyldunni. Ég átti von á því að fá
bakslag í haust þegar Alþingi kom
saman, en það gerðist ekki. Ekki
heldur þegar ég tilkynnti kjördæm-
inu mínu að ég ætlaði ekki að gefa
kost á mér aftur en mér þótti mjög
vænt um að fá hátt í tvö þúsund
tölvubréf þar sem ég var ýmist beð-
in um að endurskoða hug minn eða
sagt að mín yrði saknað.“
Margrét hefur tekið virkan þátt
í stjórnmálum frá því hún var tví-
tug. Hún var oddviti á Stokkseyri,
þar sem rætur hennar liggja, og frá
árinu 1983 hefur hún starfað á Al-
þingi.
„Ég kom fyrst inn á Alþingi sem
varamaður fyrir Garðar Sigurðsson
en hef verið alþingismaður í tuttugu
ár,“ segir hún. „Á þessum tíma hafa
orðið miklar breytingar á þinginu og
stjórnmálunum, sem kannski átti
sinn þátt í því að ákvörðun mín um
að hætta var ekki erfið. Mér hefur
fundist í seinni tíð að almennt hafi
verið lögð meiri áhersla á umbúð-
irnar heldur en innihaldið,“ og bæt-
ir við að rétt sé að taka fram að hún
sé ekki að tala um einn stjórnmála-
flokk umfram annan. „Ég held þó
að menn hafi lagt heilmikla vinnu
í stefnumótun fyrir þessar kosning-
ar - alla vega Samfylkingin - en mér
finnst framkvæmdavaldið hafa allt-
of sterk ítök í starfsemi Alþingis.“
Skrýtið símtal
Kvöldið áður en við hittumst fékk
Margrét sérkennilegt símtal. Í hana
hringdi maður sem meðal annars
vildi forvitnast um hvað hún ætlaði
að taka sér fyrir hendur.
„Ég sagði honum eins og er,
að ég hefði ekki ákveðið neitt. Þá
sagði hann að það yrði ábyggilega
erfitt fyrir mig að fá vinnu. Ég varð
hvumsa, því þótt ég viti að kon-
ur yfir fimmtugt séu ekki eftirsótt-
ar á atvinnumarkaðnum tel ég mig
góðan starfskraft. En þá sagði þessi
ágæti maður mér í fullri hreinskilni
að það væri erfitt fyrir fólk sem hefði
fengið krabbamein að fá vinnu! Mér
fannst þetta alveg ótrúleg fullyrðing
og ótrúlegt að nokkur manneskja
skuli hugsa svona um einhvern
þann sem hefur átt við veikindi að
stríða, hvort sem það er krabba-
mein eða annar sjúkdómur. Í raun
hef ég meira starfsþrek núna en fyr-
ir fjórum árum. Þá var ég á fullu í
kosningabaráttu nauðasköllótt og í
lyfjagjöf.“
Lækning í garðvinnu
Þá hlífði hún sér ekkert, segist í
raun gera það meira núna og segist
meta lífið öðruvísi eftir að vinkona
hennar Rut Gunnarsdóttir, sem lést
í fyrra, benti henni á mikilvægu
hlutina.
„Ég fer öðruvísi með mig núna.
Ég er ein af þessum konum sem læt-
ur aldrei gott samviskubit framhjá
sér fara og ég var svolítið á kafi í því
að finnast ég vera að svíkjast undan
í vinnunni ef ég var ekki alls staðar.
Allar helgar og öll kvöld voru und-
irlögð af vinnu en eftir að ég veikt-
ist lærði ég að forgangsraða. Núna
nýti ég betur stundirnar sem ég hef
með fjölskyldunni og ein með sjálfri
mér. Rut vinkona mín tók mig svo-
lítið í gegn með það að rækta sjálfa
mig og fólkið mitt. Hún gat verið
ein með sjálfri sér í löngum göngu-
túrum eða að semja sína tónlist og
sín ljóð. Ég yrki reyndar ekki, en
mér finnst gott að vinna úr mínum
hugsunum með mér sjálfri áður en
ég ber þær á borð fyrir aðra.“
Það gerir Margrét gjarnan með
því að fara í gönguferðir í fjörunni
eða vinna í garðinum.
„Mér finnst ákveðin lækning
felast í því að sinna blómum,“ seg-
ir hún. „Mamma var einn af frum-
kvöðlunum í garðrækt á Stokkseyri,
þar sem voru, að mig minnir, ekki
nema fjórir garðar þegar ég var að
alast upp. Menn höfðu enga trú á
að á Stokkseyri væri hægt að rækta
nokkuð, en mamma afsannaði þá
kenningu. Þar lærði ég að umgang-
ast blóm og síðar í lífinu fékk ég að
vinna sem sjálfboðaliði í garðyrkju-
stöð sem Ingibjörg Sigmundsdóttir
vinkona mín á í Hveragerði. Þangað
fór ég gjarnan eftir að þinginu lauk
og kúplaði mig frá erli umheims-
ins.“
Samfylkingarfuglar í garðinum
Garðurinn við húsið sem Mar-
grét og Jón Gunnar Ottósson mað-
ur hennar keyptu fyrir fimm árum í
Kópavogi minnir á suðrænar slóðir.
Við gosbrunninn vappa einhverjir
styggustu fuglar sem sögur fara af,
auðnutittlingar.
„Þeir vekja okkur eldsnemma á
morgnana,“ segir Margrét brosandi
og bendir á að ekki sé verra að fugl-
inn sé með merki Samfylkingarinn-
ar á höfðinu! „Við gefum þeim sól-
blómafræ og á daginn skipta þeir
tugum sem setjast hér að snæðingi.
Garðvinna er ástríða hjá mér sem og
það að vera kringum blóm. Mér er
auðvelt að vera ein með sjálfri mér
og ég næ friði innra með mér inn-
an um blómin þótt fullt sé af fólki
í kringum mig. Ég held að fólk geri
of lítið af því að vera eitt með sjálfu
sér og hugsunum sínum. Þannig er
best að vinna úr vandamálum sem
upp koma, því vandamál eru ekkert
annað en verkefni.“
Hún er ótrúleg garðyrkjukona.
Það sést þegar gengið er um falleg-
an garðinn. Þar sem áður voru bara
runnar og birki eru nú óteljandi
tegundir blóma.
„Og mosagrjót og vatn, sem
mér finnst algjör nauðsyn að hafa
í garði,“ segir hún. „Núna er ég að
rækta mörg afbrigði af liljum sem
mér finnst yndisleg blóm. Ég held
að fólk hafi ekki alveg áttað sig á að
liljur eru fjölærar og flestir hafa ein-
göngu eldliljur í görðum. Ég átti lilj-
ur í garðskálanum og einhvern tíma
þegar þær höfðu blómstrað ákvað
ég að prófa að setja laukana út. Og
viti menn, þær komu upp ári síð-
ar og fjölguðu sér. Núna er ég með
tólf eða þrettán tegundir af liljum...
Garðvinnan veitir mér mikla hvíld
og ég gerði það ævinlega eftir að
ég kom heim úr vinnunni af þing-
inu að verja minnst hálftíma í garð-
inum. Veðrið hefur aldrei skipt mig
máli og mig langar mest út að ganga
þegar það er kafaldsbylur. Einhvern
tíma sagði ég tengdaföður mínum
heitnum Ottó Jónssyni af þessari
löngun minni og þá kom í ljós að
hann upplifði alveg það sama. Mér
finnst gott að finna veðrið á andlit-
inu.“
Barnabörn óskast
„Hæ!“ er kallað glaðlega frá göt-
unni og Margrét svarar kallinu glað-
lega. Falleg stelpa flýgur framhjá á
hjólaskónum sínum.
„Þetta er hún Guðbjörg Lofts-
dóttir vinkona mín,“ segir Mar-
grét hlýlega. „Við erum ekki aðeins
heppin með húsið heldur líka ná-
grannana. Börnin í götunni reynd-
ust mér einstaklega vel í veikind-
um mínum. Þrjú börn okkar Jóns
Gunnars eru búsett í útlöndum, tvö
hér heima.“
Barnabörnin tvö eru í Roskilde í
Danmörku, Margrét Sól, tólf ára, og
Matthías Máni, átta ára.
„Ég var nú reyndar búin að
ákveða að vera með þeim kvöldið
sem Söngvakeppni evrópskra sjón-
varpsstöðva færi fram,“ segir Mar-
grét sem viðurkennir að hún sé
mikill Eurovision-aðdáandi.
„En svo áttaði ég mig á að
söngvakeppnin fer fram sama dag
og alþingiskosningarnar svo það
verður bara að vera símaveðmál
að þessu sinni. Börnin okkar Jóns
Gunnars eiga hins vegar von á bréf-
um frá mér, því einhvern tíma sagði
ég að þegar ég hætti á þingi vildi ég
verða margra barna amma. Nú er sú
stund að renna upp!“
Afgreiðslustofnun fyrir
framkvæmdavaldið
Hún segist lítið skipta sér af
hvernig arftaki hennar í Suðurkjör-
dæmi Björgvin G. Sigurðsson stýri
kosningabaráttunni, en sé þó til
taks ef á þurfi að halda.
„Mér finnst eðlilegt að nýr leið-
togi í Suðurkjördæmi ráði ferðinni
og er á móti því þegar fólk eins og
ég, sem hefur verið lengi á þingi og
leitt lista, hagar sér eins og heima-
ríkir hundar. Með því minnkar það
svigrúm sem nýr einstaklingur hef-
ur til að móta sínar baráttuaðferðir
og áhersluatriði. Ef skoðanakann-
anir benda til niðursveiflu hjá Sam-
fylkingunni fæ ég vissulega smá
sting í hjartað en gleðst að sama
skapi þegar tölurnar fara upp.“
Henni finnst umræðan um al-
þingismenn síður en svo alltaf
sanngjörn en hefur kannski ekki
fyrr en nú verið í aðstöðu til að tjá
sig um það.
„Þegar ég kom inn á þing var þar
efri og neðri deild og sameinað Al-
þingi. Við vorum fáir þingmenn
Alþýðubandalagsins á þeim tíma
og þurftum að vinna mikla nefnd-
arvinnu. Þá var starfslið Alþingis
Tár mín
„Mér hefur fundist í seinni tíð að almennt hafi
verið lögð meiri áhersla á umbúðirnar heldur en
innihaldið. Ég held að menn hafi lagt heilmikla
vinnu í stefnumótun fyrir þessar kosningar en
mér finnst framkvæmdavaldið hafa alltof sterk
ítök í starfsemi Alþingis.“
Framhald
á næstu síðu
Kvíðir ekki framtíðinni “Ef mér bjóðast ekki verkefni bý ég þau til,” segir
margrét Frímannsdóttir sem flýgur nú á vit nýrra ævintýra eins og kríurnar
á málverkinu sem hún fékk í kveðjugjöf frá starfsfólki þingsins.