Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1978, Blaðsíða 77

75
undir vissum kringumstæðum verið erfið
aðgreiningar. Nocardia myndar þó sjaldan
coloniur í vefjum og þráðendarnir eru ekki
kylfulaga(7).
Einn sjúklingurinn fullnægði ekki þeim
kröfum, sem gera verður til sjúkdómsgrein-
ingar, en er þó innlimaður í hópinn, vegna
ákveðinna kliniskra einkenna, samfara
fistilmyndun frá abscess inn í munnhol.
Öll voru börnin upphaflega meðhöndluð
með parenteral penicillini í 2—4 vikur.
Þrjú þeirra fengu áberandi eosinophiliu í
lok þessarar meðferðar og varð að skipta
yfir á önnur lyf hjá tveim þeirra, vegna
útbrota, kláða og annarra ofnæmissvarana.
Sýklalyfjameðferð var alls gefin í 6—3
vikur.
Actinomyces israeli er yfirleitt næmur
fyrir sýklalyfjum sem verka á Gram-já-
kvæðar bakteríur. Þar er penicillin fremst
í flokki og ekki er vitað til þess að penicill-
inþolnir stofnar hafi enn komið fram.
Vegna mikillar fibrosismyndunar og illvígra
sýklahreiðra, eru öflugir lyfjaskammtar
nauðsynlegir. Flestir mæla með 2—20 millj.
ein. af daglegum penicillin skömmtum fyr-
ir fullorðna í minnst 4—6 vikur og ef með
þarf, allt upp í 6 mánuði í útbreiddri
actinomycosis, eða þar til öll merki um
virka bólgu eru horfin.. Flestir gefa peni-
cillinið í æð eða í vöðva fyrstu 2—4 vik-
urnar.
Nýlegar rannsóknir á lincomycin og
clindamycin meðferð í anaerobe-sýkingum
lofa góðu og eiga þessi auðþolnu lyf senni-
lega rétt á sér í actinomycosis, þegar paren-
teral meðferð sleppir, vegna hæfni sinnar
til að brjóta sér leið inn í ígerðir(7 12). E.t.v.
má eingöngu notast við þessi lyf, ef um
nýlegar sýkingar er að ræða, jafnvel í
thoracal actinomycosis, en þá er meðferð
haldið áfram í 6 mánuði(i:i). Vert er að
leggja enn einu sinni áherslu á það, að
actinomyces israeli er bakteria, en ekki
sveppur og meðferð með sveppalyfjum, eins
og amphotericin B, nær vitanlega engri átt
og getur jafnvel skaðað(1:L).
Horfurnar við actinomycosis fara fyrst
og fremst eftir staðsetningu og útbreiðslu
laesiona og einnig eftir beitingu meðferðar.
Fyrir daga penicillins dóu allflestir þess-
ara sjúklinga, nema þar sem sýkingin var
mjög afmörkuð. Auk sýklalyfja þarf þó
oftast að beita skurðhnífnum til að hleypa
út ígerðum og fjarlægja sýkta vefi. Nú
orðið má reikna með að um 90% sjúklinga
fái fullan bata(810), þótt flestir beri ör
eftir fistla og skurðaðgerðir.
Öllum þessum börnum farnaðist vel, enda
þótt stúlkan, sem lýst var í fyrstu sögunni,
sýndi nokkra T takka inversionir í 1/2 ár
og vægar fibrotiskar breytingar peri-
cardialt í vinstra lunga í 2 ár eftir út-
skrift. (Mynd 8). Hún kenndi sér hins veg-
ar einskis meins og stundaði hlaup og aðr-
ar íþróttir sem fyrr.
Mynd VIII: — (Sj. I, — 2 árum eftir inn-
lögn: Eðlileg hjartastærð. Áberandi minnk-
un á parenchymal breytingum).
Fig. VIII: — Case I, — 2 years after ad-
mission: Heart size normal. Remarkable
decrease in parenchymal changes.
LOKAORÐ
Hér hefur verið lýst 4 börnum með
actinomycosis og sitthvað rifjað upp í sam-
bandi við sjúkdóminn. Þessi tilfelli minna
okkur á, að ígulmygla er síður en svo
horfin af sjónarsviðinu á íslandi og ætti
sennilega að greinast mun oftar, þar sem
sjúkdómurinn er talinn vera 10—30 sinn-
um algengari hjá fullorðnum, en börnum.
Cervicofacial formið er tiltölulega ein-
kennandi, og sársaukalaus fyrirferðaraukn-
ing með rauðleitri yfirliggjandi húð, sem
ekki hefur svarað venjulegri smáskammta-
sýklalyfjameðferð, ætti ávallt að vekja
grun um sjúkdóminn. Verra er með ab-
dominal og einkum thoracal actinomycosis,
þar sem hvorki klinisk né röntgenologisk
einkenni eru dæmigerð fyrir sjúkdóminn,
og þekkt eru. tilfelli af lungnaactinomy-
cosis, sem árum saman hafa verið ó-