Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1978, Blaðsíða 37
35
dóu, létust meir en viku eftir komu á
sjúkrahúsið. í seinni skýrslu Landspítal-
ans dóu 5 af 22 sjúklingum meira en 3 vik-
um eftir innlögn. í okkar hópi dóu 48 sjúk-
lingar af 128 á fyrsta sólarhringnum eða
37,5%, en 28 sjúklingar 2 vikum eða meir
eftir komu. Meðallegutími sjúklinga á gjör-
gæzludeildinni er að jafnaði um 6 dagar.
Stór hluti sjúklinganna deyr því eftir að
vera kominn af gjörgæzlu- eða hjartagæzlu-
deildunum.
STEFNA SPÍTALANS
Landakotsspítali tók strax þá stefnu að
halda gjörgæzludeild frekar en hjarta-
gæzludeild. Spitali, sem fæst við bráða
sjúkdóma, bæði skurðtæka og lyflæknis-
fræðilega, getur nú til dags ekki komizt
hjá því að hafa gjörgæzlu. Hefði því þurft
að hafa tvær deildir, ef menn vildu að-
skilja þetta tvennt. Eins og vaktakerfi
spítalanna er hér í bænum, má reikna með,
að yfirgnæfandi mestur hluti sjúklinga
með kransæðastiflu komi inn á svokölluð-
um ,,acute“-vöktum, sem spítalinn hefur
3ju hverja viku. Ef reikna má með því, að
meðallegutími þessara sjúklinga á gjör-
gæzlu og/eða hjartagæzludeild sé innan við
viku, þá má sjá að léleg nýting fengist á
rúmum á slíkri deild, ef þau væru ekki
tekin til annarra nota milli vakta. Sömu-
leiðis má segja, að tækjabúnaður þurfi að
vera sá sami á báðum deildunum og þjálf-
un starfsfólks lík.
Gjörgæzludeildin er að dómi ailra lækna
snítalans ómissandi þáttur í starfsemi hans.
Þægindi við gæzlu er afar mikil, þótt vissu-
lc?a hafi sýnt sig, að sama árangri má ná
með því að hafa kransæðasjúklinga á víð
og dreif í spítalanum, svo fremi sem sér-
stök vakt er þá yfir hverjum, en svo var
áður.
í flestum skýrslum hafa menn reynt að
gera sér grein fyrir því, hvort hlutfall sé
milli dánartölu og þess. hve snemma sjúk-
lingar koma á sjúkrahúsið. Auk þess hvað
verkir hafa staðið lengi fyrir komu á spítal-
ann, ef það gæti gefið bendingu um að
brevtinga væri þörf á flutningskerfi, vakt-
þjónustu í bænum og þvíumlíku. Oft hef-
ur verið talið, að stór hluti þessara sjúk-
linga deyi heima, áður en þeir komist á
spítala og hefur það orðið tilefni nokkurra
TABLE VII TIME INTERVAL FROM ONSET OF
SYMPTOMS UNTIL ARRIVAL AT
HOSPITAL.
TIME . 1966 NO. 1970 % 1971 - N0 1975 %
0 - 5 HOURS 68 32 112 31
6-11 HOURS 40 19 75 20
12-23 HOURS 35 17 44 12
> 24 HOURS 47 22 88 24
UNCERTAIN / UNKNOWN 4 2 19 5
EPISODE IN HOSPITAL 17 8 28 8
auglýsingaherferða, hjartabíla og í öðrum
löndum ,,mobile coronary care units“.
Á töflu VII má sjá, að enginn marktækur
munur er á því, hversu fljótt sjúklingar
hafa komið á spítalann á þessum tveimur
5 ára tímabilum, sé miðað við 5 klst. Sama
er að segja, ef miðað er við fyrsta dægrið
eða fyrsta sólarhringinn. Sjá má að 64,8%
sjúklinganna koma inn á spítalann á fyrsta
sólarhringnum, en aðeins 23% eftir meira
en sólarhring.
I skýrslum Landspítalans hafa heldur
fleiri komið fyrr inn seinni árin.
Samkvæmt Juul (6) koma hans sjúk-
lingar fyrr inn en hjá ckkur, en 65% eru
kcmnir innan 12 klst. frá því einkenni
byrja og 75% innan sólarhrings. Eigi að
síður er dánartala hans 26,1% og er þá
sleppt þeim, sem koma inn dánir og ekki
tekst að endurlífga. Hjá Juul dóu allir
sjúklingar, sem vcru í hjartalosti við komu
cg má sjá, að hjá okkur voru 23 sjúkling-
ar af þeim, sem dóu, lostnir við komu.
MEÐFERÐ.
Lögð hefur verið áherzla á rúmlegu í
byrjun siúkrahúsvistarinnar. Sá tími hef-
ur þó stytzt með árunum. Þegar þessi at-
hugun byrjar, voru sjúklingar hafðir í
rúminu í 10-—14 daga, en nokkuð mismun-
andi eftir því hvað sjúkdómurinn var þung-
ur og hvaða læknir stundaði sjúklinginn.
Nú eru flestir sjúklingar teknir fram úr
eftir u.þ.b. viku og einn læknir leyfir sjúk-
lingum sínum að fara fram úr strax og
þeir eru orðnir verkjalausir. Þótt áherzla
sé lögð á hvíld í byrjun sjúkdómsins hafa
sjúklingar alltaf verið látnir hreyfa sig í
rúmi, borða sjálfir og snyrta sig strax og
ástand þeirra hefur leyft. Venjulega hafa
L