Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1978, Blaðsíða 71
69
3) Thoracal myndin hefur lægri tíðni
eða u.þ.b. 15% allra actinomycosis-sjúk-
linga. Byrjar oft með greinilegri, bilateral
þéttingu, neðarlega í lungum í sambandi
við langvinna lungnasýkingu, þar sem
bronchial obstructio skapar loftfælið um-
hverfi fyrir sýkla, aspireraða frá munn-
holi. Brjóstholssýking getur einnig orðið
gegnum vélinda eða þind. Síðar verður ab-
scessmyndun og ósjaldan, eftir mislangan
tíma, bein útbreiðsla yfir í mediastinum og
pleura og þar næst til nálægra rifja og
húðar. Haematogen útbreiðslu til fjarlæg-
ari líffæra hefir einnig verið lýst. Hér er
oft septiskur hiti og þyngdartap.
Þessir meginflokkar mynda samanlagt
um 95% allra actinomycosis sýkinga.
Afgangurinn er þá frumsýkingar á ano-
rectal svæði, i þvagfærum, í heilahimnum,
hjarta og fl.
EFNIVIÐUR
Sjúkrasaga I.
S.K., 8 ára stúlka úr Reykjavík, var inn-
lögð á Barnadeild Landakotsspítala í mars 1969,
vegna pericardial núningshljóðs. Hafði tveggja
mánaða sögu um intermittent, sára, substernai
verki með leiðslu upp í vinstri öxl, sem ósjald-
an höfðu varnað henni svefns. Þessir verkir
voru hvað verstir, ef hún lá á vinstri hlið, en
rénuðu heldur við að setjast upp. Á þessu tíma-
bili hafði telpan öðru hverju haft þurrt hósta-
kjöltur, sem jók á precordial óþægindi. Einn-
ig hafði hún stundum fundið fyrir særindum
við að renna niður mat. Á þessu 2ja mánaða
tímabili hafði stúlkan lengst af verið með hita-
kommur, en tvivegis rokið upp í 39° hita í
nokkra daga og hafði þá í bæði skiptin fengið
nokkurra daga tetracyclin meðferð. Hún hafði
verið slöpp, svitnað mikið og lést um 4 kg.
Heilsufarssaga var neikvæð. Engar tanntök-
ur eða tannviðgerðir höfðu farið fram und-
anfarandi vikur. Við innlögn var stúlkan föl,
slappleg og veikindaleg, en hitalaus. Tennur
voru nokkuð skemmdar, en hálskirtlar eðlileg-
ir. Lungnahlustun var aigerlega neikvæð, en
við hjartahlustun heyrðist mjög hávært nún-
ingshíjóð yfir öllu precordii. Actio var reglu-
leg, en tachycardia, 96/min. Periferir púlsar
voru fremur veikir. Blóðþrýstingur var 110/60
og nokkuð greinilegur pulsus paradoxus. Eng-
in stækkun á lifur og milta, engar eitlastækk-
anir. Engin húðútbrot, engin liða-einkenni.
Röntgenmynd af hjarta við komu sýndi
greinilega stækkaðan hjartaskugga, án lungna-
stasis, með cardio-thoracal hlutfalli 0.6. Ekki
greindust infiltröt í lungum á þessari fyrstu
mynd (mynd 1).
Hliðarmynd sýndi fyllingu á retrosternal bili,
án thymus stækkunar. Á hjartariti komu fram
Mynd I: — (Sj. I, — við innlögn: Kúlulaga,
stækkaður hjartaskuggi, án stasa né in-
filtrationa í lungum).
Fig. I: — Case I, — on admission: Globe
shaped, enlarged cardiac silhouette, with-
out stasis or infiltrations in the lungs.
alláberandi T-takka inversionir, þ.e.a.s. nei-
kvæðir T-takkar í I. og II. leiðslu, jákvæðir
T-takkar i hægri precordial leiðslum, en nei-
kvæðir í V0. (Mynd 2).
Mynd II: — (Sj. I, — við innlögn: Hjarta-
rit sýnir inversionir á T tökkum, en enga
spennulækkun á QRS komplexum, ná áber-
andi breytingar á S—T bili).
Fig. II: — Case I, — on admission: EKG,
showing inversion of T waves, without
low QRS voltage or changes in S—T seg-
ment. (2 months* duration of clinical symp-
toms).
Blóðhagur við komu sýndi Hb. 10.6 gr%,
hvít blóðkorn 10.600 með vinstri hneigð og
sökk 86 mm/klst. Við immunolectrophoresis sást
áberandi hækkun á IgA eða 420 mg% og nokk-
ur hækkun á IgG eða 1700 mg%. Albumin var
hins vegar lækkað. Á tímabili komu fram já-
kvæð Rose Waaler og Latexpróf.