Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1978, Blaðsíða 62
60
magavegg, víðri maga-smágirnistengingu,
mjógirnisslöngum og auknum þrýstingi i
kviðarholi.(2 3 5) Samnefnari fyrir að of-
angreind smokrun eigi sér stað, er þó maga-
garnatenging, eins og að framan er lýst.
Aldur sjúklinga hefur verið allt frá 19
upp í 79 ár. Tíðni er nokkuð hærri hjá
konum en körlum og tvær þeirra urðu
þessa kvilla varar meðan á meðgöngutíma
stóð. Tímabil frá magaskurði hefur verið
frá þriðja degi eftir aðgerð og allt að 37
árum. Lengd hins smokraða garnabúts hef-
ur verið frá 5 cm. upp í 2 metra og vídd
maga-garnatengingar frá 2 upp í 5 cm.
Þessa kvilla hefur orðið vart við allar
gerðir magagarnatengingarinnar, nemá
Billroth I. Ekki virðist neinu breyta hvort
tenging er lögð framan eða aftan við ristil,
né heldur hvort um forstreymis eða and-
streymis tengingu í maga er að ræða.
ÁSTAND OG EINKENNI.
Ástand og einkenni eru með ýmsu móti,
byrja þó oft með skyndilegum verk fyrir
bringspölum og mikil uppköst fylgja.
Verkurinn gengur venjulega á með hvið-
um, en er í fyrstu samdráttarverkur, sem
síðar verður stöðugur stingverkur.
Uppköst byrja yfirleitt með tærum
magavökva, sem síðar verður rauðbrúnn
með vaxandi drepi í smágirnisslímhúð.
Áþreifanlegur massi í hjartagróf hefur
fundist hjá 10—15% tilfella, en er samt
ekki auðfundinn, þar sem fyrirferðaraukn-
ing er yfirleitt falin upp undir brjóstkassa,
enda er oftast um að ræða fyllingu á
magastúf eftir mismunandi ágenga mið-
hlutun á maga. Örfáum tilfellum hefur
verið lýst með endurteknum köstum um
langan tíma og eru einkenni að sjálfsögðu
mun vægari en við það bráðaform, sem
ástandinu fylgir að öllum jafnaði.
GREINING.
Ofangreindan sjúkdóm ber að hafa í
huga við sjúklinga, sem koma inn með
blóðuppköst, lengri eða skemmri tíma
eftir magaskurð; kviðverkur og áþreifan-
legur massi í ofanverðum kvið eru engan-
veginn stöðug einkenni, en styðja grein-
ingu séu þau til staðar.
Skilyrði öruggrar greiningar eru rönt-
genmynd af maga og/eða magaspeglun
meðan á einkennum stendur. Á röntgen-
mynd sést mismunandi stór ílangur dröng-
ull, sem gengur upp í magapokann frá
garnatengingunni. Utan á þessum dröngli
sjást gormalaga fellingar, þar sem barium
safnast í slímhúðarfellingar smágirnis, sem
nú er úthverft innan í magapokanum.
Þessar fellingar hverfa með vaxandi bjúg
í garnaveggnum.
Við magaspeglun þarf einnig að greina
smágirnisslímhúð, en hún getur verið tor-
kennileg, einkum ef um bjúgsollinn, grotn-
aðan garnavegg er að ræða vegna blóð-
rásartruflana. Blóðrannsóknir eru ekki
hjálplegar hvað greiningu snertir, en mót-
ast af einkennum og ástandi sjúklings.
SJÚKRATILFELLI.
77 ára gömul kona, innlögð vegna blóðugra
uppkasta, er hófust 10 klst. fyrir komu á spit-
alann. Væg óþægindi fylgdu ofarlega í kvið.
1 fyrri sögu er það helst markvert, að helm-
ingur maga var fjarlægður fyrir 37 árum
vegna magasárs.
Við skoðun var konan í sæmilega góðu á-
standi, blóðþrýstingur 115/80, púls 82, og ekki
fundust ákveðin eymsli eða fyrirferðaraukn-
ing í kvið. Við magaskoðun kom upp dálítið
af fersku blóði, en ekki virtist um óða-
blæðingu að ræða. Magaspeglun var gerð
komudag og sást blóðhlaupinn massi fylla út
í mestan hluta magastúfs. Var hann að veru-
legu teyti þakinn antacida, sem sjúklingur hafði
verið sett á fvrir komu og því var erfitt að
greina skilsmíði á honum, en þótti helst likjast
blóðstorku. (Sjá litmynd bls. 57). Blæðingar-
staður fannst ekki og blæðing virtist ekki vera
i gangi við skoðun. (Mynd 2).
Fig. 3 — Shows dilated gastric remnant
filled with dilated Ioops of small bowel
invaginated through the anastomosis. Note
the partial filling of undilated afferent loop.