Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Side 46

42
LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27
STÖÐLUN Á SJÁLFSMATSKVARÐA KOVACS TIL
E 55 að meta geðlægð barna og unglinga
(CHILDREN S DEPRESSION INVENTORY)
Eiríkur Öm Amarson*, Elín Jónasdóttir**, Herdís
Einarsdóttir**, Jakob Smári** Geðdeild Landspítalans*,
félagsvisindadeild Háskóla Islands**
Enginn staðlaður mælikvarði hefur verið til á islensku
til þess að meta einkenni geðlægðar bama og unglinga
Sjálfsmatskvarði Kovacs (Children's Depression Inventory) var
þvi þýddur á íslensku og lagður fyrir 436 böm og unglinga í 5 -
9 bekk í fjórum skólum á höíiiðborgarsvæðinu i mars og april
1994 Stúlkur vom 228 og drengir 208 og var þeim skipt i þijá
álíka stóra aldurshópa, 5.-6 bekk, 7 bekk og 8.-9 bekk Með
dreifigreiningu kom í ljós, að meðalstigaijoldi hækkaði með
aldri og var munur marktækur (p<05). Munur á
meðalstigafjolda eftir kynjum var hins vegar ekki marktækur
Meðalstigafjóldi hópsins í heild var 7.27 og staðalftávik 5.40.
Meðalstigafjoldi var aðeins lægri en i flestum engilsaxneskum
rannsóknum. í hópnum í heild voru efstu 10% þátttakenda
með 15 stig eða fleiri og má nota 15 stig sem vendipunkt fyrir
einkenni geðlægðar Áreiðanleiki kvarðans var góður Alfa-
stuðull fyrir hópinn í heild var 0.83, 0.80 fyrir drengi og 0.85
fyrir stúlkur Atriðagreining sýndi yfirleitt góða fylgni atriða við
heildamiðurstöðu kvarðans þó örfá atriði hefðu lága fýlgni og
mismunandi eflir kynjum. Þáttagreining var gerð fyrir hópinn í
heild og aldurshópana þtjá. Mismargir þættir komu í ljós eflir
aldurshópunum þremur Þættir voru þrír fyrir hópinn i heild og
skýrðu þeir 31.4% af sameiginlegri dreifingu breytanna Þar
sem ekki komu fram skýrir undirþættir er mælt með að nota
heildarstigafjölda í íslenskri útgáfú kvarðans
Atriði, sem snerti sjálfsvígshugsanir („Mig langar til að
drepa mig") var athugað sérstaklega í þessari rannsókn. 15.4%
hópsins voru með sjálfsvígshugsanir Tíðni sjálfsvigshugsana
jókst með aldri og var munur marktækur (p< .01) Munur var
hins vegar ekki marktækur eflir kyni.
Ljóst er, að einkenni geðlægðar geta komið fram i
bemsku og nauðsynlegt er þvi að greina þau áður en þau ná að
festast til þess að bregðast megi við þeim í tíma Rétt er að
leggja áherslu á, að CDI kvarðinn mælir einkenni geðlægðar á
ákveðnum tíma, en segir ekki til um orsakir þeirra Hann getur
þvi endurspeglað eðlileg viðbrögð við streituvaldandi
aðstæðum eða gefið til kynna einkenni geðlægðar án þess að
gera greinarmun þar á Þess vegna ætti að nota niðurstöður
kvarðans ásamt annars konar upplýsingum
E 56
Heilsufar íslenskra unglinga á aldrinum
11 til 18 ára.
Helga Hannesdóttir,
Barna og unglingageðdeild Landspítaians.
Inngangur:
Markmið með rannsókn þessari cr að meta algengi geð-
og atferlisvandamála meðal unglinga á landsplani og bera
saman niðurstöður við sambærilegar rannsóknir í örðum
löndum Jafnfrant að leita upplýsinga um orsakir
geðheilsuvandamála á unglingsaldri og kanna þarfir fyrir
meðferð varðandi framlið Rannsókn þessi er
samanburðarrannsókn milli íslands, Svfþjóðar og
Noregs.
Efniviður og aðferð:
Foreldrum og unglingum voru send kynningarbréf og
þeir beðnir um skriflega heimild fyrir þátttöku f
rannsókninni. Spumingalistum Achenbachs var dreift tii
úrtaks unghnga á aldnnum 11 - 16 ára í skólatíma í
grunnskólum undir umsjón kennara hvers bekkjar og
yfirumsjón rannsakanda og skólastjóra. 11-18 ára
unglingar voru beðnir að svara sjálfir spurningalistum
með því að krossa f viðeigandi reiti Foreldrar unglinga á
aldrinum 11-16 ára fengu spumingalistann heimsendan til
að fylla út með samsvarandi spumingum og unglingar
svömðu sjálfir
Niðurstöður:
594 unglingar á aldrinum 11-18 ára svöruðu skilvíslega
spumingalistum Svömn féll með aldri unglinga niður í
65,2% Niðurstöður em sambærilegar niðurstöðum í
öðmm löndum þar sem spumingalistar þessir hafa verið
notaðir í sama tilgangi í megindráttum
Samntekt og ályktun:
Spumingalistar Achenbachs (Youlh Self Report) em
hentugir innan heilsugæslunnar til athugunar á
geðheilsuvandamálum unglinga Líkur eru á, að um
fimmtungur unglinga á íslandi hafi geðheilsuvandamál