Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Blaðsíða 112

102
LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27
AFTURVIRK RANNSOKN A ALGENGI
y 45 OFKÓLNUNAR Á ÍSLANDI 1981-1990.
Gunnar Ragnarsson, Gunnlaugur Geirsson, Jón
Baldursson, Jóhann Axelsson. Læknadeild H.I.,
Rannsóknastofa H.I. í réttarlæknisfræði, Slysa- og
sjúkravakt Borgarspítalans, Rannsóknastofa H.I. í
lífeðlisfræði.
Tilgangur rannsóknarinnar er að kanna algengi og
áhrifaþætti ofkólnunarslysa hér á landi á þessu tímabili.
Skoðuð verður meðhöndlun sjúklinga og áhrif kólnunar á
líkamsstarfsemi þeirra.
Ofkólnun er hér skilgreind sem kjarnahiti <35°C.
Kannaðar eru sjúkraskrár þeirra sem hafa hlotið
greininguna ofkælingu (N991.6) og notið meðferðar á
sjúkrastofnun. Þeirri vinnu er lokið á Borgarspítalanum.
Leitað hefur verið samþykkis til að gera samskonar
könnun á hinum deildaskiptu sjúkrahúsunum og á
Sjúkrahúsi Vestmannaeyja. Krufningaskýrslur þeirra
sem hafa dáið úr ofkólnun eru skoðaðar. Þar Iiggur saga
til grundvallar greiningu því hitamæling er sjaldnast gerð.
Aformað er að leita gagna hjá Hagstofu Islands
(dánarmeinaskrá) til að meta fjölda þeirra sem hafa látist
af völdum ofkólnunar en ekki verið krufðir. Veðurfar á
slysstað verður kannað í gögnum Veðurstofu Islands.
Einnig er stuðst við gagnabanka lögreglunnar og
Morgunblaðsins.
Fundist hafa 49 tilfelli ofkólnunar, af þeim létust 30.
Fyrstu niðurstöður benda til að fleiri karlar en konur
ofkælist og eru þeir flestir á aldursbilinu 21-40 ára.
Neysla áfengis og misnotkun lyfja eða fíkniefna ásamt
sögu um geðræn vandamál tengjast oft ofkólnun. Slysin
verða flest í eða nálægt þéttbýli. Stór hluti þeirra sem
komast lífs af hafa lent í sjó (athuga ber að þeir sem látast
í sjó eða vatni eru yfirleitt greindir drukknaðir).
Afengis-, lyfja- eða vímuefnanotkun og geðræn
vandamál stuðla að dómgreindarskerðingu og geta
valdið röngum viðbrögðum við kulda. Það ásamt
óhagstæðum umhverfisskilyrðum (lágum umhverfishita,
miklum vindstyrk, vætu o.fl.) hraðar hitatapi líkamans og
eykur líkur á lífshættulegu falli kjarnahita.
Efnið óskast kynnt sem veggspjald
GRIPTÆKNI TENGD ÖRSÍUN TIL
V 46 HREINVINNSLU PRÓTEINA
Hörður Filippusson. og, Kristmundur Sigmundsson.
Lífefnafræðistofu Háskóla Islands.
Nokkur dæmi eru til um notkun gripefna
(biospecific affinity ligands) í örsíunarkerfum til
hreinvinnslu lífefna. Frumtilraunir bentu til þess að til að
skilja eiginleika og takmörk slíkrar tækni væri nauðsynlegt
að smíða vel skilgreinda fjölliðu og að líkja eftir hegðun
hennar með hermilíkani.
Vatnsleysin samfjölliða akrýlamíðs og N-arkýlóýl-
m-aminobenzamidíns var smfðuð við aðstæður sem leiddu
til myndunar langra fjölliðukeðja með mikinn mólmassa.
Fjölliðan var hreinsuð með örsíun og rannsökuð með
frumefnamælingu, seigjumælingum og IR- og 'H-NMR-
spektróskópíu.
Fjölliðan var einnig rannsökuð með tilliti til
gripeiginleika gagnvart trypsini og áhrifa mólstærðar og
umhverftsþátta á gripfestu.
Fjölliðan var prófuð við hreinvinnslu trypsins með
gripgreiningar-örsíun. Notaðar voru síuhimnur með
síunarnafngildi (nominal molecular weight cutoff) 100 kD
og 300 kD, í Minitan UltraFiltration Cell (Millipore).
Leidd var út jafna sem lýsir nokkrum helstu
eiginleikum einfalds gripgreiningar-örsíunarkerfis og var
hún notuð til að spá fyrir um útskolunarferla. Niðurstöður
úr þessu hermiltkani bentu til þess að mikilvægt væri að
nota himnur með hátt stunarnafngildi, vegna tafeinkenna
himnanna.
Rannsökuð voru áhrif nokkurra þátta, þar á meðal
stærð og lausnarstyrk fjölliðu, samsetning buffers,
himnugerð, dæluhraða og þrýstings á vökvaflæði í
kerfinu.
Rannsökuð var hegðun kerfisins við hreinvinnslu
trypsins úr blöndu trypsins og chymotrypsins. Er notuð
var fjölliðulausn að styrk 5 g/1 var bindigeta kerftsins 11
mg/ml, sem er allgott í samanburði við fastfasakerfi.
Heimtur trypsins úr tveggja ensíma lausn voru yfir 80%.
Utskolunarferlar voru í góðu samræmi við niðurstöður
henmilíkansins.
Kerfið hefur verið notað til hreinvinnslu trypsins
úr grófútdráttarlausn úr lambabrisi. Við þá vinnslu koma
upp vandamál tengd eiginleikum örsíunarhimna, sem
benda til að heppilegra væri að nota enn grófari síuhimnur-
og stærri fjölliður eða öragnir..
Tilraunir eru hafnar með slík kerfi sem byggjast á
notkun öragna úr tefloni.