Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Side 115

LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27
105
AHRIF FLÉTTUEFNA ÚR STEREOCA V LON
ALPINUM Á LEUKOTRÍENMYNDUN í TAENIA V 51
COLI ÚR MARSVÍNUM
Sidan R. GissurarsonL Stcfán B. Sijturdsson- oj: Kristín
IngóllsdóttirL 'Lyljalræði lylsala og -Rannsóknarslola í
lífcðlisfræði.
I rannsókn á llcllucfnum hcfur komið í Ijós að
ctcr cxtrakt af flcttunni Stereocaulon alpinum hindrar
■starfscmi cnsímsins 5-lípoxygcnasa in vitro. 5-
lípoxygcnasi cr citt lykilcnsímið í ummyndun
arakídonsýru í lcukotrícn.
Markmið þcssarar rannsóknar var að cinangra og
grcina hrcin annars stigs flcltucfni úr Stereocaulon
alpinum og þróa aðlcrð til þess að mcta áhrif þeirra á
lcukotrícnmyndun í sléttum vöðvum.
Úr ctcr cxtrakti llcltunnar voru cinangruð tvö
annars sligs cfni, alranorín og lóbarín sýra. Við
cinangrun cfnanna var notaður Soxhlct búnaður og
mcðalþrýstivökvagreining (MPLC). Efnabyggingar
þcirra og hreinleiki voru ákvörðuð úl lrá bræðslumarki,
þunnlagsgrciningu (TLC), innrauðri litrófsgrciningu (IR)
og kjarnsegulgreiningu (NMR).
Til þcss að mcta áhrif cfnanna á
leukotríenmyndun var notaður slúttur vöðvi, taenia coli
úr marsvínum, cn hann cr næmur lyrir leukoiríenum.
Vöðvanum var komið fyrir í líffærabaði scm innihcll
Krcbs lausn og var vöðvinn tcngdur við lognema scm
mældi og skráði breytingar í samdrælti vöðvans.
Indómelasíni og arakídonsýru var alltal' hælt úl í
líffærabaðið til þcss að hindra starfscmi cyklóoxygcnasa
og til þcss að koma í vcg fyrir skort á arakídonsýru.
Ca-+-jónófór (A-2.1187) var notaður scm hvati fyrir 5-
lípoxygcnasa, cn sýnt hefur vcrið fram á að efnið hvclji
ummyndun á arakídonsýru eftir 5-Iípoxygcnasa fcrlinum.
Flúltuefnin voru sclt út í líffærabaðið áður cn
Ca-+-jónófór var bætt út í til þess að mcta hvort þau
gætu hindrað samdráll í vöðvunum af völdum
lcukotrícna.
Niðurstöður sýna að eier cxtrakt llúttunnar og
lóbarín sýran koma í vcg fyrir aukna samdráltarvirkni
þcgar Ca-+-jónófór cr gefið úl í líffærabaðið. Atranorín
cr hins vegar óvirkt.
Þcssar niðurstöður bcnda til að lóbarín sýra sú
virka efnið í elcr cxtrakti llúttunnar Stereocaulon
alpinum og að hún dragi úr leukotríenmyndun í taenia
coli mcð því að hcmja 5-lípoxygenasa. Niðurstöður in
vitro prófana, scm sýna að lóbartn sýra cr öllugur 5-
lípoxygenasa blokkari (IC50 = 5,6 pM), rcnna cinnig
stoðum undir þessa vísbcndingu. Frckari rannsóknir
vcrða gerðar til þcss að kanna nánar verkunarhátt lóharín
sýru á slútta vöðva.
I.ILUTVERK KALÍUM í STJÓRN ÖNDUNAR í
AREYNSLU.
I’úrir Haröarson, Jón Ó. Skarphéðinsson og Þórarinn
Sveinsson, Rannsóknastofu í lífeðlisfræði.
Styrkur K+ í blóði eykst verulega í áreynslu eða úr
uni það bil 4 ntM í hvíld upp í allt að 7-8 mM í miklu
bkamlegu erfiði. Þar sem þeim blóðþáttum sem ráða
mestu í stjórn öndunar í hvíld (PCO2, pH o.fl.) er haldið
mjög stöðugum á meðan á áreynslu stendur hafa augu
manna beinst að öðrum þáttum sem skýrt gætu hina
miklu aukningu í öndun. Á undanförnum árum hafa
komið fram hugmyndir um að K+ geti verið þessi
vinnuþáttur" og hafa ýmsar rannsóknir verið gerðar á
þessu sviði. Sú rannsókn sem hér um ræðir var gerð í
þcim tilgangi að kanna hvaða áhrif það hefur á öndun að
hækka kalíumstyrk í blóði. í þeim tilgangi voru notaðar
rottur sem í var dælt KCl-lausn til þess að valda hækkun í
kalíumstyrk blóðs þeirra innan þeirra marka sem áður var
getið.
I rannsókninni voru notaðar fjórtán karlkynsrottur
(350-450g) er skipt var í tvo jafnstóra hópa, A
(viðmiðunarhópur) og B (KCl-hópur). í upphafi aðgerðar
var hver rotta svæfð (Brietal í kviðarhol), slöngu komið
fyrir í barka og eftirtaldar æðar þræddar: halaslagæðin (til
blóðþrýstingsmælinga), vinstri lærslagæðin (til
blóðsýnatöku) og vinstri lærbláæðin (til inndælingar
clna). Rottunni var haldið sofandi með stöðugri
mndælingu á a-chlorulosa um halaslagæð og líkamshiti
v:lr mældur og haldið stöðugum við 38,()°C. Á
V 52
barkaslönguna voru settir einstreymislokar þ.a. rottan
andaði inn um einn og út um hinn. Loftflæði
útöndunarloftsins var síðan mælt með sérstökum
loftflæðismæli. Skráð voru blóðþrýstingur (í mmHg),
hjartsláttartíðni (sl/mín), öndunartíðni (a/mín) og
öndunarrúmmál (mL) á sírita. í blóðsýnum var mældur
styrkur kalíums, helstu blóðgös og pH.
Niðurstöður tilraunarinnar sýna að með vaxandi
kalíumstyrk (innan lífeðlisfræðilegra marka) verður
marktæk aukning í öndunarrúmmáli rotta. Út frá þessum
niðurstöðum drögum við þá ályktun að kalíum hafi áhrif
á stjórn öndunar og skýri að einhverju leyti þá aukningu
sem verður á öndun í áreynslu.
Rannsóknin var styrkt af Rannsóknanámssjóði
Menntamálaráðuneytisins.