Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.04.1931, Blaðsíða 66

160
Kjördæmaskipun og kosningar.
[Stefnir
þessa bundna og hlutbundna at-
kvæðaréttar síns. Hversu miklu
fremur myndu þeir ekki vilja
leggja fram tvöfaldan tíma og
tvöfalda fyrirhöfn til þingmanns-
kosningar, þegar þeir vissu og
fyndu, að þátttaka þeirra væri
raunveruleg og manngildisleg.
í sveitum yrði kostnaðurinn við
köllun ekki á orði hafandi. En í
kaupstöðum yrði kostnaður hins
opinbera vitanlega svipaður og
kostnaður við almennar kosning-
ar er nú. Aftur á móti geri eg
ráð fyrir, að kostnaður flokk-
anna yrði enginn, eða því sem
næst, af kölluninni. En vildi ein-
hver flokkur hafa kostnað af
henni, ætti honum ekki að vera
það of gott. Það væri algert
flokksmál og ekki samkeppnis-
mál við hina flokkana, og þyrftu
þeir því ekki að apa það eftir.
Eg sé því ekki, að fyrirhöfn ætti
að standa í vegi fyrir tvöföldum
kosningum, ef þær að öðru leyti
álítast heppilegar.
3. Að afstöðnum kosningum
(þingmanna), reiknar Hagstofan
út, eftir reglunum í fyrra hluta
þessarar ritgerðar, hve mörg
uppbótarþingsæti hver þingflokk-
ur skuli fá, svo og utanflokks-
menn. Síðan skulu þeir þingmenn
■valdir með hlutkesti milli hinna
föllnu alþingisframþjóðenda,
þannig, að þeim sé skift eftir
flokkum, og sé allir utanflokka-
frambjóðendur í einum flokki,
og síðan dregin jafnmörg nöfn
úr hverjum flokki og hann á að
fá uppbótarþingmenn. Draga
skal 1 nafn úr hverjum flokki,
áður fleiri eru dregin úr öðrum,
og svo í sömu röð úr flokkunum,
meðan til vinnst. Þeir þingmenn,
sem þannig eru valdir, nefnast
aukaþingmenn, sá 1. aukaþing-
maðui*, sem fyrst er dregið út
nafn hans, næsti 2. aukaþingm.
o. s. frv. Hlutkesti ræður í hvaða
röð dregið er úr flokkunum.
Hæstiréttur í'ramkvæmir þing-
mannaval eftir hlutkesti.
Xosning í uppbótarþingsæti er
örðugasta úrlausnarefnið við e!n-
menningskjördæmaskipan og ó-
hlutbundnar kosningar. Þó virð-
ist sjálfsagt, að velja uppbótar-
þingmenn úr hópi fallinna fram-
bjóðenda, því þeir eiga allir eitt-
hvert traust kjósenda að baki
sér, sem að minnsta kosti geta
þó talizt meðmælendur þeirra-
Það gæti komið til greina, nð
láta þingflokkana kjósa uppbót-
arþingmennina, en eg sé þó ekki
stórum meiri kost á því, en
láta tilviljunina ráða, en þanfl
Framh. á bls. 179'