Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.04.1931, Side 23

Stefnir]
Feimnismálin.
117
Konungurinn dáni brást vel við
°S vemdaði meyna. Frá þessu er
sagt, til að sýna hjartalag dýr-
lingsins, en eigi til þess að
kjamsa í hráa.
Það er ennfremur söguleg
nauðsyn að geta um uppruna
Eiríks jarls, sonar Hákonar ríka.
Hákon gat hann við ambátt á
Upplöndum, og lagði óvirðing á
soninn vegna móðernisins. — En
Eiríkur kemur við sögu Noregs
^jög mikið; hann er höfuðbani
Ólafs Tryggvasonar við Svoldur,
°& þar áður vinnur hann bug á
Jómsvíkingum í Hjörungavogi.
Loksins ræður hann ríki í Nor-
egi. Húsbóndi ambáttarinnar, er
Jarlinn greip til á ferðalagi, gerði
vizkubragð, þegar hann gætti
t>ernu sinnar, frá því er jarlinn
Lom þar. Bóndi gat sér til, að
erfingi jarlsins kynni að segja sig
í ættina. Og eplið það féll niður
við bolinn.
Gömiu höfundarnir höfðu alls
ekki gaman af kynferðismálum.
Hofundur Laxdælu segir frá á-
sselni Höskuldar til Melkorku
Vegna þess, og einungis þess
Ve&na, að þetta ambáttarkaup
varð þess valdandi, að Ólafur pá
J^ddist, faðir Kjartans og fóstri
Eolla.
Eg læt þessi dæmi nægja úr
gullaldarritum bókmennta vorra.
Þá sný eg að þjóðsögunum. Þær
munu hafa skapast á þeim öld-
um, þegar hallar undan fæti list-
arinnar á bókmenntasviði voru.
Þó er í þeim talað aðeins í hálf-
um hljóðum um feimnismálin.
Ýmsar þjóðsögur drepa á það,
að karl og kerling í útilegu-
mannadalnum hafi í æsku flúið
úr byggð vegna óleyfilegra ásta.
Orðið sifjaspell, sem er mál-
fræðilega vel til fundið, en held-
ur ófagurfræðilegt, er ekki not-
að í þjóðsögunum, heldur feimu-
legri orð, t. d. „óleyfilegar ást>
ir“. Þegar það er nefnt, að menn
lendi inni í álfahíbýlum, er þess
getið, að ofurástir hafi verið með
í spilinu, þær, sem eiga rót sína
í sjálfu hjartanu. Skáldhugur
þjóðar vorrar kastar guðvefjum
yfir útilegumenn í frásögnum, og
breiðir silki ofan á hversdags-
fólk í viðlögum vikivakanna.
Rímnaskáldin kváðu mansöng
— þ. e. a. s. kvensöng — fyrir
hverri rímu. Þeir eru oft og tíð-
um leirkenndir, en sjaldan klám-
yrtir. Sigurður Breiðfjörð var
breyskur í lífi sínu, að sögn, en
í mansöngvunum brosir hann
kurteis. Þessi vísa er til dæmis
um orðalag hans: