Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.04.1931, Side 65
Stefnir]
Kjördæmaskipun og kosningar.
159
rök flokkanna fyrir stefnum
beirra og gjörðum, og gagnrýni
á stefnum og gjörðum andstæð-
1Jtganna. Sumum kann að finnast
Þetta veigamestu rökin gegn bar-
attulausri köllun frambjóðenda.
En svo er ekki. Þar er ekki ver-
að kjósa um stefnur, heldur
a6 meta þingmennskuhæfileika
^ambjóðenda innan flokka, og
hver flokkur að fella dóm um,
hvernig verandi þingmenn hans
hafi gegnt skyldum sínu.m Að-
íinnslur við þingmenn eiga þá
aS koma fram á leiðarþingum,
ea mat á þingmennskuhæfileik-
Uni flokksmanna sinna, á hver
hjósandi að framkvæma af eig-
ln skynsemd og án annara íhlut-
nnar, að svo miklu leyti sem
h^egt er. En að velja um stefn-
Ur> og dæma framkomu flokk-
anna í þjóðfélagsmálum, er ekki
Unnt, nema fá þar um upplýsing-
nr þeirra manna, er um þau mál
Jalla, og frá öllum hliðum. Því
ó vant sé að sjá, hvað er satt, og
Vað er logið í því moldviðri,
er Það þó, af tvennu illu, skárra,
en að hafa enga vitneskju til, að
yS&ja dóm sinn á.
hþí veit, að það eru til menn,
®®m fyrirlíta. þá stefnu, að hver
^a®ur kjósi ,,sinn eigin þing-
ann heima við sínar eigin bæj-
ardyr“, eins og Gísli Sveinsson
sýslumaður orðar það, og vilja.
drepa öllu í dróma flokksfjötr-
anna, og þar af leiðandi spill-
ingarinnar. En eg lái ekki „hátt-
virtum kjósendum", þó þeir vilji
ekki sleppa þeim rétti sínum, að
„kjósa sinn eigin þingmann"..
Því þingmennirnir eru þó til fyr-
ir kjósendurna, en ekki fyrir
flokkana. Og þegar svo hver mað-
ur getur því sem næst kosið sinn
eigin þingmann, og tilveruréttur
flokkanna þó í engu skertur,
heldur miklu fremur færður til
réttara horfs, þá sé eg ekki, að
allir megi ekki vel við una. Og
að því miða þessar tillögur.
Vafalaust kemur sú mótbára
fram gegn tillögum þessum, tvö-
földum, almennum kosningum,
að þær hafi of mikinn kostnað í
för með sér. En eg er viss um,,
að kjósendum er ljúft að leggja
á sig tvöfalda fyrirhöfn til þess,
að fá í raun og veru að njóta.
þeirra náttúrlegu réttinda sinna,
sem þeir nú hafa aðeins að nafn-
inu til. Það er ekki nema eðli-
legt, að menn séu daufir til, að
sækja þær kosningar, sem þeir
vita, að aðeins eru undirhleðsla.
undir aðra. Og þó leggur mikill
meiri hluti kjósenda tíma og fyr--
irhöfn í sölurnar til, að njóta.