Sagnir - 01.06.1997, Page 121

Sagnir - 01.06.1997, Page 121
gert í Sögnum. Það hefði kannski mátt teikna mynd af Magnúsi Stephensen í þetta sinn og leysa þann vanda sem ég nefndi með hann. Auðsæilega þarf að stýra teiknurum, ég veit t.d. ekki hvort sixpensarar tíðkuðust meðal Englendinga um 1810, sbr. bls. 40.Var það kannað? Til eru aðrar lausnir sem eru vanræktar í Sögnurn, t.d. að nota margnýttar myndir á nýjan hátt með því að taka út úr þeim atriði og stækka þau. Það má taka dæmi af bls. 73, alþekkta rnynd af Jörundi hunda- dagakonungi að dansa og er birt með grein um tónlistarlíf Islendinga;Jörundur er ekki aðalatriðið heldur hljóðfæraleikararnir sem sjást, þá hefði mátt taka út úr og stækka. Inn á þessa braut hefúr nokkuð verið farið í Nýrri Sögu og reynist oft vel. Hrefna Róbertsdóttir fann að því í um- sögn sinni hversu illa væri oft gengið frá myndatextum og hversu óklár væri skipting- in milli texta og myndaskráar aftast. Eg tek alveg undir þetta, sé ekki að orðið hafi neinar framfarir. I myndaskránni eru oft upplýsingar sem ættu greinilega heldur heima í mynda- textum, t.d. unt það hvar og hvenær rnynd var tekin og hver tók hana; rnenn þurfa að fa umsögn í myndatextum um þetta til að geta metið gildi myndanna í tengslum við megin- mál. Myndaskrá aftast hefur það meginhlut- verk að létta á myndatextum, þar má setja inn hvar mynd er fengin, t.d. með tilvísunar- núnteri safns, og þar má líka rökstyðja hvenær mynd var tekin og geta við hvaða heintildir er stuðst um efni hennar. Stundum vantar alveg myndatexta og gleymist þá að myndir geta ekki talað fýrir sig sjálfar, það verður að túlka þær. Það eru heldur vond dæmi um þetta i grein Eggerts Þórs sem er vandræðalegt af því að i Ijós kemur í myndaskrá að þetta eru merkar samtimateikningar (bls. 16,19,21). Aður fyrr voru Sagnamenn djarfir og settu myndir jafnvel á heilar síður en á því hefur ekki borið í seinni tíð. Þetta mætti þó að ósekju gera þegar myndefni býður upp á slíkt. Umbrotið fábrotið eða margbrotið? Þá er það umbrotið. I því er ágætt sam- ræmi en kannski er það um of rígskorð- að, of njörvað niður. 1984 var við það miðað að hver höfundur fengi ákveðið frelsi í fýrstu opnu greinar sinnar til að fa vissa dlbreytingu í blaðið. Þessu var haldið í næstu árgöngum þótt dregið væri úr því að spandera opnunt í þetta. Þegar frá leið kusu menn að hafa algjört samræmi í leturstærð- um á fyrirsögnum og allt hefur verið að fær- ast heldur í samræm- ingarátt. Ritstjórn ætd að íhuga hvort vit væri í að fara inn á þessar gömlu brautir til til- breydngar. Þetta getur oft verið áhrifa- mikið, grípandi. Annars mæli ég með því að umbrot sé heldur látlaust og hafi samfelldan svip. I 17. árgangi er sú nýjung að fýrirsagn- ir eru látnar ná yfir heilar opnur og er mesta breyting sem orðið hefur á upp- setningu lengi. Þetta telst varla vel heppn- að, einn eða tveir stafir hverfa jafnan inn í kjölinn. Letrið er lika of stórt, stríðsfrétta- letur, sem virðist alveg ástæðulaust, text- inn ber það ekki og mismunur á stærð fýrirsagna og meginleturs er alltof mikill. Þegar menn hins vegar völdu þá aðferð áður fyrr að hafa aðeins fýrirsögn, mynd og inngangsorð á einni síðu, mátti letrið í fyrirsögninni vera stórt enda voru inn- gangsorðin þá höfð með stærra letri en meginmálið. Grípandi? Til hvers? Um efnisval og röðun greina ætla ég ekki að segja margt. Hrefna og Gunnar Þór Bjarnason hafa í umsögnum sínum, hann um 15. og 16. árgang, aug- lýst eftir meira efni um mannkynssögu en undir- tektir eru enn fremur dauf- ar. Mér finnst röðun greina ekki skipta miklu máli, velti henni lítið fyrir mér. Þó spyr maður stundum af hverju sumum er skipað fremst en það skiptir vart máli. Sjálfur les ég sjaldan eða aldrei greinar í þeirri röð sem gildir í timarit- um, byija kannski aftast, læt sjálfsagt áhuga minn ráða og það hversu grípandi mér finnst greinarnar að sjá eða aðlaðandi. Eg nefni ansi oft orðið grípandi, það er eins konar lykilatriði í umsögn minni. Sagnir eru ávísun á að þar sé góður og traustur texti sem sé jafnframt læsilegur. Þær bera öll ytri tákn unt læsilegan bún- ing, hrópa að verið sé að reyna að gera gott efni aðgengilegt sent flestum.Ytri táknin, sem ég nefni svo, eru allt það sem ég hef verið að tína til, góðar fýrirsagnir og millifýrirsagnir, grípandi inngangsorð, vel valdir áhugavakar, góðar myndir, snjallir og upplýsandi myndatextar, aðlað- andi upphaf. Þegar fólk er komið af stað í lestrinum, kemur að því sem er einna mikilvægast, að textinn sé vandaður og læsilegur. Fólk spyr ekki fýrr en að lokum hvort rannsóknin var góð og kemst kannski aldrei að því ef það gefst upp á lestrinum. Flestir þeirra sem lesa til enda gera það af því að greinin er læsileg og þá er að sjálfsögðu mikilvægt að rannsóknin sé góð og röksemdir skýrar. En það sem kernur fólki af stað er líklega sjaldnast rannsókn eða röksemdir heldur allar litlu orðsendingarnar um það að læsilegur texti sé í vændum um áhugavert efni. Fólk gerir sér kannski almennt litla grein eða enga fyrir því i hverju þessar orð- sendingar eru fólgnar, það bara les. Rit- stjórar þurfa hins vegar að hafa þetta alveg á hreinu. Umbúðir án efnis? Eg vitnaði í upphafi til þess að einhver ónefndur íslenskunemi kallaði Sagnir glansprent sem merkti, sagt með öðrum orðum, umbúðir án efnis. Þetta var ómaklegt, efni þeirra var vandað og hefur jafnan verið svo. Þessar raddir held ég heyrist varla lengur, það kann að hafa ver- ið algengt að glæsilegar umbúðir væru notaðar til að fela rýrt efni en það hefur ekki átt við uin Sagnir. Eg hef fundið að ýmsu eða bent á annað sem mætti kannski fara betur. Þetta geri ég af því að mér er annt um Sagnir og hef verið tengdur þeim lengi, séð þær vaxa og dafna og hrifist af með fjölmörg- um öðrum. Eg vil að þær haldi áfram að vaxa, dafna og styrkjast og vona að at- hugasemdir mínar stuðli eitthvað að þvi. menn eiga ekki að gleypa Sagna- greinar í sig eins og lýsi heldur njóta eins og koníaks." „Ég nefni ansi oft orðið grípandi, það er eins konar lykil- atriði í umsögn minni." SAGNIR 119
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Sagnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.