Félagsbréf - 01.01.1957, Blaðsíða 37

FÉLAGSBRÉF
35
eða greitt kunnáttusamlcgar úr flækjuni
mannlegra hugsana og tilfinninga. Beztu
verk lians eru „The Portrait of a Lady“,
„The Wings of the Dove“, „The Am-
bassadors“ og „The Golden Bowl“. Með
þeim tók hann sér sæti á bekk með
beztu skáldsagnahöfundum hcimsbók-
menntanna.
Stephen Crane (1871—1900) afkastaði
miklu þrátt fyrir skamma lífdaga. Hann
skrifaði jöfnum höndum ljóð, stuttar
skáldsögur og smásögur. í ljóðagerð
var hann fyrirrennari imagistanna, sem
endurnýjuðu enska ljóðagerð í byrjun
fyrri heimsstyrjaldar. En nafn hans verð-
ur fyrst og fremst munað fyrir verk
hans í óhundnu máli. Hann var fyrsti
mikli impressionistinn í bandariskum
bókmenntum. Þegar hann var 24 ára,
skrifaði hann skáldsöguna „The Red
Badge of Courage“, þar sem hann gef-
ur á rúmum 100 blaðsíðum einhverja
stórbrotnustu lýsingu á styrjöld og sál-
arlífi hermanns, sem skrifuð hefur verið.
Baksviðið er þrælastríðið, en Crane
hafði aldrei verið hermaður sjálfur.
H. G. Wells kallaði smásögu hans „The
Open Boat“ beztu smásögu, sem skrif-
uð hefði verið á enska tungu.
*
LJÓÐAGERÐ
Ezra Pound og T. S. Eliot flúðu „Sa-
hara“ fyrir 40-50 árum, settust að í Ev-
rópu og gerðu það brátt lýðum Ijóst, að
Bandaríkin bjuggu yfir ferskum sköp-
unarkrafti í ljóðagerð. Pound, hinn
niagnaði og byltingasinnaði nýskap-
andi, safnaði um sig hópi ungra skálda,
brezkra og bandarískra, og myndaði
hinn fræga „skóla“ imagistanna, sem
veita skyldi nýjum straumum og nýju
lífi inn í enska ljóðlist. „Skólinn“ varð
skammlífur, en liafði djúptæk og var-
anleg áhrif á ljóðsköpun aldarinnar
með kröfum sínum um frjálst efnisval
og nýja hrynjandi og fordæmingu sinni
á orðgnótt og ónákvæmni. Hann skar
áhangendum sínum nokkuð þröngan
stakk í byrjun, en flestir þeirra uxu
frá lionum og fundu sín eigin tján-
ingarform. Það er varla ofmælt, að flest
meiri háttar ljóðskáld nútimans í Banda-
ríkjunum og
Bretlandi eigi
imagistum nokk-
uð að þakka.
Nokkru áður
en imagistarnir
hófu „krossferð“
sína, komu fram
í Bandaríkjun-
um fáein ljóð-
skáld, sem standa
í vissum skiln-
ingi á mörkum
gamla og nýja
tímans í bandarískri ljóðagerð. Þau
byggðu á gömlum merg, en fóru
sínar eigin leiðir. Elztur þessara manna
var Edwin Arlington Robinson, sem
skrifaði nokkur ágæt sögukvæði og dró
upp minnisstæðar svipmyndir af mönn-
um, sem af einhverjum ástæðum höfðu
farið halloka í lífsbaráttunni. Edgar
Lee Masters lýsti í kvæðum sínum líf-
inu í 8mærri borgum Bandaríkjanna, og
svipar verkum hans um margt til fyrstu
skáldsagna Sinclair Lewis. Robert Frost
er fyrst og fremst skáld sveitanna. Hann
er gæddur ríkri kímnigáfu og fæst
mjög við heimspekilegar hugleiðingar,
en fá ljóðskáld hafa lýst daglegu lífi
jarðyrkjumannsins og gangi árstíðanna
af meiri nærfærni og innlífun en Frost,
Ezra ruund.