Sveitarstjórnarmál - 01.02.2001, Blaðsíða 49
FRÁ LAN DSHLUTASAMTÖKUNUM
Samstarfsvettvangur Vesturlands
Á aðalfundi SSV, sem haldinn var að Laugum í Sæl-
ingsdal 27. október 2000, var svofelld tillaga samþykkt:
„Aðalfundur Samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi
haldinn 27. október 2000 samþykkir að stofna Sam-
starfsvettvang Vesturlands þar sem fulltrúar sveitarfé-
laga, ríkisins, stofnana og félagasamtaka geta fjallað
sameiginlega um málefni Vesturlands sem heildar.
Stjóm SSV verður jafnframt stjóm Samstarfsvettvangs-
ins, en um skipulag og verkefni hans fer að öðm leyti
samkvæmt þvi sem nánar segir í meðfylgjandi greinar-
gerð.“
Greinargerðin fer hér á eftir:
Á síðasta aðalfundi SSV í nóvember 1999 var lögð
ffam skýrsla ffá Nýsi hf. með tillögum að breytingum á
samstarfi sveitarfélaga á Vesturlandi. Á aðalfimdinum
var skýrslan tekin til umQöllunar og ályktað um efni
hennar. Stjóm samtakanna hefur haldið áfram umfjöllun
um framtíðarfyrirkomulag samstarfs sveitarfélaga á
Vesturlandi. í þeirri vinnu hefur m.a. komið fram tillaga
um að víkka samstarfið þannig að það nái einnig til ann-
arra opinberra aðila sem starfa á Vesturlandi svo og full-
trúa atvinnulífs og félagasamtaka.
Tillagan sem hér er fram sett er ný, en byggð á fýrir-
komulagi sem hefur gefist vel m.a. í Bandaríkjunum,
Kanada, Danmörku, Skotlandi og írlandi. Það er fólgið í
svæðisbundnu samstarfi sveitar- og héraðsstjóma, ann-
arra opinberra aðila, fúlltrúa atvinnulífsins og jafnvel fé-
lagasamtaka. Samstarf þetta er byggt upp með mismun-
andi hætti og áherslur ekki alltaf þær sömu í starfsem-
inni, því aðstæður em oft ólíkar eftir löndum eða land-
svæðum. Þó virðast þtjú markmið með slíku samstarfi
vera einkennandi mjög víða:
1. Efling byggðarlaganna/sveitarfélaganna.
2. Efling atvinnulífsins.
3. Efling þekkingar og menntunar.
Yfirleitt er almenn starfsemi fjármögnuð með opin-
bem fé, þ.e. ríkis og sveitarfélaga, en ffamlög atvinnu-
lífs og félagasamtaka helst bundin þátttöku í einstökum
verkefnum.
Um flest þau verkefhi sem sveitarfélög á Vesturlandi
vinna sameiginlega að fýrir landsfjórðunginn og komin
em til framkvæmda hefúr verið stofnað byggðasamlag,
hlutafélag eða gerðir beinir samningar. Einnig em lög-
bundin samstarfsverkefni svo sem heilbrigðiseftirlit þar
sem samstarfsfýrirkomulagið fer að lögum. Þá em dæmi
um sameiginlega þátttöku sveitarfélaga í stofnkostnaði,
t.d. Fjölbrautaskóla Vesturlands. Yfir hverju verkefni er
þannig stjóm sem ber ábyrgð á ffamkvæmd þess.
Eina stóra verkefnið sem er sameiginlegt fýrir Vestur-
land og er hvorki rekið af byggðasamlagi né hlutafélagi
er Atvinnuráðgjöf Vesturlands. Hún hefur verið starf-
rækt sem hluti af SSV.
Umræður á vegum landshlutasamtaka sveitarfélaga
um málefni síns landshluta hafa tilhneigingu til að mót-
ast um of af sjónarmiðum sveitarstjómarmanna og því
oft verið þrengri en ella. Þótt sveitarstjómarmenn komi
úr ýmsum þjóðfélagshópum er tilhneigingin sú, einkum
effir áralanga setu í sveitarstjóm, eða effir áralöng störf
sem framkvæmdastjóri sveitarfélags, að þessi hópur
verði nokkuð einsleitur í ályktunum sínum og að sjón-
deildarhringur hópsins verði ekki eins víður og ef um
blandaðri hóp er að ræða. Þá em mörg mál pólitískt við-
kvæm i hópi sveitarstjórnarmanna og getur oft verið
nauðsynlegt að fá fleiri aðila til að ræða slik mál af
hreinskilni og þrýsta á að þau fái framgang.
Samstarfsvettvangi Vesturlands er ætlað að skapa
þann breiða umræðuvettvang sem hefúr vantað um mál-
efni Vesturlands sem heildar. Lagt ertil að verkefni hans
verði eftirfarandi:
- Að vera sameiginlegur vettvangur til að fjalla um mál-
efni Vesturlands á sem breiðustum gmnni og vinna að
eflingu byggðarlaga, atvinnulífs, menningar, þekking-
ar og menntunar á svæðinu.
- Að vinna að sameiginlegri stefnumótun og tillögugerð
fýrir Vesturland, svo sem í atvinnumálum, ferðamál-
um, samgöngumálum, orkumálum, heilbrigðismálum,
menntamálum, menningarmálum o.fl.
- Að meta vaxtarfæri í nýjum greinum á svæðinu og
koma með tillögur um hvemig þau megi nýta.
- Að vera ráðgefandi og taka þátt í undirbúningi nýrra
samstarfsverkefna fýrir Vesturland, svo og um breyt-
ingar á fýrirkomulagi núverandi samstarfsverkefna.
Þátttakendur verði sveitarfélög, ráðuneyti, ríkisstofn-
anir, samtök atvinnurekenda og launþega, félagasamtök
o.fl. Hugmyndin er að samstarfsvettvangurinn verði
frjálst samstarf milli sjálfstæðra og óháðra aðila, er
byggist á opnum og hreinskilnum rökræðum og gagn-
kvæmum skilningi á sameiginlegum hagsmunum.
Gera þarf samstarfssamning, þar sem fram eru sett
markmið, sjónarmið, meginreglur um samstarf og reglur
um meðferð hugsanlegra ágreiningsmála. Eitt af mark-
miðum samstarfsvettvangsins er að treysta samtakamátt,
samstarfsvilja og samstarfssiði aðilanna.
Skipulag samstarfsvettvangsins er hugsað þannig: